Του Χρυσόστομου Παναγή
Μέλος Κεντρικής Γραμματείας ΕΔΟΝ
Τα δύο δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το ΤΕΠΑΚ, έχουν καθήκον σε κάθε απόφαση τους να αναλογίζονται κατά πόσον αυτή ανταποκρίνεται στο όραμα και την αποστολή ενός δημόσιου πανεπιστημίου. Ένα δημόσιο πανεπιστήμιο οφείλει να αποτελεί κτήμα ολόκληρου του κυπριακού λαού. Να είναι δηλαδή προσβάσιμα για όλους τους Κύπριους πολίτες χωρίς καμία διάκριση και την ίδια στιγμή η γνώση και η επιστήμη που παράγουν να εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας.
Δυστυχώς, η τελευταία απόφαση των αρχών των δύο πανεπιστημίων, για εισαγωγή φοιτητών που έχουν παρακαθίσει σε διεθνείς εξετάσεις, κάθε άλλο παρά δικαιώνει την αποστολή των δύο πανεπιστημίων. Η απόφαση αυτή από μόνη της ευνοεί συγκεκριμένη ομάδα μαθητών και ταυτόχρονα στρέφεται εις βάρος της πλειοψηφίας των νέων που κάθε χρόνο επιχειρούν να εξασφαλίσουν μια θέση στο πανεπιστήμιο μέσα από τις παγκύπριες εξετάσεις.
Οι παγκύπριες εξετάσεις αποτελούν κάθε χρόνο τον μοναδικό τρόπο εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Χιλιάδες μαθητές παρακάθονται σε αυτές τις εξετάσεις διεκδικώντας μια θέση στο πανεπιστήμιο, ενώ πολλοί από αυτούς δεν καταφέρνουν ακόμα και για δεκαδικά να εισέλθουν στην πρώτη ή και δεύτερη ακόμα επιλογή τους. Στις παγκύπριες εξετάσεις έχουν δικαίωμα συμμετοχής και οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων. Δεν αποτελούν δηλαδή προνόμιο των μαθητών των δημοσίων σχολείων οι παγκύπριες εξετάσεις. Με αυτά τα δεδομένα οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων αν επιθυμούν εισαγωγή σε ένα από τα δημόσια πανεπιστήμια μπορούν να κάλλιστα να το πράξουν δια της θεσμοθετημένης οδού.
Η προσφορά θέσεων για εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο με διεθνείς εξετάσεις συνιστά, λοιπόν, μια ξεκάθαρη διάκριση υπέρ των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων. Οι θέσεις αυτές εν αντιθέσει με τις θέσεις που προσφέρονται μέσα από τις παγκύπριες εξετάσεις, δεν μπορούν να διεκδικηθούν από όλους τους μαθητές, αλλά στη συντριπτική τους πλειοψηφία αφορούν μαθητές ιδιωτικών σχολείων, που επιθυμούν να σπουδάσουν σε βρετανικά πανεπιστήμια.
Αποτελεί επίσης σχήμα οξύμωρο το γεγονός ότι τα δύο πανεπιστήμια, ενώ διατείνονται για δικαιότερη εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, δημιουργούν από μόνα τους δύο ξεχωριστούς τρόπους εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Οι δύο αυτοί τρόποι εισαγωγής δεν είναι με κανένα τρόπο συγκρίσιμοι μεταξύ τους, αφού αποτελούν εντελώς διαφορετικές μεθόδους αξιολόγησης. Είναι εξετάσεις με διαφορετική ύλη, δομή, απαιτήσεις, δυσκολία και βαθμολόγηση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στη Μεγάλη Βρετανία, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Guardian», οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων παρακάθονται σε πιο εύκολες εξετάσεις από εκείνους των δημόσιων σχολείων με αποτέλεσμα να λαμβάνουν υψηλότερους βαθμούς. Αυτοί οι υψηλότεροι βαθμοί τους εξασφαλίζουν και θέσεις σε καλύτερα πανεπιστήμια, ενώ στην πραγματικότητα προωθούνται εις βάρος των μαθητών των δημόσιων σχολείων, δημιουργώντας μια εξόφθαλμη άνιση μεταχείριση.1
Την ίδια ώρα που γίνεται λόγος για αναγνώριση και επιβράβευση της αριστείας, τα πανεπιστήμια οφείλουν να προσμετρούν όλες τις παραμέτρους, καθώς και το επίπεδο δυσκολίας της κάθε εξεταστικής διαδικασίας. Οι διεθνείς εξετάσεις και τα ιδιωτικά σχολεία δεν εγγυούνται από μόνα τους την αριστεία. Άλλωστε η αριστεία δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι μπορεί να αγοραστεί. Για παράδειγμα η εφημερίδα «Independent» αναφέρει ότι ένας μαθητής χρειάζεται ένα βαθμό γύρω στο 55/100 (11/20) για να λάβει βαθμό «Α» στις εξετάσεις «A-level».2 Είναι τις ίδιες εξετάσεις που τα δύο δημόσια πανεπιστήμια χρησιμοποιούν σαν κριτήριο εισαγωγής. Δημιουργείται φυσιολογικά ένα ερώτημα: Ένας μαθητής που έχει λάβει 11/20 στις παγκύπριες εξετάσεις συνιστά πρόβλημα για το πανεπιστήμιο, αλλά ένας μαθητής που έχει λάβει «A» (άρα 55/100) στις διεθνείς εξετάσεις συνιστά μια ικανή περίπτωση;
Προφανώς και η συγκεκριμένη εναλλακτική μέθοδος εισαγωγής στο πανεπιστήμιο δεν εξυπηρετεί ούτε ένα δικαιότερο τρόπο πρόσβασης, ούτε καν, τη διατεινόμενη από τις αρχές των πανεπιστημίων, «αριστεία». Δημιουργεί μόνο ανισότητες και παραδοξότητες εις βάρος των μαθητών των δημοσίων σχολείων, που θα μπορούσαν κάλλιστα να εξασφαλίσουν τις αδιανέμητες θέσεις μέσα από το βαθμό που εξασφάλισαν στις παγκύπριες εξετάσεις.
1 https://www.theguardian.com/education/2019/aug/24/private-schools-igcse-exams-easier-gcse-university-admissions
2 https://www.independent.co.uk/news/education/education-news/a-level-results-day-maths-exam-a-grade-low-marks-edexcel-ocr-a9059116.html?fbclid=IwAR1j8vtHXWq5FGU7UUndywOOhSOjamzEkNViWqwj2m2d5pqvw0nX6m7pV_U
