Της Κατερίνας Φραγκουλλίδου
Μέλος Τοπικής Επιτροπής Νέων Εργαζομένων Κέντρου Λευκωσίας
Είναι ευρέως γνωστό ότι ο 21ος αιώνας έχει και επίσημα ταυτιστεί με την εκμετάλλευση των εργαζομένων, το ξεχαρβάλωμα των δικαιωμάτων τους, την απόλυση όλων των ατόμων πιο μεγάλης ηλικίας που θεωρούνται μη παραγωγικά από τα αφεντικά τους καθώς και την αύξηση της παραγωγικότητας ασχέτως βιομηχανίας και συνθηκών εργασίας. Όλα αυτά μπορούν να ερμηνευτούν και διαφορετικά. Αύξηση του καθαρού κέρδους των επιχειρηματιών μέσω της μείωσης των υψηλών σταθερών εξόδων (εργασία πλήρους απασχόλησης, συλλογικές συμβάσεις, ταμεία προνοίας και κοινωνικές ασφαλίσεις) και μέσω της αύξησης των χαμηλών μεταβαλλόμενων κοστών (εργασία μερικής απασχόλησης ή με μεροκάματο).
Η χρονική περίοδος που διανύουμε λόγω των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών στη χώρα μας με την επιβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της κυβέρνησης ΔΗ.ΣΥ - Αναστασιάδη τα τελευταία 6 χρόνια, έχουν επηρεάσει αναμφίβολα τους εργαζομένους και τα δικαιώματα τους. Η αύξηση του ποσοστού της ανεργίας ειδικότερα στους νέους που έχει φτάσει περίπου στο 20%, οι περικοπές σε μισθούς, η αύξηση της μετανάστευσης στο εξωτερικό, η πλήρης καταστροφή κάθε μορφής κοινωνικού κράτους έχουν επηρεάσει στα μέγιστα την κοινωνία αλλά κυρίως τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.
Η σημερινή κυβέρνηση θέλοντας να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του κεφαλαίου, έχει αποτύχει να διαφυλάξει τα βασικά εργασιακά δικαιώματα και ωφελήματα και έχει αφήσει τους εργαζομένους εκτεθειμένους στην εκμετάλλευση.
Εκμετάλλευση κατά τις γιορτές των Χριστουγέννων
Τρανταχτό παράδειγμα των πιο πάνω είναι τα ωράρια εργασίας κατά τη διάρκεια των γιορτών των Χριστουγέννων. Εντείνεται όταν κυρίως οι πολυεθνικές εταιρίες ή τα ντόπια μεγάλα καταστήματα κατανοώντας την αυξημένη ανάγκη των καταναλωτών για αγορά προϊόντων την συγκεκριμένη περίοδο, πολλαπλασιάζουν τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων, διατηρώντας ωστόσο τα ίδια επίπεδα μισθοδοσίας. Αυτό οδηγεί στην αύξηση των πωλήσεων και παράλληλα την αύξηση των κερδών όπως άλλωστε προωθεί κα το καπιταλιστικό σύστημα μέσα από την εκμετάλλευση ακόμα περισσότερο των εργαζομένων.
Λόγω των συνθηκών που αναφέρθηκαν και πιο πάνω, η ανάγκη για δουλειά δημιουργεί ελάχιστα περιθώρια άρνησης στις αδικαιολόγητες απαιτήσεις των εργοδοτών.
Ελαστικά ωράρια εργασίας
Ακόμα ένα παράδειγμα που παρουσιάζει την απόλυτη διάλυση όλων των δικαιωμάτων αλλά και την απόλυτη ελευθερία που έχει το κεφάλαιο να επιβάλει τους δικούς του νόμους και κανόνες, είναι και η επιβολή ευέλικτων και ελαστικών ωραρίων εργασίας, το ξήλωμα των βασικών ωραρίων εργασίας, η δουλειά την Κυριακή και τις αργίες. Η απαίτηση που παρουσιάζεται προς τους εργαζομένους από την πλευρά των ιδιοκτητών να δουλεύουν περισσότερες ώρες πέρα από το 8ωρο, η μη πληρωμή υπερωριών ακόμη και κατάργηση ωφελημάτων όπως οι κοινωνικές ασφαλίσεις, οι πληρωμένες άδειες και η ιατροφαρμακευτική ασφάλιση είναι μερικά ακόμη παραδείγματα.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη αφού οι εργαζόμενοι δεχόμενοι πιέσεις από τους εργοδότες για άρνηση του δικαιώματος οργάνωσης στον χώρο εργασίας και την υποβάθμιση της σημασίας του συνδικαλισμού, δεν συμμετέχουν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις οι οποίες θα μπορούσαν να προστατεύσουν εν μέρη τα δικαιώματα τους.
Μαζικοποίηση των γραμμών για υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι μεγαλύτερη η ανάγκη για συλλογική οργάνωση για εξασφάλιση και υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων και την διαμόρφωση ταξικής συνείδησης. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα αυτά και να στηριχθούν οι εργαζόμενοι, η ΕΔΟΝ προτείνει την εφαρμογή των πιο κάτω:
• Νομοθετικές ρυθμίσεις που να υποχρεώνουν τους εργοδότες να εφαρμόζουν τις συμφωνημένες συλλογικές συμβάσεις για όλους τους εργαζομένους στους τομείς που οι συμβάσεις καλύπτουν
• Τερματισμό της χρησιμοποιήσης της αγοράς υπηρεσιών ως μέσο συγκάληψης της μισθωτής/εξαρτημένης εργασίας και εισαγωγή ρυθμίσεων που θα ορίζουν τα χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας
• Αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων που εισήχθησαν πρόσφατα για την αδήλωτη εργασία όπως και των νόμων για την ισότητα της μεταχείρισης
• Διασφάλιση της κυριακάτικης αργίας και τερματισμός της φιλελευθεροποίησης των ωραρίων των καταστημάτων
• Καθορισμός και τήρηση των υποχρεωτικών αργιών, νομοθετική ρύθμιση του χρόνου εργασίας και της αποζημίωσης της υπερωριακής απασχολησης.
• Αύξηση κατώτατου μισθού και θέσπιση πιο αυστηρών και συστηματικών ελέγχων ως προς την τήρηση τους.
• Επαναφορά όλων των παραχωρήσεων στα δικαιώματα των εργαζομένων που δόθηκαν για αντιμετώπιση της κρίσης
Τώρα που οι συνθήκες είναι ακόμη πιο δύσκολες, είναι αναγκαία η οργανωμένη πάλη για επαναφορά της αξιοπρεπούς εργασίας και διεκδίκηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Η επιβολή των αντιλαικών και αντιεργατικών μέτρων και οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται λόγω της νεοφιλελεύθερης πολιτικής φιλοσοφίας της σημερινής κυβέρνησης πρέπει να σταματήσει .
Άρθρο που δημοσιευτηκε στη Νεολαία Δεκεμβρίου 2018
