Ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο γνωστός σε όλους μας Σαρλό, ο οποίος σκόρπισε και συνεχίζει να σκορπά άφθονο γέλιο σε μικρούς και μεγάλους, γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1889 και έγραψε ιστορία για τα πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα των έργων του.
Τα παιδικά του χρόνια σε αντίθεση με τις ταινίες του κάθε άλλο παρά γελαστά κι ευτυχισμένα ήταν. Σε μικρή ηλικία βρέθηκε ορφανός από πατέρα και με μητέρα άνεργη, κάτι που τον ανάγκασε να μεγαλώσει πολύ πιο γρήγορα και να πάρει την ζωή στα χέρια του. Για να κερδίσει το μεροκάματο του αυτοσχεδίαζε μικρά χορευτικά στους δρόμους του Λονδίνου και μάζευε τις πενταροδεκάρες των περαστικών. Οι παλιές γνωριμίες των γονιών του, τον βοήθησαν ωστόσο να βρει μία κανονική δουλειά σε παιδικό χορευτικό θίασο και από μικρή ηλικία άρχισε να δουλεύει ως επαγγελματίας ηθοποιός στο Λονδίνο, ενώ σε ηλικία 17 ετών έκανε τις πρώτες του περιοδείες στην Αμερική, αποφασισμένος πλέον να μην γυρίσει πίσω στην Αγγλία.
Μέσα σε λίγους μήνες, ένιωσε έτοιμος να πάρει την καριέρα του στα χέρια του. Τότε είναι που γεννήθηκε η τόσο οικεία και παγκοσμίως αναγνωρίσιμη εικόνα του Σαρλό, του αλητάκου με το κωμικό παρουσιαστικό, τα φαρδιά ρούχα και το χαρακτηριστικό μουστάκι, ο οποίος προσπαθεί να επιβιώσει, διατηρώντας την αξιοπρέπειά του μέσα σ’ ένα κόσμο κοινωνικής αδικίας και ανισότητας. Μέσα από αυτόν τον χαρακτήρα λοιπόν, κατάφερε να μοιράσει άφθονο γέλιο σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς.
Βέβαια ανατρέχοντας στην καριέρα του Τσάρλι Τσάπλιν, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως έστελνε με τον δικό του τρόπο, τα δικά του πολιτικά μηνύματα, με κύριο θέμα αυτό της φτώχειας και της εξαθλίωσης. Χαρακτηριστικές ήταν οι ταινίες του «Μοντέρνοι Καιροίς» και «Φώτα της Πόλης», στην δεκαετία του 1930. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πραγματοποίησε σειρά πολιτικών ομιλιών στις οποίες στήριζε ανοιχτά τη Σοβιετική Ένωση. Επομένως δεν ήταν καθόλου παράξενο πως η πρώτη ομιλούσα ταινία που σκηνοθέτησε ο Τσάρλι Τσάπλιν το 1940, ήταν μία από τις πρώτες αντιναζιστικές-αντιφασιστικές κινηματογραφικές παραγωγές που βγήκαν από το Χόλιγουντ, και προφανώς η κριτική δεν καλωσόρισε την ταινία μόλις πρωτοβγήκε. Παρόλα αυτά, ο «Μεγάλος Διδάκτατωρ», που ήταν μια σάτιρα του Αδόλφου Χίτλερ, αποτέλεσε τεράστια επιτυχία. Όταν έγινε η πρεμιέρα της ταινίας, το 1940, ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι απαγόρευσαν την προβολή της, ενώ στην Ισπανία η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά μόνο μετά τον θάνατο του Φράγκο το 1975!
Εκφράζοντας τα αντιναζιστικά του συναισθήματα τόσο ανοιχτά, δεν άργησαν να τον βάλουν στο στόχαστρο. Κουρασμένος πλέον από τις διώξεις, ο Τσάπλιν παραιτήθηκε από κάθε προσπάθεια επιστροφής του δηλώνοντας ότι «για φιλελεύθερα άτομα όπως ο ίδιος, δε συντρέχουν οι συνθήκες για καλλιτεχνική δημιουργία στην Αμερική». Έτσι αυτοεξορίζεται στην Ελβετία, όπου και πέθανε το 1977 σε ηλικία 88 ετών.
Αργυρώ Αριστείδου
(Εφημερίδα «Νεολαία», Δεκέμβριος 2016, Τεύχος 175)