Η βάση της θεωρίας του προλεταριακού διεθνισμού, ότι δηλαδή οι εργαζόμενοι ανεξαρτήτως καταγωγής ή εθνικότητας έχουν κοινά συμφέροντα και επομένως και κοινούς αγώνες, αποτελεί θεμελιακό στοιχείο της μαρξιστικής-λενινιστικής κοσμοαντίληψης. Στοιχείο που μάλιστα διατυπώνεται και αναπτύσσεται πολύ νωρίς στην ιστορία του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, και συγκεκριμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα. Όπως διαπιστώνει και εξηγεί ο Μαρξ στο Καταστατικό της Α’ Διεθνούς Ένωσης των Εργαζομένων, «όλες οι προσπάθειες για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης, απέτυχαν ως τώρα λόγω έλλειψης αλληλεγγύης ανάμεσα στους διάφορους εργατικούς κλάδους κάθε χώρας και λόγω της απουσίας ενός αδελφικού δεσμού ανάμεσα στους εργάτες των διαφόρων χωρών...».
Η διαπίστωση ότι τα συμφέροντα της εργατικής τάξης σε ολόκληρο τον κόσμο είναι κοινά, δεν είναι αυθαίρετη όταν αντιληφθούμε ότι είναι κοινός και ο εχθρός της: Το κεφάλαιο, το οποίο προκειμένου να θρέψει τη δίψα του για κέρδος, την εκμεταλλεύεται. Είτε οι εκάστοτε εκφραστές του κεφαλαίου έχουν τον ρόλο του αποικιοκράτη που αναζητεί νέες αγορές, είτε έχουν τον ρόλο του εργοστασιάρχη που αναζητεί φτηνό εργατικό δυναμικό, το «θύμα» της δίψας αυτής είναι πάντοτε η εργατική τάξη. Το κεφάλαιο, δεν αναγνωρίζει αν ο εργαζόμενος είναι «ντόπιος» ή «ξένος», αρκεί να μπορεί να λειτουργήσει ως γρανάζι στη μηχανή παραγωγής κέρδους. Επομένως, όπως κοινός είναι ο εχθρός των εργαζομένων σε κάθε γωνιά του πλανήτη, κοινός πρέπει να είναι και ο τελικός τους στόχος: Η εξάλειψη της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, μέσω της ανατροπής του συστήματος που τη γεννά και η οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Με λίγα λόγια, τα συμφέροντα και ο τελικός σκοπός των Κυπρίων εργατών, για παράδειγμα, δε διαφέρουν από τα συμφέροντα και τον τελικό σκοπό των Τούρκων εργατών. Ο εγχώριος αγώνας ενός λαού ενάντια στον ιμπεριαλισμό, ο αγώνας κάθε εκμεταλλευόμενου ενάντια στον εκμεταλλευτή του, εξυπηρετεί τα ίδια συμφέροντα με τον αγώνα κάθε άλλου λαού που αγωνίζεται ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την εκμετάλλευση εντός των δικών του συνόρων. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για αγώνες που δίνονται εντός κοινών κρατικών συνόρων από εργαζόμενους διαφορετικής καταγωγής ή εθνικότητας.
Από τα πιο πάνω, όπως εξηγούν οι θεμελιωτές της ιδεολογίας μας, προκύπτει η ανάγκη για πρακτική και θεωρητική συνεργασία μεταξύ των αγωνιζόμενων και δοκιμαζόμενων λαών, συνεργασία που ενσαρκώνεται στη διεθνιστική αλληλεγγύη μεταξύ των εργατών και των Κομμάτων που εκπροσωπούν τα συμφέροντά της τάξης τους.
Καθοδηγούμενο από την αρχή του προλεταριακού διεθνισμού, το Λαϊκό Κίνημα της Κύπρου ανέκαθεν στέκεται αλληλέγγυο σε κάθε αγωνιζόμενο λαό, τόσο σε θεωρητικό, όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
Ενδεικτικά, για την ΕΔΟΝ, αναφέρουμε ως παραδείγματα διεθνιστικής αλληλεγγύης:
- τη συμμετοχή 60 Κυπρίων νέων κομμουνιστών στις Διεθνείς Ταξιαρχίες που πολέμησαν στον Ισπανικό εμφύλιο,
- τη συμμετοχή εκατοντάδων Κυπρίων νέων κομμουνιστών στη μάχη ενάντια στον Χιτλεροφασισμό στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο,
- τη συμβολή της ΑΟΝ στην ίδρυση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (ΠΟΔΝ) και την 8ετή θητεία της ΕΔΟΝ στην Προεδρία της,
- τη συμμετοχή της ΑΟΝ-ΕΔΟΝ στα 19 Παγκόσμια Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών, τα οποία ανέκαθεν αποτελούσαν το σημαντικότερο βήμα έκφρασης διεθνιστικής αλληλεγγύης στο παγκόσμιο νεολαιίστικο κίνημα,
- τη διοργάνωση και φιλοξενία στην Κύπρο 22 μπριγάδων αλληλεγγύης με διεθνιστικό και αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο,
- τη συμμετοχή σε μπριγάδες αλληλεγγύης στην Κούβα, στη Νικαράγουα, στον Λίβανο και στην Παλαιστίνη,
- τη διοργάνωση της ετήσιας εκστρατείας «Κάλαντα Αλληλεγγύης» από το παιδικό τμήμα της Οργάνωσης.
Αντίστοιχη είναι και η αλληλεγγύη που λαμβάνει το Λαϊκό Κίνημα της Κύπρου από το Διεθνές Κομμουνιστικό και Αντιιμπεριαλιστικό Κίνημα, στον αγώνα που διεξάγει για λύση του Κυπριακού προβλήματος και επανένωση του λαού. Επιστέγασμα της αλληλεγγύης αυτής, αποτελούν οι κοινές ανακοινώσεις, αποφάσεις, διακηρύξεις και ψηφίσματα των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών, της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας, της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Γυναικών και του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης. Η διεθνιστική αλληλεγγύη προς τον Κυπριακό λαό, είναι απαραίτητο στοιχείο στην υπόθεση επίλυσης του Κυπριακού, όχι μόνο ως παράδειγμα διεθνοποίησης του ζητήματος, αλλά και ως έκφραση της ετοιμότητας των αδερφών Κομμάτων και Οργανώσεων για ανάληψη δράσεων και πρωτοβουλιών προς πίεση για λύση.
Ως αποτέλεσμα της ιδεολογικής ανομοιογένειας μεταξύ των Κομμουνιστικών Κομμάτων που προήλθε από την οπισθοχώρηση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος κατά τη δεκαετία του 90’, υπάρχουν σε διεθνές επίπεδο Κόμματα και Οργανώσεις που διαφοροποιούν την ανάλυση και τη θέση τους σχετικά με το εθνικό ζήτημα της Κύπρου.
Η διαφοροποίηση αυτή είναι σεβαστή, στα πλαίσια της αυτοτέλειας, αλλά και στα πλαίσια της ευγενούς ανταλλαγής ιδεών και αναλύσεων. Η διαφοροποίηση αυτή όμως, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να υποσκάπτει τον αγώνα που το κυπριακό Λαϊκό Κίνημα δίνει για επίτευξη λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, αφού αυτό (το Λ.Κ.) αποτελεί και τον κατ’ εξοχήν εκφραστή των συμφερόντων της εγχώριας εργατικής τάξης. Επιπρόσθετα, παρά τις επί μέρους διαφοροποιήσεις σε επίπεδο αναλύσεων, η διεθνής αλληλεγγύη που λαμβάνει η εργατική τάξη της Κύπρου στον αγώνα της για λύση και επανένωση από το Διεθνές Κίνημα, οφείλει να παραμείνει αμείωτη, ειδικά στις σημερινές συνθήκες όπου ο κίνδυνος της οριστικής διχοτόμησης είναι πιο ορατός από ποτέ.
Σταύρος Αγαθού
Επαρχιακός Γραμματέας ΕΔΟΝ Λάρνακας
Μέλος Κεντρικής Γραμματείας ΕΔΟΝ
Υπεύθυνος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων Κ.Σ. ΕΔΟΝ.