1. Στις 7 Οκτωβρίου, η Χρυσή Αυγή κρίθηκε από το Ελληνικό Δικαστήριο ως εγκληματική οργάνωση και τα στελέχη της καταδικάστηκαν. Εσείς μαζί με την Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (ΠΣΟ) συμμετείχατε στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Ποιος ήταν ο δικός σας ρόλος στην δίκη;
Η συμμετοχή μας μέσω του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, της ΠΕΟ, είχε διττό σκοπό και αποστολή. Αφενός ήταν μια πράξη συμβολική. Με το κύρος της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας και των μελών της θέλαμε να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας προς τα θύματα των νεοφασιστών της Χρυσής Αυγής και τις οικογένειές τους. Θέλαμε να στηρίξουμε στην πράξη των αγώνα του ελληνικού λαού για πολιτική και θεσμική αντιμετώπιση του νεοφασισμού στην Ελλάδα. Αφετέρου μάς δόθηκε σε κάποιο βαθμό η δυνατότητα φυσικής παρουσίας στη δίκη της Χρυσής Αυγής και παρακολούθησης της διαδικασίας και άρα εμβάθυνσης στην ουσία των υποθέσεων.
2. Ποια ήταν η συμβολή της αντιπροσωπείας σας στην καταδίκη της Χρυσής Αυγής;
Δώσαμε πολιτικά μηνύματα, συνομιλήσαμε με τους δικηγόρους των θυμάτων, δώσαμε συνεντεύξεις σε ελλαδικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης και εν γένει στείλαμε μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις για την ανάγκη καταδίκης και παραδειγματικής τιμωρίας. Η αποστολή γινόταν τις μέρες που είχε κορυφωθεί η συζήτηση για το ρόλο ορισμένων παραγόντων της δικής, ο οποίος δημιουργούσε πολλά ερωτήματα για την έλλειψη αποφασιστικότητας στη δίωξη των χρυσαυγιτών. Άρα υπογραμμίσαμε την αναγκαιότητα διατήρησης της ακεραιότητας και αμεροληψίας των Αρχών και όχι της επίδειξης εύνοιας προς τους νεοναζί. Για ευνόητους λόγους κορυφαία στιγμή ήταν η συνάντησή μας με τη μάνα του Παύλου Φύσσα.
3. Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής και των στελεχών της θα μπορούσε να έρθει πιο γρήγορα. Γιατί θεωρείτε πως υπήρξε αυτή η καθυστέρηση; Τι δυσκολίες παρουσιάστηκαν;
Πιστεύω ότι η καθυστέρηση ήταν αποτέλεσμα δύο βασικών παραγόντων. Πρωτίστως της έλλειψης αποφασιστικότητας για αντιμετώπιση των νεοφασιστών. Σε δεύτερο χρόνο της δυσκολίας στην ετοιμασία της δικογραφίας, η οποία μαζί με το μαρτυρικό υλικό αριθμεί χιλιάδες σελίδες εγγράφων. Και ασφαλώς της εύλογης ανάγκης για εφαρμογή όλων των δικονομικών κανόνων και διαδικασιών για να μην δοθούν άλλοθι και νομικά ερείσματα στους χρυσαυγίτες για να αμφισβητήσουν το περιεχόμενο της απόφασης. Πράγμα που ήδη κάνουν αν και εκτιμώ ότι οι εφέσεις τους δεν θα έχουν επιτυχία. Τα σε βάρος τους στοιχεία και μαρτυρίες ήταν συντριπτικά.
4. Εδώ και χρόνια παρατηρούμε μια άνοδο του φασισμού και τις ακροδεξιάς. Θεωρείτε πως η καταδίκη της Χρυσής Αυγής, θα ανατρέψει αυτή την πορεία; Θα επηρεάσει η απόφαση, τα δρώμενα και έξω από την Ελλάδα;
Χωρίς να υπερτιμώ τον ρόλο και την επίδραση των δικαστικών αποφάσεων στις σύγχρονες κοινωνίες, έχω την πεποίθηση ότι η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί σταθμό. Τόσο πολιτικά όσο και νομικά. Το περιεχόμενο των ξεχωριστών αποφάσεων θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης και ανάλυσης, συγγραμμάτων και -ελπίζω- διδασκαλίας. Ποτέ προηγουμένως στα πλαίσια ενός κράτους δεν έχει υπάρξει τέτοιας έκτασης δίκη και καταδίκη νεοφασιστών. Είχαμε τη δίκη της Νυρεμβέργης στην οποία δικάστηκαν οι ιδεολογικοί πατέρες της Χρυσής Αυγής, του ΕΛΑΜ και πολλών νεοναζιστικών-νεοφασιστικών οργανώσεων. Όλων αυτών που προκλητικά αυτοκαθορίζονται ως «η σπορά των ηττημένων του 1945». Υπό μία έννοια μπορεί να αναχαιτίσει τη δράση των νεοφασιστών στην Ελλάδα, νοουμένου ότι οι κυβερνήσεις θα επιδεικνύουν μηδενική ανοχή σε ανάλογα φαινόμενα. Διότι μπορεί να φυλακίστηκαν τα ηγετικά στελέχη της Χρυσής Αυγής όμως πυρήνες νεοφασιστών και νεοναζί εξακολουθούν να υπάρχουν και να δρουν υπογείως. Εκεί που πρέπει επιτέλους να επιδειχθεί πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα για αντιμετώπιση του νεοφασισμού είναι στην Κύπρο, πέραν της κυπριακής Αριστεράς και του ΑΚΕΛ, το οποίο από την πρώτη στιγμή στάθηκε απέναντι στους κύπριους νεοφασίστες. Λυπούμαι να παρατηρήσω ότι κατ’ επανάληψη το ΕΛΑΜ, η Χρυσή Αυγή στην Κύπρο, έχει λειτουργήσει ως δεκανίκι της Δεξιάς και του ΔΗΣΥ και ως όχημα ακραίων εθνικιστικών εξάρσεων και παράνομων ενεργειών. Σε ανύποπτο χρόνο ο Γενικός Γραμματέας της Κ.Ε. ΑΚΕΛ παρέδωσε στοιχεία και τεκμήρια για τη δράση του ΕΛΑΜ στις διωκτικές αρχές. Δυστυχώς με προφάσεις και νομικισμούς τότε δεν προχώρησαν οι διαδικασίες. Με την καταδίκη της Χρυσής Αυγής στην Ελλάδα ανοίγει ξανά ο δρόμος για επανεξέταση της δράσης του ΕΛΑΜ, το οποίο με δικές του παραδοχές είναι η Χρυσή Αυγή στην Κύπρο.
5. Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής αποτελεί μια ιστορική αντιφασιστική νίκη στην σύγχρονη ιστορία. Πιστεύετε πως αυτός είναι ο δρόμος για την αναχαίτιση του φασισμού, μέσω του νομικού συστήματος;
Όντως, πρόκειται για μια νομική και κοινωνική νίκη, μια νίκη της δημοκρατίας κατά του φασισμού. Οι υγιείς δυνάμεις του ελληνικού λαού με μαζικές κινητοποιήσεις και άλλες πολιτικές δράσεις έστειλαν το μήνυμα ότι τα μισάνθρωπα ιδεολογήματα του φασισμού και των παραφυάδων του δεν μπορεί να γίνονται ανεκτά. Η θέση των ναζί είναι στη φυλακή και όχι στα έδρανα της Βουλής. Μα όπως και σε κάθε διεκδίκηση το πρώτιστο είναι οι πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες. Το καθημερινό αντιπάλεμα του νεοφασισμού σε όλα τα επίπεδα και παντού. Στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στις δυνάμεις ασφαλείας και ειδικότερα στον στρατό, στη δουλειά, στη Βουλή. Τα νομικά εργαλεία είναι εκεί και πρέπει να χρησιμοποιούνται προς ενίσχυση της ευρύτερης, της συλλογικής προσπάθειας και δράσης. Αλλά δεν την υποκαθιστούν. Ταυτόχρονα χρειάζεται μια άλλη παιδεία. Γιατί απ’ εκεί ξεκινά -όπως και στην οικογένεια- και μετέπειτα στην κοινωνία η σφυρηλάτηση συνείδησης. Έχουμε ανάγκη στην Κύπρο από μια ανθρωποκεντρική παιδεία, η οποία θα καλλιεργεί κουλτούρα απόρριψης μισαλλόδοξων ιδεολογημάτων, όπως είναι ο ρατσισμός, ο εθνικισμός, ο αντικομμουνισμός, η ξενοφοβία, η ομοφοβία κοκ. Το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει την ανειρήνευτη πάλη για αντιμετώπιση του νεοφασισμού και στην Κύπρο. Μαζί με την ΕΔΟΝ θα συνεχίσουμε να είμαστε εκείνη η πολιτική δύναμη που στα εκατό σχεδόν χρόνια ζωής και δράσης μας δεν φοβηθήκαμε του φασίστες. Σταθήκαμε απέναντί τους και αγωνιστήκαμε. Κατά των χιτών, κατά των ναζί, κατά των μασκοφόρων του Γρίβα κατά της ΕΟΚΑ Β και των λογής-λογής τέκνων τους. Ειδικά σήμερα έναντι του ΕΛΑΜ, από τη στιγμή που η ίδια η δικαστική απόφαση υπογραμμίζει πως η Χρυσή Αυγή ήταν εγκληματική οργάνωση «ενδεδυμένη με το μανδύα πολιτικού κόμματος».