1. Εδώ και πολλά χρόνια δίνεται καθημερινά μάχη ενάντια στην εμπορία προσώπων στην Κύπρο. Θεωρείται πως τα πράγματα έχουν αλλάξει καθόλου τα τελευταία χρόνια;
Η Κύπρος είναι μια χώρα όπου από παράδοση επιτρέπεται το αγοραίο sex. Οπότε, ήταν ένας ιδανικός τόπος για να ανθίσει το trafficking. Πρώτα η εμπορία προσώπων γινόταν στα καμπαρέ. Το 2009 όταν συστάθηκε η οργάνωση Cyprus Stop Trafficking υπήρχαν στην νότια Κύπρο 108 καμπαρέ και με την ευλογία της κυβέρνησης έρχονταν κάθε χρόνο στην Κύπρο 6000 κοπέλες από τις χώρες της τέως Σοβιετικής Ένωσης και διανέμονταν στα διάφορα καμπαρέ της νήσου. Εκεί φέρονταν σαν σεξουαλικές σκλάβες καθώς τους κατάσχονταν διαβατήρια και τηλέφωνα, έπρεπε να δείχνουν πλήρη υπακοή στον καμπαρετζή και να πηγαίνουν με οποιοδήποτε πελάτη. Μια κοπέλα ανέφερε πως ναι μεν μισούσε τον καμπαρετζή αλλά περισσότερο μισούσε τους πελάτες. Οι πελάτες προέρχονταν από όλα τα κοινωνικά στρώματα(δικαστές, δικηγόροι, υπουργοί, βουλευτές) και πίστευαν πως είχαν το δικαίωμα να αγοράσουν μια κοπέλα για να κάνουν το κέφι τους. Σκότωναν αυτές τις κοπέλες και ψυχικά και σωματικά.
Το trafficking ξεκίνησε το 1992 μετά την πτώση της Σοβιετική ένωσης λόγω φτώχιας. Σιγά σιγά αυτό το πράγμα οργανώθηκε και δημιουργήθηκαν μεγάλα κυκλώματα. Η ρίζα του trafficking είναι η φτώχεια. Έως ότου υπάρχουν φτωχές χώρες, πείνα και δεν υπάρχουν προοπτικές για μια καλύτερη ζωή για τη νεολαία, ο κόσμος μεταναστεύει για ένα καλύτερο μέλλον. Οι διακινητές έψαχναν κοπέλες από διάφορες χώρες με τα προσχήματα ότι θα είχαν μια καλή δουλειά και με καλά λεφτά. Εκείνες με την σειρά τους έπεφταν θύματα καθώς όταν πεινάς, όταν δεν έχεις δουλειά και βλέπεις το μέλλον σου μαύρο και άραχνο και σου προτείνει κάποιος μια δουλειά σε μια ξένη χώρα, φυσικά πηγαίνεις. Όλες τις κοπέλες που πήγαιναν να μαρτυρήσουν στο δικαστήριο ότι τις πουλούσαν, οι δικαστές τις θεωρούσαν αναξιόπιστες μάρτυρες.
2. Επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια, πάρθηκαν σημαντικά μέτρα για πάταξη του φαινομένου, όπως για παράδειγμα το ότι έκλεισαν μαζικά χώροι έκδοσης γυναικών. Πόσο καθοριστική θεωρείτε πως ήταν η διακυβέρνηση ως προς τη βελτίωση της κατάστασης, από αυτή που ήταν στις αρχές του αιώνα;
Η τότε κατάσταση ήταν πραγματικά δραματική. Ο μόνος που έδειξε ενδιαφέρον ήταν ο πάτερ της Ρωσικής εκκλησίας στην Λεμεσό, ο οποίος προσπαθούσε να τις βοηθήσει όταν κατάφερναν να ξεφύγουν από τα διάφορα καμπαρέ. Αυτός πίστευε πως η μόνη λύση ήταν να σταματήσουν οι άδειες καλλιτεχνίδων. Εμείς σε συνεργασία με τον πάτερ, επισκεφθήκαμε το Νεοκλή Συλικιώτη, ο οποίος με την σειρά του μετά από δύο χρόνια και με πολλή προσοχή, αφού είχε απειληθεί από τους καμπαρετζίδες, κατάφερε να σταματήσουν οι άδειες καλλιτεχνίδων. Αμέσως μετά από αυτό έκλεισαν 90 καμπαρέ. Ύστερα ξεκινήσαμε την εκστρατεία ενημέρωσης με το ραδιόφωνο Astra, όπου έπρεπε να εξηγούμε ότι η εμπορία προσώπων δεν είναι πορνεία αλλά οργανωμένο έγκλημα. Κανένας άλλος ραδιοφωνικός σταθμός δεν μας έδωσε σημασία πέραν του Astra και οι μόνες εφημερίδες που έβαζαν άρθρα για το trafficking ήταν η «Γνώμη» και η «Χαραυγή».
Για 2-3 χρόνια υπήρξε ύφεση στο trafficking αλλά μετά οι διακινητές διοργανώθηκαν διαφορετικά καθώς έφερναν γυναίκες ιδίως από τη Μολδαβία με άλλες προφάσεις, για παράδειγμα πως θα δούλευαν σε μασατζίδικα, μπυραρίες, καφενεία και διαμερίσματα. Έπειτα, δημιουργήθηκαν μικροκυκλώματα Ρουμανία-Κύπρος και Βουλγαρία-Κύπρος. Αυτό ήταν φρικτό διότι κλείνονταν οι κοπέλες σε διαμερίσματα, που είναι πολύ χειρότερο διότι δεν υπάρχει έλεγχος και τα πράγματα είναι εντελώς αδιαφανή. Λόγω της έλλειψης ελέγχου στα διαμερίσματα, έχουν μεγαλώσει και τα κρούσματα σεξουαλικών νοσημάτων.
Υπάρχουν κι άλλα είδη trafficking που δεν αποσκοπούν μόνο σεξουαλική εκμετάλλευση, αλλά και εργασιακή εκμετάλλευση. Τα 3 είδη trafficking που υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση σε διαμερίσματα και μπυραρίες, η εργασιακή εκμετάλλευση στα χωράφια και τις φάρμες και οι ψεύτικοι γάμοι.
3. Η Κύπρος καταδικάστηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για εμπορία προσώπων. Γιατί θεωρείτε πως οι έμποροι επιλέγουν την Κύπρο ως προορισμό;
Ο λόγος που καταδικαστήκαμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η ιστορία με την Οξάνα, μια Ρωσίδα κόρη ενός αξιωματικού του κόκκινου στρατού. Ήρθε στην Κύπρο με δίπλωμα μεταφράστριας(Αγγλικά-Ρωσικά) και αντί αυτού την κλείσανε σε ένα καμπαρέ. Όταν κατάλαβε περί τίνος πρόκειται έφυγε και κατήγγειλε την περίπτωση της στο αστυνομικό τμήμα. Μετά από παρέμβαση της αστυνομίας, η κοπέλα αφέθηκε να πάει στο σπίτι της. Ξημερώματα της επόμενης μέρας η κοπέλα βρέθηκε νεκρή μετά από πτώση της στο πεζοδρόμιο από τον 5ο όροφο πολυκατοικίας. Η αστυνομία με ελλιπή στοιχεία κατέληξε στο ότι η Οξάνα είχε αυτοκτονήσει. Λίγες μέρες αργότερα ο πατέρας της Οξάνας μαζί με τον πάτερ Σάββα έσπευσαν στο δικαστήριο ανθρώπινων δικαιωμάτων που καταδίκασε την Κύπρο γιατί η αστυνομία της Κύπρου δεν έκανε καμία προσπάθεια να εξιχνιάσει τον θάνατο αυτής της κοπέλας.
Το πρόβλημα είναι πως η κοινωνία της Κύπρου είναι μια κοινωνία που δεν έχει αξίες και αρχές. Ιδίως τα τελευταία χρόνια με την καινούρια κυβέρνηση οπού τα μόνα που έχουν αξία είναι το χρήμα και το sex. Υπάρχουν οι διαλυμένες κοινωνίες που κανείς ούτε φοβάται κανένα ούτε ντρέπεται κανένα. Δείτε σαν κύριο παράδειγμα αυτούς που μας κυβερνούν οι οποίοι κρύβονται πίσω από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα χωρίς να σέβονται τίποτα και σκέφτονται μόνο τα προσωπικά τους συμφέροντα. Ας δώσει λοιπόν η νεολαία της ΕΔΟΝ μια ελπίδα πως μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα, για να βρούμε τις αξίες μας, καθώς δεν μπορούμε να ζούμε σε μια κοινωνία χωρίς αξίες.
4. Ποια η δράση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Cyprus Stop Trafficking και πώς βοηθάτε τα θύματα που εντοπίζετε;
Όταν η αστυνομία κάνει μια επιχείρηση στην οποία υπάρχουν θύματα, αυτά τα θύματα την πρώτη βδομάδα οδηγούνται στο κυβερνητικό καταφύγιο όπου κλειδώνονται για εύλογους λόγους. Ακολούθως βγαίνουν από το καταφύγιο και τους δίνεται η ευκαιρία να πάνε κάπου οπού θα είναι πιο ανεξάρτητες και πιο ελεύθερες. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε ένα είδους “σπίτι”, το Open House στο οποίο όταν ζεις εκεί είσαι κάπως προστατευμένη αφού ακολουθείς συγκεκριμένους κανονισμούς. Με άλλα λόγια βοηθούμε με την παροχή στέγης, φαγητού και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έως ότου να μπορούν να σταθούν στα πόδια τους. Το γραφείο ευημερίας παρέχει τα λεφτά για την ενοικίαση των χώρων αυτών, όπως επίσης και ένα μικρό ποσό στις ίδιες της κοπέλες για τα προσωπικά τους έξοδα. Όταν δοθούν προς εμάς αρκετές πληροφορίες για πιθανά περιστατικά που παρατηρούνται από τον κόσμο, δίνονται στην αστυνομία για περαιτέρω εξέταση. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω μια παράκληση για βοήθεια από εθελοντές, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν για την διάδοση των γεγονότων αυτών και για οικονομική στήριξη.
5. Τι μπορούμε να κάνουμε για να ελαττωθεί ή ακόμα και να εξαφανιστεί η εμπορία προσώπων;
Το εμπόριο ανθρώπων είναι έγκλημα. Κανένα εμπόριο δεν ζει χωρίς πελατεία. Πρέπει η ζήτηση να λιγοστέψει ή ακόμα να πάψει να υπάρχει. Αυτό θα γίνει όταν οι άντρες γίνουν πιο πολιτισμένοι, όταν θεωρούν τις γυναίκες ισότιμες μαζί τους και όχι αντικείμενα για σεξουαλική ή εργασιακή εκμετάλλευση. Όταν οι άντρες θα καταλάβουν ότι το αγοραίο σεξ είναι λιγότερο ικανοποιητικό από τον πραγματικό έρωτα.
Επιμέλεια
Δήμητρα Νεοφύτου
Ανδρέας Σιόκουρος
Συντακτική Επιτροπή
*Συνέντευξη που κυκλοφόρησε στη "Ν" Μαρτίου
