Κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου, οι ανά τον κόσμο Φυσικοθεραπευτές γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Φυσικοθεραπείας (World Physical Therapy Day), για να ενημερώσουν το κοινό σχετικά με την καθοριστική συνεισφορά του επαγγέλματός τους στην υγεία και την κινητικότητα των ανθρώπων.
Επ’ αφορμής της Παγκόσμιας Ημέρας το παρών άρθρο προσπαθεί – όχι προφανώς σε εξαντλητικό βαθμό – να φωτίσει τη σημασία και τη συνεισφορά της φυσιοθεραπείας, στα άτομα με αναπηρείες.
Σύμφωνα με το Disability Act ο όρος αναπηρία αναφέρεται σε άτομα που η φυσική ή νοητική τους κατάσταση έχει επηρεαστεί με αποτέλεσμα να περιορίζεται η καθημερινότητά τους. Η αναπηρία μπορεί να είναι ορατή ή αόρατη και ένα άτομο μπορεί να την φέρει εκ γενετής ή να έχει προκύψει σε κάποιο στάδιο της ζωής.
Τα άτομα με αναπηρίες λόγω της διαφορετικότητας σε κινητικό ή νοητικό επίπεδο, είναι πιο ευάλωτα για διακρίσεις και στιγματισμό. Η σωστή ενημέρωση, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η προστασία από την κοινότητα είναι θεμελιώδεις αρχές για την διασφάλιση ίσων δικαιωμάτων στα άτομα με αναπηρίες. Γι’ αυτό τον σκοπό δημιουργήθηκε το στρατηγικό πλάνο για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία 2021-2030 με στόχο να διασφαλίσει ίσα ανθρώπινα δικαιώματα, ίσες ευκαιρίες, ότι τα άτομα με αναπηρίες έχουν πρόσβαση για να συμμετέχουν στην κοινωνία και οικονομία, ότι μπορούν να αποφασίσουν που, πως και με ποιον θα ζήσουν, να μπορούν να μετακινηθούν άνετα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανεξαιρέτως της στήριξης που χρειάζονται και τέλος να εξαλειφτούν οι διακρίσεις (European Commission 2021)
Ο ρόλος της φυσιοθεραπείας σε άτομα με αναπηρίες είναι καθοριστικός καθώς συμβάλει στην διατήρηση, βελτίωση και πρόληψη των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται (CSP). Προβλήματα σε άτομα με αναπηρίες που χρήζουν φυσιοθεραπεία αφορούν το μυοσκελετικό, νευρικό και καρδιοαναπνευστικό σύστημα.
Σκοπός της φυσιοθεραπείας είναι να βελτιώσει την λειτουργική ικανότητα του κάθε ατόμου, να βελτιώσει την ισορροπία, να διατηρήσει ή να αυξήσει το εύρος κίνησης στις αρθρώσεις, να διατηρήσει και να αυξήσει την δύναμη και την ελαστικότητα των μυών, να προλάβει την δημιουργία κατακλίσεων, συγκάμψεων ή μόνιμων παραμορφώσεων. Αυτά μπορεί να επιτευχθούν μέσω σωστής ενημέρωσης, του ίδιου του ατόμου αν είναι σε θέση να κατανοήσει και να συμβάλει στην προσπάθεια αλλά και των οικείων του, και μέσω σωστής παρέμβασης από τον φυσιοθεραπευτή.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ικανότητες του κάθε ατόμου δημιουργείται ένα πλάνο φυσιοθεραπείας με στόχους συγκεκριμένους, μετρήσιμους, κατορθωτούς, ρεαλιστικούς και σε καθορισμένο χρόνο. ένας στόχος μπορεί να είναι η δυνατότητα να σταθεί ανεξάρτητο ένα άτομο, να κάνει 10 βήματα, να αυξήσει το εύρος της κίνησης στις αρθρώσεις. Για να υλοποιηθούν οι στόχοι, ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει παθητική, υποβοηθούμενη ή ενεργητική κινητοποίηση, ασκήσεις ενδυνάμωσης του κορμού, των άνω και κάτω άκρων, ασκήσεις ισορροπίας, επανεκπαίδευση βάδισης, αερόβια άσκηση και αναπνευστικές ασκήσεις.
