Στις 30 Αυγούστου του 1918 την περίοδο όπου η Σοβιετική Ρωσία έβαζε τις βάσεις για τη δημιουργία του πρώτου εργατικού κράτους στον κόσμο, μετά την Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, ο ηγέτης της, Βλαντιμίρ Ουλιάνωφ Λένιν, έπεσε θύμα απόπειρας δολοφονικής επίθεσης.
Καθώς ο Λένιν τελείωνε μια από τις ομιλίες του σε εργοστάσιο της Μόσχας και προσπαθούσε να αναχωρήσει για το Κρεμλίνο, μια γυναίκα τον πλησίασε και τον ρώτησε για τη διακυβέρνηση της χώρας. Πριν προλάβει να της απαντήσει αυτή κατάφερε να τον πυροβολήσει 3 φορές.
Μία σφαίρα καρφώθηκε στον πνεύμονα του, η άλλη στον ώμο του και η τρίτη στο κασκέτο που φορούσε χωρίς να του τραυματίσει κάποιο ζωτικό του όργανο. Μετά από αυτό ο Λένιν μεταφέρθηκε στο Κρεμλίνο για ασφάλεια και με εγχείρηση εκεί του αφαιρέθηκαν οι σφαίρες.
Η γυναίκα αυτή λεγόταν Φάνια Καπλάν και πυροβόλησε τον Λένιν με πρόφαση ότι ήταν «προδότης της επανάστασης». Με αφορμή το γεγονός αυτό θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε εν τάχει της βασικές ιδεολογικές συγκρούσεις κατά την περίοδο της επανάστασης.
Μεγάλη σύγκρουση αφορούσε την ίδια τη φύση του κόμματος των εργατών, πριν ακόμα την επανάσταση με βασικές αντίρροπες τάσεις αυτές των Μπολσεβίκων και αυτές των Μενσεβίκων. Μια βασική αντίθεση ήταν ο ρόλος του μέλους του κόμματος. Πιο συγκεκριμένα, εάν το μέλος θα πρέπει να είναι ενεργό στην ζωή του κόμματος, θέση που υποστήριζαν οι Μπολσεβίκοι ή θα ήταν ένα κόμμα ανοικτό, θέση που υποστήριζαν οι Μενσεβίκοι. Επιπλέον, και ίσως πιο σημαντικό, ήταν η πειθαρχία του κόμματος στις δημοκρατικές αποφάσεις που το κόμμα θα έπαιρνε, ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός όπως ο Λένιν το ονόμαζε.
Η Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν η ανάγκη ξεσηκωμού ενάντια στην όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων στη Ρωσία, καθώς επίσης και η επαναστατική δράση της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και της αγροτιάς. Επικεφαλής της Επανάστασης δεν θα μπορούσε να ήταν άλλος από το Κόμμα Νέου Τύπου των εργατών, το Κουμμουνιστικό Κόμμα, με καθοδηγητή την κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού και με ένα επαναστατικό πρόγραμμα που είχε στο επίκεντρο του τον άνθρωπο και τον αγώνα όλων των καταπιεσμένων ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό.
Με αυτή την τακτική, οι μπολσεβίκοι ήταν πλέον ο οργανωτές και ο καθοδηγητές των λαϊκών στρωμάτων της Ρωσίας. Καταργούν τους μηχανισμούς του αστικού κράτους, οι οποίοι αντικαθιστούντε από τα Σοβιέτ. Τα Σοβιέτ έπαιξαν σημαντικό ρόλο γιατί μέσα από αυτά και τη μαζική λαϊκή συμμετοχή που είχαν στηρίχθηκε η Επανάσταση.
Την ίδια περίπου περίοδο ο Λένιν έπρεπε να εναντιωθεί και να «παλέψει» ιδεολογικά και πολιτικά ενάντια στη σοσιαλδημοκρατία κατά την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μαζί με το ρεύμα της σοσιαλδημοκρατίας εμφανίστηκε και ένα νέο ρεύμα, το ρεύμα των κεντριστών. Οι κεντριστές μιλούσαν για ειρήνη αλλά δεν έθεταν ποτέ ζήτημα σύγκρουσης με τους σοσιαλσοβινιστές. Οι σοσιαλσοβινιστές προκαλούσαν σύγχυση στην εργατική τάξη της χώρας γιατί θεωρούσαν ότι το δίλημμα ήταν να νικήσει ή να ηττηθεί η δική τους χώρα χωρίς να νοιάζονται ουσιαστικά για την εργατική τάξη. Ο Λένιν θεωρούσε πως το να κατατάσσεται κανείς στο κέντρο, απωθώντας την εργατική τάξη με μαρξιστική ρητορική και σοφιστείες από την επαναστατική δράση, ήταν βλαβερό και θλιβερό. Οριστικό χτύπημα στην σοσιαλδημοκρατία ήρθε με την τακτική που εφάρμοσαν οι μπολσεβίκοι, η οποία ήταν η μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε ταξικό μιας και οι σοσιαλδημοκράτες είχαν ταχθεί μαζί με την αστική τάξη ενάντια στην Επανάσταση.
Στο εσωτερικό της Σοβιετικής Ρωσίας η σύγκρουση αυτή περιστρεφόταν αφενός στην αποχώρηση της χώρας άμεσα από τον Α’ΠΠ και αφετέρου σε διάφορες μεσοβέζικες θέσεις όπως «ούτε νίκη ούτε ήττα» που υποστήριζε Τρότσκι.
Καθώς η χώρα προχωρούσε προς τα μπρος, η Επανάσταση είχε να αντιμετωπίσει τις οπορτουνιστικές τάσεις που υπήρχαν. Η ανάπτυξη της λενινιστικής στρατηγικής έγινε με σκληρή διαπάλη ενάντια στις οπορτουνιστικές και δογματικές πολιτικές απόψεις του Πλεχάνοφ, του Μάρτοφ, του Κάουτσκι, του Τρότσκι και στις επιφυλάξεις στελεχών των ίδιων των μπολσεβίκων, που εξακολουθούσαν να θεωρούν ότι η Ρωσία έπρεπε να περάσει υποχρεωτικά από ένα στάδιο μεγαλύτερης ωρίμανσης του καπιταλισμού. Απόρροια αυτής της αντίληψης ήταν η καθυστερημένη ανάπτυξη της Ρωσίας συγκριτικά με τα ανεπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη.
Στο πλαίσιο αυτό προκύπτει ακόμα μια μεγάλη σύγκρουση σχετικά με τη Νέα Οικονομική Πολιτική, μια τακτική υποχώρηση της Σοβιετικής εξουσίας με σκοπό να αναπτυχθεί η οικονομία της για να γίνει η μετάβαση στην σοσιαλιστική οικοδόμηση. Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι αυτοί οι οποίοι κατηγορούσαν τον Λένιν ότι προδίδει την επανάσταση με την υιοθέτηση μιας τέτοιας πολιτικής την ίδια ώρα όταν η Σοβιετική εξουσία προχωρούσε στο ξεπέρασμα της φάσης αυτή την κατηγορούσαν ξανά ότι ακολουθούσε τυχοδιωκτική πολιτική.
Μια άλλη ιδεολογική σύγκρουση αφορούσε τον φορέα της επαναστατικής δράσης. Οι Ναροντίκοι υποστήριζαν ότι οι αγρότες και ο πρωτογενής τομέας είναι η μήτρα που θα φέρει τον σοσιαλισμό καθώς και ότι ο καπιταλισμός είναι εν πολλοίς ένα τυχαίο γεγονός. Τα μέσα που αξιοποιούσαν ήταν κατά βάση η ατομική τρομοκρατία ενάντια στον τσάρο.
Για το θέμα των αγροτών θέση είχαν και οι Εσέροι. Διασπάστηκαν από την πρώτη φάση της επανάστασης και την καθιέρωση της Προσωρινής Κυβέρνησης. Ένα μέρος στήριζε την κυβέρνηση Κερένσκι και το άλλο στήριζε την επαναστατική διαδικασία. Η δεύτερη ομάδα ονομάστηκε Αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες. Μεταξύ άλλων ζητούσαν την άμεση επίλυση του ζητήματος της γης με το να δοθεί η γη στους αγρότες, με μια μηχανιστική αντίληψη. Η ομάδα αυτή,ώ στο πρόγραμμα τής είχε θέση καταδίκης του πολέμου ως Ιμπεριαλιστικού και για άμεση αποχώρηση, μετα την Συνθήκη Μπρεστ Λιτόφσκ παραιτήθηκαν από όποια αξιώματα κατείχαν ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Έφτασαν μάλιστα σε σημείο να αξιοποιηθούν ως Πέμπτη φάλαγγα από τις δυνάμεις που εισέβαλαν στην Νεαρή Σοβιετική Ρωσία μέσα από την αποτυχημένη εξέγερση του Αταμάνου Καλέντιν το 1918.
Τα Κομουνιστικά Κόμματα θα πρέπει να αντλούν διδάγματα από την παρακαταθήκη της Σοβιετικής Ένωσης. Έχοντας όπλο μας την κοσμοθεωρία του Μαρξισμού – Λενινισμού, να σταθούμε απέναντι από κάθε τι οπορτουνιστικό προσπαθήσει να εκτροχιάσει την πορεία των Κομμουνιστικών Κομμάτων. Με μοναδική μας έγνοια, τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και πως θα καταφέρουμε να εξαλείψουμε την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για την κοινωνία όπου όλοι οι άνθρωποι θα είναι ίσοι ο ένας με τον άλλο.
Λευτέρης Δημοσθένους
Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ
Επαρχιακός Γραμματέας ΕΔΟΝ Λεμεσού