Βασική αρχή του μαρξισμού-λενινισμού
Η ιδέα του διεθνισμού (προλεταριακού), διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τον Κ. Μάρξ και τον Φ. Έγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο (1848) με προμετωπίδα το σύνθημα «Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε».
Οι ιδρυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού, μελετώντας την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας και τον κόσμο που μας περιβάλλει, τόνισαν ότι, «Σε όλες τις χώρες οι προλετάριοι έχουν τα ίδια συμφέροντα και τον ίδιο εχθρό, έχουν να διεξάγουν τον ίδιο αγώνα».
Αυτός ο εχθρός ήταν και είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η συσσώρευση κεφαλαίου στα χέρια των λίγων ως αποτέλεσμα της δουλειάς των πολλών: της εργατικής τάξης και των εργαζομένων που δεν έχουν στην διάθεσή τους τα μέσα παραγωγής παρά μόνο την εργατική τους δύναμη, χειρονακτική ή πνευματική. Ο Β.Ι. Λένιν ανέπτυξε περαιτέρω το διεθνισμό και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αποτελεί βασικό στοιχείο την πάλης ενάντια στον ιμπεριαλισμό, ο οποίος διαχρονικά εμφανίζεται με διάφορες μορφές, είτε με την αποικιοκρατία, είτε με το φασισμό, με πραξικοπήματα και επεμβάσεις (στρατιωτικές ή/και πολιτικές) και στις μέρες μας με τη «νέα τάξη πραγμάτων», του νεοφιλελευθερισμού, των πολυεθνικών και των μονοπωλίων.
Συνείδηση της ενότητας των συμφερόντων της εργατικής τάξης
Από την πιο πάνω διαπίστωση, προκύπτει η ανάγκη για αλληλεγγύη και συνεργασία των εργαζομένων σε όλες τις χώρες για αντιμετώπιση του κοινού τους αντιπάλου. Οι όπου γης εργαζόμενοι έχουν κοινά προβλήματα και κοινά συμφέροντα απέναντι στο κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό. Άρα επιβάλλεται η μεταξύ τους αλληλεγγύη, συνεργασία και συντονισμός ενεργειών και αγώνων για την επίτευξη των κοινών στόχων για απαλλαγή από τον ιμπεριαλισμό, για επικράτηση της ειρήνης και του σοσιαλισμού. Ο διεθνισμός μεταφέρει την ταξική πάλη και σε διεθνές επίπεδο.
Διεθνισμός και πατριωτισμός
Ο διεθνισμός δεν απορρίπτει τον πατριωτισμό, όπως ισχυρίζονται οι ιδεολογικοί μας αντίπαλοι. Ο διεθνισμός σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει εθνικό μηδενισμό. Δηλαδή δεν απορρίπτουμε την αγάπη προς την πατρίδα και το ενδιαφέρον για την ασφάλεια και την προκοπή της. Αντίθετα οι διεθνιστές αγαπούν και παλεύουν για την πατρίδα τους και η ίδια η ιστορία έχει αποδείξει ότι σε χώρες που βρέθηκαν σε κίνδυνο π.χ. στα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι κομμουνιστές ήταν η πρώτοι που ρίχτηκαν στην πάλη της αντίστασης κατά της φασιστικής απειλής και κατοχής. Ο διεθνισμός δεν αντιμάχεται τον άδολο πατριωτισμό. Αντιμάχεται όμως με όλες του τις δυνάμεις τον εθνικισμό και τον σοβινισμό, που κηρύσσουν το μίσος ανάμεσα στους λαούς και θέλουν την αλληλοεξόντωση τους.
Απορρίπτουμε έτσι τον εθνικισμό – σοβινισμό, το θρησκευτικό φανατισμό και τον ρατσισμό. Την ίδια στιγμή απορρίπτουμε τον αστικό κοσμοπολιτισμό, εκείνο δηλαδή το ιδεολόγημα που προωθεί ο ιμπεριαλισμός και που στοχεύει στην εξαφάνιση κάθε εθνικής ταυτότητας για να είναι οι λαοί πιο ευάλωτοι απέναντι στον ιμπεριαλισμό, στον «αμερικάνικο τρόπο ζωής» και την υποκουλτούρα των πολυεθνικών
Καθήκον κάθε προοδευτικής δύναμης, ή διεθνιστική αλληλεγγύη
Εκφράζοντας τη διεθνιστική μας αλληλεγγύη, εκφράζουμε και το σεβασμό μας προς την ταυτότητα κάθε έθνους, λαού, κοινότητας και πολιτισμού αλλά πρωτίστως κάθε αγωνιζόμενου λαού για απαλλαγή από τον ιμπεριαλισμό και κάθε εργαζόμενου για απαλλαγή από την ταξική εκμετάλλευση.
Το Λαϊκό κίνημα της Κύπρου και η Διεθνιστική Αλληλεγγύη
Η ΕΔΟΝ, όπως και το ΑΚΕΛ και ολόκληρο το λαϊκό κίνημα της Κύπρου, πιστή στα διεθνιστικά της καθήκοντα, εξέφραζε πάντα την αλληλεγγύη της στους αγωνιζόμενους λαούς και με τις διεθνείς σχέσεις που αναπτύσσει έχει ως σκοπό την υποβοήθηση του αγώνα του κυπριακού λαού. Κορυφαία στιγμή αποτελεί η συμμετοχή εξήντα Κύπριων στην πλειοψηφία τους νέων ανθρώπων-κομμουνιστών, στη δεκαετία του 1930 που υπερασπίστηκαν τη δημοκρατία στην Ισπανία και περίπου 15 από αυτούς θυσίασαν και τη ζωή τους για την ελευθερία του ισπανικού λαού. Ανάμεσά στους εθελοντές της Ισπανίας ήταν και ο μετέπειτα Γενικός Γραμματέας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Εζεκίας Παπαϊωάννου. Οι νέοι κομμουνιστές της Κύπρου ανταποκρίθηκαν στο διεθνιστικό τους καθήκον και λίγα χρόνια αργότερα, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολεμώντας τον χιτλεροφασισμό σε διάφορα μέτωπα, σε Ευρώπη και Αφρική. Το ΑΚΕΛ με την ιστορική απόφαση της 16ης του Ιούνη 1943 με την οποία κάλεσε τα μέλη του να καταταχθούν εθελοντικά στον στρατό και να πολεμήσουν τον χιτλεροφασισμό επιβεβαίωσε τον διεθνιστικό, αντιφασιστικό και πατριωτικό του χαρακτήρα.
Σημαντική είναι η συνεισφορά της ΑΟΝ-ΕΔΟΝ στην ίδρυση και δράση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (ΠΟΔΝ), το Νοέμβριο του 1945 όταν μέσα από τα συντρίμμια του πολέμου, η νεολαία όλου του κόσμου οργανώθηκε για να αγωνιστεί ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Σήμερα η ΠΟΔΝ αγωνίζεται για ένα κόσμο της ειρήνης, της αδερφοσύνης, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Στην πιο σύγχρονη εποχή η ΕΔΟΝ και το ΑΚΕΛ έδειξαν έμπρακτα την διεθνιστική τους αλληλεγγύη απέναντι στους αγωνιζόμενους λαούς του Βιετνάμ, της Παλαιστίνης, της Κούβας κ.α.
Σημασία για την Κύπρο
Ο διεθνισμός αποκτά ιδιαίτερη σημασία στον αγώνα που δίνει ο κυπριακός λαός για την επανένωση του νησιού μας. Στο διεθνισμό μας βρίσκεται η βάση της θέσης μας για επαναπροσέγγιση με τους Τουρκοκύπριους. Με την επαναπροσέγγιση επιχειρούμε να σπάσουμε τα διαιρετικά τείχη του εθνικισμού – σοβινισμού και των δύο κοινοτήτων και δίνουμε αποφασιστικά τον αγώνα μας, με τους Τουρκοκυπρίους για επανένωση και ειρηνική συμβίωση. Για εμάς η επαναπροσέγγιση δεν έχει ευκαιριακό και επικοινωνιακό χαρακτήρα, αλλά, μέσα από σωστό πολιτικό περιεχόμενο, γκρεμίζουμε τα τείχη της διαίρεσης και της κατοχής και διαλύουμε το μύθο, ότι, τάχα, οι δύο κοινότητες δεν μπορούν να συνυπάρξουν ειρηνικά.
Πιστοί στα διεθνιστικά μας καθήκοντα, αγωνιζόμαστε με τους όπου γης εργαζόμενους για εθνική ανεξαρτησία, απαλλαγή από την ιμπεριαλιστική εξάρτηση και τα διδακτορικά και φασιστικά καθεστώτα. Παλεύουμε για κοινωνική πρόοδο και για το σοσιαλισμό. Ο διεθνισμός είναι από τις βασικές αρχές της ιδεολογίας μας και θα είναι πάντα ψηλά στις προτεραιότητές μας.