Του Χρυσόστομου Μωυσέως
Μέλος Συντακτικής «Ν»
Ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός είχε την χαρά να φιλοξενεί η πόλη της Λάρνακας, καθώς τους τελευταίος δύο μήνες κινήθηκε σε ρυθμούς Biennale. Η Biennale Larnaca 2018 υπήρξε η πρώτη έκθεση μπιενάλε που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας. Η συντακτική της Νεολαίας συνομίλησε με τον καλλιτέχνη Μιχάλη Ηλία, μέλος της οργανωτικής επιτροπής ενώ ταυτόχρονα ξεναγηθήκαμε στους χώρους όπου φιλοξενούνταν τα έργα της έκθεσης.
Τι είναι η Biennale;
Είναι μια διεθνής έκθεση εικαστικών – συνήθως- τεχνών. Η κυριολεκτική σημασία του ονόματος της έκθεσης είναι «κάθε δύο χρόνια» (biennial) που αντιστοιχεί και στο διάστημα που μεσολαβεί από κάθε θεσμοθετημένη μπιενάλε. Ο θεσμός αυτός πάει αρκετά πίσω στον χρόνο καθώς η πρώτη έκθεση έγινε στην Βενετία το 1893. Όπως μας ενημέρωσε και ο κ. Ηλία, η διοργάνωση μιας Biennale δεν απαιτεί κάποια έγκριση από κάποια αρχή για να το θέσει υπό την αιγίδα της. Ωστόσο υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για μια διοργάνωση τέτοιας εμβέλειας, κάτι που έπαιξε ρόλο και στη δυσκολία διοργάνωσης της, όλα αυτά τα χρόνια στη χώρα μας παρόλο που όπως μας έχει πει ο κ. Ηλία, η συζήτηση για τη διοργάνωση Biennale στην Κύπρο αιωρείτο για περίπου 30 χρόνια.
Η Λάρνακα, ως μια πόλη με πλούσια ιστορία αλλά και φυσικές ομορφιές, αποδείχτηκε ιδανική πόλη για τη φιλοξενία μιας Biennale. Εδώ και 3 χρόνια, σύμφωνα με τον κ. Ηλία, υπήρχε η σκέψη αλλά και οι προετοιμασίες για αυτήν την διοργάνωση και οι προσδοκίες των διοργανωτών έχουν δικαιωθεί. Η διοργάνωση της Biennale υπήρξε αποτέλεσμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας του κ. Ηλία αλλά και του πολιτιστικού ομίλου «Άρτιον» στη Λάρνακα που υπήρξε συνδιοργανωτής. Το θέμα της έκθεσης υπήρξε το «Δοχείο – Περιεχόμενο», το οποίο ο επιμελητής της Biennale και εισηγητής του θέματος, Βασίλης Βασιλειάδης ανέλυσε σε ένα πολυσέλιδο έγγραφο προς την οργανωτική επιτροπή η οποία και το έκανε αποδεκτό. Η κριτική επιτροπή της έκθεσης ορίστηκε μετά από εισηγήσεις από το Ε.ΚΑ.ΤΕ. και από αλλού, λαμβάνοντας υπόψη τόσο το υπόβαθρο, όσο και το αντικείμενο, τα ενδιαφέροντα αλλά και την ηλικία των ατόμων ώστε να διασφαλίζεται μια ολοκληρωμένη και πολύπλευρη σύνθεση.
Στους διοργανωτές κατέφθασαν 307 προτάσεις από 37 χώρες. Από αυτά επιλέγηκαν μέσα από ανώνυμη επιλογή και ψηφοφορία των πέντε μελών της κριτικής επιτροπής 114 έργα, τα οποία εκτέθηκαν στην Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας, στο Μουσείο Πιερίδη και στον εκθεσιακό χώρο Myth Factory από τις 17 Οκτωβρίου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου. Παρουσιάστηκαν έργα από όλες σχεδόν τις μορφές εικαστικών τεχνών όπως εγκαταστάσεις στον χώρο, έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, φωτογραφίες, χαρακτικά, performance, video art, digital art κ.α. Στις 30 Νοεμβρίου ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα που προέκυψαν και πάλι μέσα από μυστική ψηφοφορία της κριτικής επιτροπής. Ο πρώτος νικητής έλαβε και το χρηματικό έπαθλο των 2000 ευρώ. Επιπρόσθετα στα πλαίσια της Μπιενάλε διοργανώθηκαν 37 παράλληλες εκδηλώσεις με περιεχόμενο από σχεδόν όλες τις μορφές τέχνης (μουσική θέατρο κοκ) και σε διάφορα σημεία της πόλης και επαρχίας Λάρνακας.
Σύμφωνα με τον κ. Ηλία, τους εκθεσιακούς χώρους επισκέφθηκαν στο διάστημα λειτουργίας τους πέραν των 20000 ατόμων, μεγάλο μέρος των οποίων ήταν και τουρίστες. Αυτό φανερώνει και ένα από τα βασικά προτερήματα που μπορεί να προσφέρει η διοργάνωση μBiennale σε μια πόλη και μια χώρα που είναι η προσέλκυση τουρισμού και η μεταφορά μιας θετικής εικόνας για τη χώρα μας στο εξωτερικό. Άλλωστε η Biennale Λάρνακας προσέλκυσε και το ενδιαφέρον αρκετών και σημαντικών ΜΜΕ του εξωτερικού αλλά και γνωστών πολιτιστικών περιοδικών. Μπορεί λοιπόν μια τέτοια διοργάνωση να βάλει στον πολιτιστικό χάρτη του κόσμου την χώρα μας και να την καταστήσει σημείο αναφοράς και ελκυστικό προορισμό για τους λάτρεις της τέχνης ανά το παγκόσμιο.
Μέσα και από τη συζήτησή μας με τον κ. Ηλία προκύπτει ότι το μεγαλύτερο όφελος από μια τέτοια πρωτοβουλία είναι η ώθηση που δίνεται στην ανάπτυξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας αλλά και του επαναπροσδιορισμού της αξίας του πολιτισμού για μια κοινωνία, μια πόλη, μια χώρα. Ο πολιτισμός, που έχει καταντήσει ο φτωχός συγγενής της κυβερνητικής πολιτικής και στήριξης στον τόπο μας, έχει ανάγκη από τέτοιες διοργανώσεις. Η ίδια η κοινωνία που βουλιάζει μέσα στα αδιέξοδα και τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού έχει ανάγκη από μια στροφή στον πολιτισμό και τις τέχνες. Ο χώρος των τεχνών και του πολιτισμού πολλές φορές είναι ένας δύσκολος χώρος για να επιβιώσει ένας καλλιτέχνης, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά. Τέτοιες διοργανώσεις όπως η Biennale Λάρνακας, δίνουν βήμα έκφρασης στους καλλιτέχνες, ντόπιους και ξένους, αποτελούν κίνητρο για καλλιτεχνική δημιουργία, προβολή του έργου και συνολικότερα της δουλειάς τους. Αποτελούν πεδίο γνωριμίας με καλλιτέχνες και ανθρώπους του πολιτισμού από όλο τον κόσμο, ανταλλαγής απόψεων και επιρροών. Είναι τέτοιες εκδηλώσεις που χρειάζονται την αρωγή και στήριξη της πολιτείας γιατί στο τέλος της ημέρας είναι αυτές που κάνουν την χώρα και την κοινωνία μας πιο όμορφη και πιο ανθρώπινη, όπως θέλουμε να τη βλέπουμε.
Ως ΕΔΟΝ θα συνεχίσουμε να έχουμε στο επίκεντρο της δράσης και της προσοχής μας τον πολιτισμό, συμβάλλοντας με όλες μας τις δυνάμεις στην περαιτέρω ανάπτυξή του στη χώρα μας, μέχρι να έχει την θέση που του αρμόζει. Θα συνεχίσουμε να είμαστε συμπαραστάτες και συνοδοιπόροι με όλους όσοι αναλαμβάνουν τέτοιες πρωτοβουλίες και παλεύουν προς την ίδια κατεύθυνση. Ραντεβού στην επόμενη Biennale Larnaca το 2020!
Άρθρο που δημοσιευτηκε στη Νεολαία Δεκεμβρίου 2018