Η αστικοδημοκρατική επανάσταση της 27ης Φεβράρη 1917, ήταν ο πρόδρομος της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης που ακολούθησε τον Οκτώβριο του 1917. Η επανάσταση του Φεβράρηοδήγησε στην πτώση του τσαρισμού στη Ρωσία, δημιούργησε την πρώτη αστική κυβέρνηση (που ονομάστηκε Προσωρινή Κυβέρνηση) αλλά και επέστρεψε στους πολιτικούς εξόριστους όπως ο Λένιν, να επιστρέψουν στη χώρα.
Στο περίφημο κείμενο του Β.Ι. Λένιν που πέρασε στην ιστορία με τον τίτλο «Οι Θέσεις του Απρίλη», περιγράφεται ξεκάθαρα το πολιτικό σκηνικό στην Ρωσία του 1917, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την επανάσταση του Φλεβάρη,αλλά ταυτόχρονα ξεκαθαρίζει την πολιτική του Κόμματος των Μπολσεβίκων (το Κομμουνιστικό Κόμμα) για το πώς εκείνη η επανάσταση μπορεί να μετεξελιχθεί σε Σοσιαλιστική.
Οι δυο εξουσίες μετά την Επανάσταση του Φεβράρη
Στις 2 Μάρτη 1917 σχηματίστηκε η Προσωρινή Κυβέρνηση στη Ρωσία, μια κυβέρνηση αστική που περιελάμβανε στις τάξεις της τόσο εκπροσώπους του παλαιού φεουδαρχικού καθεστώτος, όσο και μεγάλους κεφαλαιοκράτες. Παρά τις αντιδράσεις των Μπολσεβίκων, η κυβέρνηση αυτή είχε την υποστήριξη των Μενσεβίκων και των Εσσέρων. Παράλληλα σε ολόκληρη την χώρα δημιουργήθηκαν τα Σοβιέτ (Συμβούλια) στα οποία εκπροσωπούνταν εργάτες, αγρότες και στρατιώτες.Έτσι διαμορφώθηκε μια ιδιότυπη δυαρχία στη Ρωσία, όπου από τη μια μεριά ήταν μια αστική κυβέρνηση που αρκούνταν σε ορισμένες μεταρρυθμίσεις και από την άλλη μεριά ήταν το εξεγερμένο προλεταριάτο και η φτωχή αγροτιά που εκφράζονταν μέσα από τα Σοβιέτ. Μετά την επανάσταση του Φεβράρη, στα Σοβιέτ οι Μπολσεβίκοι αποτελούν μια μικρή μειοψηφία.
Οι Θέσεις του Απρίλη
Στις 3 Απρίλη 1917 επιστρέφει στην Πετρούπολη, από το εξωτερικό όπου ήταν εξόριστος, ο Λένιν και την επομένη, 4 Απρίλη, δημοσιεύει τις «Θέσεις του Απρίλη» - «Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην τωρινή επανάσταση». Οι «Θέσεις του Απρίλη» συνιστούν ένα πραγματικό μανιφέστο κήρυξης της σοσιαλιστικής επανάστασης και της πορείας του κόμματος των Μπολσεβίκων, αναλύοντας ταυτόχρονα και την κατάσταση του διεθνούς επαναστατικού κινήματος.
Στις «Θέσεις του Απρίλη» ο Λένιν αναλύει την στρατηγική των Μπολσεβίκων για την ειρηνική μετεξέλιξη της Αστικής επανάστασης του Φεβράρη σε Σοσιαλιστική. Τίθενται δυο βασικοί στόχοι προς αυτή την κατεύθυνση. Από τη μια να μεταφερθεί όλη η εξουσία στα Σοβιέτ και από την άλλη οι Μπολσεβίκοι να κατορθώσουν κα κατακτήσουν την πλειοψηφία στα Σοβιέτ. Οι «Θεσεις» κατ’ επέκταση υπήρξαν μεγάλης σημασίας πολιτικό κείμενοτόσο από την άποψη της ουσιαστικής πολιτικής πράξης, όσο και από την άποψη της επαναστατικής σκέψης. Μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μεγάλος διανοητής, κατόρθωσε να αναλύσει την πολυσύνθετη Ρωσική πραγματικότητα που δημιουργήθηκε μετά τον Φεβράρη του 1917 και να οδηγηθεί σε συμπεράσματα για το πώς το Μπολσεβίκικο Κόμμα πρέπει να δράσει για να οδηγηθεί στον τελικό στόχο.
Οι «Θέσεις του Απρίλη» εγκρίθηκαν στην 7η Πανρωσική Συνδιάσκεψη του Κόμματος στις 29 Απρίλη στην Πετρούπολη και μετατράπηκαν έτσι σε στρατηγική του κόμματος.
Η ιστορική εξέλιξη και τα ίδια τα γεγονότα που ακολούθησαν απέδειξαν πόσο βαθιά ορθή υπήρξε η ανάλυση του Λένιν, παρόλο που στο τέλος η επικράτηση της εξουσίας των Σοβιέτ χρειάστηκε την ένοπλη κατάληψη της εξουσίας από τους επαναστάτες.
Μέχρι τον Οκτώβρη του 1917 το Κόμμα των Μπολσεβίκων είχε κερδίσει την αμέριστη εμπιστοσύνη της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάςκάτι που αποτυπώθηκε με την ξεκάθαρη υπεροχή των Μπολσεβίκων στα Σοβιέτ. Στις 25 Οκτώβρη η ένοπλη εξέγερση του προλεταριάτου της Πετρούπολης ανέτρεψε την αστική προσωρινή κυβέρνηση και η εξουσία πέρασε στα Σοβιέτ, αλλάζοντας σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Ιστορικότητα σε κάθε ανάλυση Ιστορικών γεγονότων
Μια από τις βασικότερες αρχές του Ιστορικού Υλισμού, του θεωρητικού εργαλείου που αναλύσαμε σε μια σειρά από άρθρα σε προηγούμενες εκδόσεις της «Νεολαίας», είναι η αρχή της Ιστορικότητας. Δηλαδή της ανάγκης να εξετάζουμε τα φαινόμενα μέσα στα δικά τους ιστορικά πλαίσια και δεδομένα και να τα κρίνουμε όχι ξεκομμένα από το ιστορικό και κοινωνικό τους πλαίσιο αλλά αντίθετα ακριβώς, τοποθετώντας τα και συνδέοντας τα με τα ανάλογα δεδομένα.
Με τον ίδιο τρόπο χρειάζεται να εξετάζονται και ιστορικά ντοκουμέντα όπως οι «Θέσεις του Απρίλη». Χρειάζεται να γνωρίζουμε το ιστορικό – κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γράφτηκε το κείμενο και την κατάσταση την οποία φιλοδοξούσε να αναλύσει. Τυχών μεταφορά με απόλυτο τρόπο, των αναλύσεων του Λένιν, σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο οδηγεί στην διαστρέβλωση του ίδιου του περιεχομένου, και σε λανθασμένη αξιοποίηση του ιδεολογικού πλούτου που βρίσκεται μέσα στο σύντομο αυτό κείμενο.
Έτσι για να μπορέσει το επαναστατικό αυτό κείμενο να στείλει επίκαιρα μηνύματα σήμερα, χρειάζεται να ειδωθεί μέσα στις συνθήκες εκείνες που το γέννησαν.
Κωνσταντίνος Χριστοφή
Μέλος του Επαρχιακού Μορφωτικού Γραφείου Λευκωσίας