Ισπανικός Εμφύλιος - Κάτω ο φασισμός! No Pasaran!
Στην Ισπανία της δεκαετίας του 1930 οι οξυμένες κοινωνικό-οικονομικές και ιδεολογικές αντιθέσεις χώρισαν τη χώρα στα δύο. Από την μια έχουμε το δημοκρατικό ή λαϊκό στρατόπεδο, το οποίο αποτελούσαν εργάτες, οι αγρότες, τα μικροαστικά στρώματα και η προοδευτική διανόηση. Και από την άλλη το αντιδραστικό ή εθνικό στρατόπεδο το οποίο αποτελούσαν η μεγάλη αστική τάξη, οι γαιοκτήμονες, ο ανώτατος κλήρος της καθολικής εκκλησίας και η αντιδραστική ηγεσία του στρατού. Καθώς οξυνόταν η αντιπαράθεση ωρίμαζαν ταυτόχρονα και οι συνθήκες για μια λαϊκή δημοκρατική επανάσταση.
Λαϊκή αντίσταση ενάντια στο φασισμό!
Σε αντίβαρο, άρχισε, με κυβερνητική κάλυψη, αναπτύσσεται το ιδεολόγημα του φασισμού. Απέναντι σ' αυτή τη κατάσταση οι αριστερές και δημοκρατικές δυνάμεις κινητοποιούνται προς τη συγκρότηση λαϊκού αντιφασιστικού μετώπου. Στην πρώτη γραμμή της πάλης βρίσκεται το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας. Έτσι το Γενάρη του ίδιου χρόνου το Λαϊκό Μέτωπο που είχε συγκροτηθεί από το Κομμουνιστικό Κόμμα και άλλες δημοκρατικές ριζοσπαστικές δυνάμεις κέρδισε τις εκλογές το Φλεβάρη του 1936. Ταυτόχρονα όμως η Δεξιά συνεχίζει να ελέγχει όλους τους μηχανισμούς του στρατού και της αστυνομίας.
Οι ακροδεξιές δυνάμεις αρνούνται κατηγορηματικά να αναγνωρίσουν το αποτέλεσμα των εκλογών και έτσι στις 18 Ιουλίου 1936 η αντίδρασή τους εκδηλώνεται με το φασιστικό πραξικόπημα των Μόλα και Φράνκο, ηγετών του φασιστικού μετώπου.
Ναζιστική Γερμανία και φασιστική Ιταλία επεμβαίνουν απροκάλυπτα υπέρ του Φράνκο. Χίτλερ και Μουσολίνι σπεύδουν να αναγνωρίσουν το φασιστικό καθεστώς. Το στηρίζουν πολιτικά και διπλωματικά. Παραχωρούν απλόχερα κάθε είδος οπλισμού και πολεμικής βοήθειας ενώ στέλλουν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες να πολεμήσουν στο πλευρό των ισπανικών φασιστικών δυνάμεων.
Η Αγγλία και η Γαλλία με το πρόσχημα της μη επέμβασης εφαρμόζουν εμπάργκο όπλων σε βάρος της Δημοκρατικής Ισπανίας. Οι ΗΠΑ προσχωρούν στην πολιτική της «μη επέμβασης». Μόνο η Σοβιετική Ένωση στάθηκε δίπλα στην Ισπανική Δημοκρατία και τη στήριξε πολιτικά, διπλωματικά, ηθικά αλλά και με την αποστολή όπλων και έμπειρων αξιωματικών για να εκπαιδεύσουν τον δημοκρατικό ισπανικό στρατό.
Έμεινε στην ιστορία ως «La Passionaria»
Οι πραξικοπηματίες ελπίζανε σε μια πλήρη επιτυχία μέσα σε λίγες μέρες. Αλλά εναντίον τους ξεσηκώθηκε ολόκληρη η Ισπανία - το προλεταριάτο, η αγροτιά, οι μικροαστοί. Η πιο θρυλική μορφή του Ισπανικού Αντιφασιστικού Πολέμου ήταν αναμφίβολα η Ντολόρες Ιμπαρούρι, μέλος της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας και αργότερα Γενική του Γραμματέας. Η Ιμπαρούρι έμεινε γνωστή στην ιστορία ως Πασιονάρια (λουλούδι του πάθους). Είχε το χάρισμα με τους λόγους και τη δράση της να συνεπαίρνει και να ενθουσιάζει το λαό. Στις 18 του Ιούλη 1936, τη μέρα του φασιστικού πραξικοπήματος η φράση «Δεν θα περάσουν! Νo Ρasaran!» έγινε το σύνθημα της μαχόμενης δημοκρατικής Ισπανίας.
Η πιο ρωμαλέα έκφραση διεθνιστικής αλληλεγγύης που γνώρισε η ανθρωπότητα
Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα συγκροτεί μια διεθνή στρατιωτική δύναμη από εθελοντές αντιφασίστες για να μεταβούν στην Ισπανία και να πολεμήσουν στο πλευρό του Ισπανικού λαού. Συγκροτούνται λοιπόν, οι Διεθνείς Ταξιαρχίες.
Υπολογίζεται ότι γύρω στις 60 χιλιάδες είναι οι διεθνιστές αντιφασίστες που πολέμησαν τον φασισμό στην Ισπανία. Οι Διεθνείς Ταξιαρχίες διαδραμάτισαν αποφασιστικό ρόλο στην άμυνα της Μαδρίτης και διακρίθηκαν σε όλες τις μάχες του πολέμου. Υπήρξαν η πιο ρωμαλέα έκφραση διεθνιστικής αλληλεγγύης που γνώρισε η ανθρωπότητα.
Το ΑΚΕΛ στις Διεθνείς Ταξιαρχίες
Η μικρή Κύπρος έδωσε το δικό της παρών στη μεγάλη κινητοποίηση ενάντια στον ισπανικό φασισμό. Γύρω στους 60 Κύπριους έσπευσαν να ενταχθούν εθελοντικά στις δυνάμεις των Διεθνών Ταξιαρχιών η μεγαλύτερη αποστολή σε αναλογία πληθυσμού από όλες τις χώρες. Οι Κύπριοι διεθνιστές πολέμησαν μαζί με τους συναγωνιστές τους σχεδόν σε όλες τις μεγάλες μάχες του Ισπανικού Αντιφασιστικού Πολέμου. Στις μάχες διακρίθηκαν για τη γενναιότητα, τον ηρωισμό τους, το θάρρος, τη μαχητικότητα και τα ηγετικά τους προσόντα και αρκετοί προήχθησαν σε διάφορους βαθμούς. Ο πιο γνωστός από τους Κυπρίους που πολέμησαν εθελοντικά στην Ισπανία είναι ο Εζεκίας Παπαϊωάννου, ο ιστορικός ηγέτης του ΑΚΕΛ. Στα πεδία των μαχών του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου άφησαν τη τελευταία τους πνοή 14 Κύπριοι μαχητές της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Ο πόλεμος τελειώνει με την ήττα του Ισπανικού Δημοκρατικού Στρατού στις 28 Μάρτη του 1939 και την εγκαθίδρυση του βάρβαρου καθεστώτος του φασίστα Φράνκο που κράτησε αρκετές δεκαετίες (1975). Tους 600.000 νεκρούς του εμφύλιου πολέμου συμπληρώνουν τα αντίποινα των φασιστών. Υπολογίζεται ότι οδηγήθηκαν στο απόσπασμα πενήντα χιλιάδες αντιφασίστες και πέραν των 200 χιλιάδων έμειναν για χρόνια στις φυλακές και πολλοί πέθαναν από τις κακουχίες και τα βασανιστήρια.
Ασυμβίβαστος και ανειρήνευτος αγώνας!
Τα μηνύματα όμως αυτού του αγώνα παραμένουν ζωντανά μέχρι και σήμερα. Απέναντι στην αντίδραση και το φασισμό, όποια μορφή και να έχει, η μόνη επιλογή είναι ο ασυμβίβαστος και ανειρήνευτος αγώνας. Η επιταγή της διεθνιστικής αλληλεγγύης γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ. Τώρα που ο ιμπεριαλισμός αποκαλύπτει την επιθετικότητά του και ο νεοφιλελευθερισμός σαρώνει στο πέρασμά του το «NON PASARAN» πρέπει να ξανακουστεί σε όλες τις γλώσσες του κόσμου πιο μαζικά και πιο δυνατά από ποτέ!
