Το βράδυ της 6ης Δεκεμβρίου του 2008 αποτελεί ένα σημαντικό σταθμό για τις κοινωνικές ζυμώσεις που διαδραματίζονται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον πλανήτη. Πέρι τις 9μμ, σε ένα στενάκι στα Εξάρχεια ο 15χρόνος Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος έπεσε νεκρός από σφαίρα του ειδικού φρουρού της Ελληνικής Αστυνομίας Επαμεινώνδα Κορκονέα. Ο αστυνομικός σκόπευσε ευθεία και πυροβόλησε όχι μία, αλλά δύο επαναληπτικές βολές, με την μια σφαίρα να διαπερνά την καρδιά του 15χρονου μαθητή. Ο Κορκονέας στην δίκη που ακολούθησε κηρύχθηκε ένοχος ανθρωποκτονίας από πρόθεση, με άμεσο δόλο.
Ωστόσο, η καταδίκη του συγκεκριμένου αστυνομικού δεν μπορεί να σημαίνει και πολλά για εμάς καθώς αποτελεί απλά τον επίλογο μιας ακόμα ιστορίας βαρβαρότητας.Ιστορίες σαν αυτή έχουμε πολλές να πούμε από ένα σύστημα που με την χρήση κάθε μηχανισμού καταστολής του αστικού κράτους «φροντίζει» για την δική μας ασφάλεια. Μπορεί δηλαδή οι τελευταίες γραμμές αυτής της ιστορίας να γράφτηκαν από την οργή που ξύπνησε στον Ελληνικό λαό ένα γεγονός τόσο απάνθρωπο που δεν άφηνε περιθώρια κουκουλώματος, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να ελπίζουμε πως το συγκεκριμένο περιστατικό ήταν το τελευταίο αυτού του είδους.
Περιστατικά σαν αυτό του Αλέξη συμβαίνουν με μεγάλη συχνότητα σε όλο τον κόσμο και δυστυχώς τα περισσότερα δεν παίρνουν την έκταση που πήρε το συγκεκριμένο γιατί συμβαίνουν σε γωνιές της γης που το σύστημα είτε έχει ήδη πετάξει την φορεσιά της αστικής δημοκρατίας είτε δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να ντυθεί μ’ αυτήν. Είναι γεγονός πως ακόμα και σε περιόδους μακρόχρονης καπιταλιστικής ειρήνης οι αντιθέσεις του καπιταλισμού συσσωρεύονται, οξύνονται και όλη η κοινωνική ένταση που δημιουργείται είναι απαραίτητο να εκτονωθεί με κάποιο τρόπο. Ένταση που δεν εκτονώνεται είναι επικίνδυνη, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε συνειδητοποίηση και αυτό θα σήμαινε πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από μερικούς καμένους κάδους!
Το «ένοχο» κοινωνικό σύστημα...
Για να εκτονωθεί λοιπόν αυτή η ένταση, το σύστημα,με τόσα χρόνια εμπειρίας πλέον, έχει επινοήσει κάποιους αποδοτικούς μηχανισμούς για να συγκαλύπτει τις αντιθέσεις που δημιουργεί. Στα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 διακρίνονται μερικά από τα τεχνάσματα του συστήματος.
Ένα από αυτά είναι η ίδια η δολοφονία, η οποία είναι απόδειξη της κατασταλτικής λειτουργίας που έχουν τα σώματα ασφαλείας. Πριν δηλαδή από την δική μας «ασφάλεια», οι ένοπλες δυνάμεις σε κάθε αστικό κράτος έχουν μια άλλη προτεραιότητα, την υπεράσπισητου συστήματος. Ακόμα και στα διάφορα αστικά συντάγματα, το όριο για την χρήση δραστικής βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας τοποθετείτε στο σημείο που το σύστημα υφίσταται πραγματική απειλή. Ο ρόλος που έχουν να παίξουν αυτά τα κομμάτια γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρος ξέροντας πως οι ασκήσεις για διάλυση συγκεντρωμένων μαζών γίνονται οι πιο συχνές ασκήσεις ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά και τα Αμερικάνικα σώματα ασφαλείας.
Ένα ακόμα ζήτημα αναδεικνύεται από την αντίδραση προς την δολοφονία και το ξέσπασμα που την ακολούθησε. Η βία που παίρνει την μορφή ενός άναρχου ξεσπάσματος χωρίς κατεύθυνση, χωρίς τακτική και χωρίς κινηματικούς στόχους είναι βία που η ίδια η ιστορία αποδεικνύει αναποτελεσματική. Ζητούμενο για μας δεν πρέπει να είναι το να ασκήσεις βία στο σύστημα μα τι είδους βία θα ασκήσεις. Φυσικά δεν σημαίνει πως κάθε αυθόρμητο ξέσπασμα είναι καταδικασμένο, το ζήτημα είναι ποια θα είναι η εξέλιξη του. Όσο ναφορά τώρα τον συγκεκριμένο Δεκέμβρη αυτό που χρειάζεται να γίνει ξεκάθαρο είναι πως τα όσα ακολούθησαν δεν ήταν αποτέλεσμα της δολοφονίας του Αλέξη και μόνο. Ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς αντιθέσεων και κοινωνικών συγκρούσεων που έψαχναν το σημείο εκείνο που θα τους επιτρέψει την εκτόνωση.
Συνένοχα ΜΜΕ...
Ένα ακόμα αξιοσημείωτο γεγονός το οποιο έρχεται εντέλει να δέσει με τα άλλα δυο, είναι η διαχείριση του ζητήματος από τα μέσα ενημέρωσης. Η συνεισφορά τους στο σύστημα μπορεί να μην ήταν εμφανής ήταν όμως τεράστια. Αποδίδοντας την δολοφονία σε ένα διαταραγμένο αστυνομικό και τα επεισόδια που ακολούθησαν σε ένα μεμονωμένο περιστατικό,τα απέκοψε από την ριζά του προβλήματος, από τον γενικότερο χαρακτήρα των σωμάτων ασφαλείας, από την κοινωνική ένταση που προϋπήρχε του Δεκέμβρη, την ανεργία που ξεκίνησε να προκαλεί τους πρώτους ισχυρούς κραδασμούς και την κρίση που έκανε την εμφάνιση της σε κάθε κομμάτι της κοινωνικής ζωής.Εν συντομία, προβάλλοντας ότι θα πουλούσε και αφήνοντας έξω από την ατζέντα τους την ουσία, συνέτειναν στο βραχύβιο της σύγκρουσης που ξέσπασε.
Ο 15χρονος μαθητής που δεν φοβήθηκε μπροστά σ’ ένα πάνοπλο αστυνομικό, ο εργαζόμενος που έχασε την ζωή του στο μεροκάματο, ο αντάρτης που κρατούσε όπλο μέχρι την τελευταία του ανάσα, ο κατατρεγμένος των ιμπεριαλιστικών πολέμων, κάθε καταπιεσμένος της γης που αυτή του ακριβώς η ιδιότητα του στοίχισε την ζωή, ένας προς ένα έχουν το δικό τους στίγμα στην πορεία της ανθρωπότητας προς το μέλλον. Η προσφορά τους μόνο η ιστορία μπορεί να μας δείξει ποια ήταν. Ένα είναι το σίγουρο, αυτοί που μένουν πίσω έχουν χρέος να μαζέψουν την πείρα που αφήνει κάθε σταθμός της κοινωνικής εξέλιξης. Πείρα πολύτιμη και αναγκαία, πείρα που θα καλεστούμε αργά η γρήγορα να αξιοποιήσουμε.
Ιάκωβος Τοφαρρής
(Εφημερίδα «Νεολαία», Δεκέμβριος 2016, Τεύχος 175)