Ο Αλεξέι Σταχάνοφ υπήρξε μία εμβληματική φιγούρα στην ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης, αναγνωρισμένος ως ο πρωταγωνιστής και εμπνευστής του «Σταχανοφικού Κινήματος». Το κίνημα αυτό προώθησε την αυξημένη παραγωγικότητα και την εργατική ηθική και άμιλλα μέσα από την ιδέα της ατομικής προσπάθειας και της συλλογικής αλληλεγγύης.

Στις 31 Αυγούστου 1935, ο Σταχάνοφ, εργαζόμενος στο ανθρακωρυχείο του Ντονμπάς, κατάφερε να εξορύξει 102 τόνους άνθρακα σε μία μόνο βάρδια, δηλαδή σε 5 ώρες και 45 λεπτά, ποσότητα που ξεπερνούσε κατά 14 φορές τον προβλεπόμενο στόχο. Ο πρωτοπόρος εργάτης κατάφερε να φτάσει σ’ αυτή την κορυφαία επίδοση λόγω της τεχνικής κατάρτισης που τον χαρακτήριζε, καθώς και λόγω της ικανότητάς του για  οργάνωση της εργασίας: συγκεκριμένα, είχε διαχωρίσει τα καθήκοντα του μιναδόρου από αυτά του στηρικτή τοιχωμάτων, γεγονός που του επέτρεψε να κάνει μόνος ταυτόχρονη εξόρυξη σε πολλά αντερείσματα. Λίγες μέρες αργότερα, στις 19 Σεπτεμβρίου, πέτυχε καινούρια επίδοση ρεκόρ, εξορύσσοντας 227 τόνους κάρβουνο στη βάρδιά του. Την επόμενη χρονιά ο Σταχάνοφ έγινε μέλος του κόμματος και αργότερα τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις, όπως το βραβείο του «Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας».

 

Ο Σταχάνοφ συμβόλιζε τον «νέο σοβιετικό άνθρωπο» ο οποίος, με το προσωπικό του παράδειγμα, ενέπνευσε τους εργάτες να ξεπεράσουν τις επιδόσεις τους, αυξάνοντας έτσι την παραγωγικότητα. Τη φήμη και το αποτέλεσμα της εργασίας του αναγνώρισε ακόμη και το αμερικανικό περιοδικό Time, φιλοξενώντας τον στο εξώφυλλό του, τον Δεκέμβριο του 1935.

 

Το Σταχανοφικό Κίνημα συντονίστηκε από το Κόμμα των Μπολσεβίκων και εντάχθηκε στο πλαίσιο της κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας της Σοβιετικής Ένωσης. Βρήκε πρωτοφανή απήχηση ανάμεσα στο σοβιετικό λαό, με πάρα πολλούς εργάτες να το ακολουθούν αυθόρμητα, συμβάλλοντας έτσι στην ταχύτερη κάλυψη και υπερκάλυψη των στόχων του δεύτερου πεντάχρονου οικονομικού πλάνου της Σοβιετικής Ένωσης.

 

Η φιλοσοφία του Σταχανοφισμού υπερβαίνει την απλή αύξηση της παραγωγικότητας και προφανώς, δεν εδράζεται στην αριθμητική πτυχή της εξόρυξης υλών. Αντιπροσωπεύει ένα πνεύμα εθελοντικής εργασίας και προσωπικής αφοσίωσης στο σύνολο, στην κοινότητα και το κράτος. Οι εργάτες ενθαρρύνονταν να ξεπερνούν τους εαυτούς τους, όχι μόνο για την ατομική τους επιτυχία αλλά και για το κοινό καλό. Αυτό το πνεύμα εθελοντισμού αντικατοπτρίζεται στη ζωή και τη δράση των οργανώσεων του λαϊκού κινήματος.

 

Όσον αφορά την ΕΔΟΝ, η όλη φιλοσοφία του εθελοντισμού καθρεφτίζεται περίτρανα στην οργάνωση των ετήσιων Παγκύπριων Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών. Στα Φεστιβάλ μας τα μέλη και οι φίλοι της Οργάνωσης κτίζουν εθελοντικά και αφιλοκερδώς μια μικρή πολιτεία στην Πύλη Αμμοχώστου, ανυστερόβουλα με πολλές θυσίες, ιδρώτα και κόπο.

 

Παραδείγματα εθελοντικής προσφοράς στην πατρίδα και υπηρεσίας στον άνθρωπο, βρίσκουμε και στην ένδοξη ιστορία του κόμματος της εργατικής τάξης, του ΑΚΕΛ. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν το κάλεσμα του Κόμματος το 1942, εν μέσω Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, για «μια μέρα δουλειάς για την άμυνα της Κύπρου». Το σύνθημα καλούσε καλεί τους εργαζόμενους να προσφέρουν μια μέρα εθελοντικής δουλειάς για την ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου, με την κατασκευή οχυρωματικών έργων και το

στήσιμο της αεράμυνας της χώρας.

 

Κορωνίδα συλλογικής ανιδιοτέλειας και διεθνιστικού αλτρουισμού στην ιστορία της χώρα μας, αποτελεί η ιστορική απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ στις 16 Ιουνίου 1943 με σκοπό να καλέσει τα μέλη του κόμματος να καταταχτούν εθελοντικά στο στρατό για να πολεμήσουν ενάντια στον χιτλεροφασισμό. Τα 11 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και τα περίπου 700 μέλη του Κόμματος που κατατάγηκαν, ανύψωσαν την απόφαση του Κόμματος ως τη μαζικότερη, την πλέον οργανωμένη και πλήρως συνειδητή κατάταξη Κυπρίων εθελοντών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αποκτά δε μεγαλύτερη σημασία, αν αναλογιστούμε ότι στα μέσα της δεκαετίας του 1940 τα μέλη του ΑΚΕΛ δεν ξεπερνούσαν τις δύο χιλιάδες.

 

Τέτοιες πρωτοβουλίες αντανακλούν την επιρροή του Σταχανοφικού Κινήματος και πνεύματος, ενθαρρύνοντας την ατομική και συλλογική συμβολή στην προστασία και την ασφάλεια της πατρίδας. Η εθελοντική εργασία για την αμυντική οχύρωση ή την υπεράσπιση της πατρίδας αποτελούν πράξεις ύψιστου πατριωτισμού. Αποτελούν μια πρακτική εφαρμογή της λενινιστικής αρχής ότι η εργασία για το καλό της κοινωνίας είναι μια μορφή κορυφαίας υπηρεσίας στο σοσιαλιστικό κράτος.

 

Ο Αλεξέι Σταχάνοφ και το κίνημα που τον συνοδεύει παραμένουν ως σήμερα επίκαιρα και αναγκαία. Η σύνδεση του Σταχανοφισμού με τον εθελοντισμό στις δράσεις της ΕΔΟΝ και του ΑΚΕΛ, δείχνει πώς οι σοσιαλιστικές αξίες μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή ζωή, προωθώντας την κοινωνική συνοχή και την αλληλεγγύη.

 

Κυριάκος Χριστοδούλου

Μέλος Επαρχιακού Συμβουλίου

ΕΔΟΝ Λευκωσίας – Κερύνειας