Πρόσφατα, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ, θέλοντας να δώσει έμπρακτες λύσεις στο θέμα της ακρίβειας μπροστά στην αδιαφορία της κυβέρνησης, ανέλαβε νομοθετικές πρωτοβουλίες που αφορούν στα πετρελαιοειδή και στο ηλεκτρικό ρεύμα, δύο τομείς που απασχολούν ολόκληρη την κοινωνία.
Η πρώτη πρόταση νόμου, η οποία έχει ήδη κατατεθεί, σκοπό έχει την τροποποίηση της νομοθεσίας για τον καθορισμό ανώτατων τιμών πώλησης (πλαφόν) σε ειδικές περιπτώσεις στα πετρελαιοειδή, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στον εκάστοτε Υπουργό Ενέργειας να εκδίδει διάταγμα, με το οποίο να καθορίζει ανώτατες τιμές πώλησης για τα πετρελαιοειδή, όταν στην αγορά επικρατούν ιδιαίτερα δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επιβάλλουν συγκράτηση της αύξησης της τιμής σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα, με στόχο πάντα την προστασία των καταναλωτών. Οι πρόνοιες της υφιστάμενης νομοθεσίας περιορίζουν την εξουσία του Υπουργού να εκδίδει διάταγμα μόνο στις περιπτώσεις που το ύψος των λιανικών τιμών πώλησης είναι σε υπερβολικά ψηλότερο επίπεδο από ότι δικαιολογείται από τις διεθνείς και εγχώριες συνθήκες που επικρατούν.
Η δεύτερη πρόταση νόμου -που θα κατατεθεί άμεσα- αφορά στην τροποποίηση της νομοθεσίας για το ΦΠΑ, ώστε να μην επιβάλλεται ΦΠΑ επί του φόρου κατανάλωσης των πετρελαιοειδών, το οποίο συνιστά στην ουσία διπλή φορολογία. Η τροποποίηση αυτή κρίθηκε ως αναγκαία από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ, ώστε να μειωθεί η έκθεση των καταναλωτών στις μεταβαλλόμενες τιμές των ενεργειακών προϊόντων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρόταση είναι σε πλήρη εναρμόνιση με το κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε., που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, στο οποίο καταγράφεται ότι η προστασία των καταναλωτών και κυρίως των πιο ευάλωτων, αποτελεί προτεραιότητα για όλα τα κράτη – μέλη, τα οποία θα πρέπει και να αναλάβουν και τα κατάλληλα μέτρα.
Ως εκ τούτου, η ψήφιση της πρότασης αναμένεται να συμβάλει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ακρίβειας και να παρέχει ουσιαστική στήριξη στους καταναλωτές για να ανταποκριθούν στο ιδιαίτερα αυξημένο κόστος των πετρελαιοειδών.
Οι τιμές των καυσίμων παραμένουν πολύ ψηλές και -δυστυχώς- ο καταναλωτής έχει πλέον εξαντληθεί. Ο κύκλος των αυξήσεων σε βασικά προϊόντα γίνεται ασφυκτικός κλοιός για κάθε μέση οικογένεια που με μεγάλη δυσκολία προσπαθεί να επιβιώσει, αλλά και για κάθε νέο που ξεκινά τώρα να στέκεται στα πόδια του. Για μια σχεδόν δεκαετία, η Κυβέρνηση δεν προχωρεί στην εφαρμογή ουσιαστικών μέτρων για την επίλυση του προβλήματος. Αντ’ αυτού, λόγω της αδράνειας της Κυβέρνησης, δεν έχει καλυφτεί ο στόχος του 10% που έχει τεθεί από την Ε.Ε. για τις μεταφορές μέχρι το 2020 και για να αποφύγουμε ως κράτος μέλος την επιβολή προστίμου. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση προχώρησε στην υποχρεωτική πρόσμιξη βιοκαυσίμων στα καύσιμα κίνησης με διάταγμα του τέως Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, απόφαση η οποία έχει αυξήσει τις τιμές κατά 10 σεντ τουλάχιστον το λίτρο.
Το περιεχόμενο της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών που συντάχτηκε στις 13 Οκτωβρίου 2021 για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών ενέργειας, παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσεων αυτών. Ως αποτέλεσμα αυτού, το ΑΚΕΛ μαζί με το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ και το Κίνημα Οικολόγων, έχουν επανακαταθέσει την πρόταση νόμου, η οποία κρίνεται αναγκαία για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της απότομης αύξησης των τιμών.
Οι ευθύνες της Κυβέρνησης αναφορικά με την πολύ ψηλή τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος είναι βαρύτατες και οι λόγοι είναι οι ακόλουθοι:
- H κυβέρνηση δεν προχώρησε σε ουσιαστική διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό ισοζύγιο, αφού δεν έχει ολοκληρωμένο σχεδιασμό προώθησης των ΑΠΕ.
- Το δίκτυο εξακολουθεί να είναι πεπαλαιωμένο και σε πολλές περιοχές δεν μπορεί να δεχθεί επιπρόσθετο φορτίο από ΑΠΕ και αναμένεται εδώ και χρόνια την αντικατάσταση ή αναβάθμισή του.
- Στον τομέα της αποθήκευσης η Κυβέρνηση έχει μείνει στάσιμη.
- Υπενθυμίζεται ότι ακόμα αναμένεται από την Κυβέρνηση να προχωρήσει σε μειοδοτικούς διαγωνισμούς για έργα ΑΠΕ, σημειώνοντας ότι χώρες στο εξωτερικό πέτυχαν με τέτοιους διαγωνισμούς κόστος αποφυγής περίπου 2 σεντ ανά κιλοβατώρα, ενώ σήμερα στην Κύπρο το κόστος αποφυγής ξεπερνά τα 16 σεντ.
- Ενώ το Υπουργείο Ενέργειας διαβεβαίωνε ότι η είσοδός μας στην ελεύθερη ανταγωνιστική αγορά για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος θα γινόταν τον Ιούλιο του 2014, αυτό ακόμα δεν έχει γίνει.
- Ενώ το ίδιο το κράτος καθόρισε ως στόχο την εισαγωγή φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2020, η Κυβέρνηση απέτυχε τέσσερις φορές να εισάξει φυσικό αέριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πληρώνουμε βαρύτατα πρόστιμα για τις εκπομπές ρύπων, τα οποία επωμίζονται οι καταναλωτές. Φέτος υπολογίζεται ότι θα πληρώσουμε περίπου 200 εκ. ευρώ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αναφορικά με το θέμα των ρύπων, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ απέστειλε πρόσφατα σχετική ερώτηση προς το αρμόδιο Υπουργείο, μέσω της οποίας ζητείται να κατατεθούν επίσημα τα στοιχεία για τα έσοδα των τελευταίων πέντε χρόνων από τη δημοπράτηση των ρύπων, καθώς και τις δράσεις στις οποίες δαπανήθηκε το 50% των εσόδων αυτών.
Νικολέττα Σοφοκλέους
Κοινοβουλευτική Συνεργάτιδα ΑΚΕΛ