Του Αντρέα Γρηγορίου
Μέλος Κεντρικής Γραμματείας ΕΔΟΝ
Επαρχιακός Γραμματέας Λευκωσίας – Κερύνειας
Αποτελεί ένα από τα πλέον διαδεδομένα νεολαιίστικα γεγονότα που αποτελούν θεσμό για τον τόπο μας. Μεγάλη μερίδα του κυπριακού πληθυσμού έχει συμμετάσχει σε αυτήν. Αποτελεί σημείο εξιστόρησης εμπειριών, αλλά και ευγενούς άμιλλας μεταξύ των διαφόρων περιοχών του νησιού αναφορικά με τη μεγαλύτερη συμμετοχή. Δεν υπάρχει χωριό και περιοχή της Κύπρου που τα στελέχη της Αριστεράς να μην έχουν να θυμούνται τη μαζικότατη συμμετοχή της νεολαίας, αλλά και την πρωτόγνωρη και ανεξίτηλη εμπειρία που ήταν η συμμετοχή σε αυτήν. Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος. Όλοι έχουν κάτι να θυμούνται, όλοι έχουν μια ιστορία να πουν.
Ανασκοπώντας τα 70 χρόνια της ΑΟΝ – ΕΔΟΝ, δεν μπορεί κάποιος απλά να προσπεράσει τον θεσμό αυτό. Όταν το 1959 η νεοϊδρυθείσα τότε ΕΔΟΝ διοργάνωνε για πρώτη φορά την εκδρομή, κανένας δεν περίμενε την μεγαλειώδη και επιβλητική συμμετοχή της νεολαίας, να σφραγίζεται στη μνήμη από την ξεχωριστή υποδοχή των μεταλλωρύχων του Ξερού και τους ανθρώπους κάθε ηλικίας να βγαίνουν στις πόρτες των φτωχικών σπιτιών για να ανταποδώσουν το δημοκρατικό χαιρετισμό, σ’ εκείνους που πίστευαν σε ένα καλύτερο αύριο. Από τότε μέχρι και σήμερα, η Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος συνεχίζει να αποτελεί κορυφαία στιγμή στη ζωή κάθε ΕΔΟΝίτη και όχι μόνο, αλλά και σημείο αναφοράς στα νεολαιίστικα δρώμενα του τόπου. Είναι η στιγμή που χιλιάδες νέοι συνδυάζουν την πάλη για απελευθέρωση του λαού μας και τον αγώνα για τις τρέχουσες εξελίξεις, με την ποιοτική διασκέδαση και ψυχαγωγία.
Η Εκδρομή στο Τρόοδος αποτέλεσε διαχρονικά το σημείο κορύφωσης των αγώνων της νεολαίας. Παρακολουθώντας κάποιος την πορεία της, μπορεί να δει να διαγράφεται μπροστά του η πορεία των αγώνων του τόπου και του λαού μας. Στα χρόνια πριν το 1974 να ξεχωρίζουν τα συνθήματα ενάντια στον ΝΑΤΟϊκό ιμπεριαλισμό, για συνεργασία Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου, αγώνας για εδραίωση της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας. Μετά το 1974, στην πρώτη γραμμή να βρίσκεται η κάθαρση του κράτους, η καταδίκη των πραξικοπηματιών και η αποχώρηση όλων των στρατευμάτων, τούρκικων αλλά και των βρετανικών, με ανθρώπινες αλυσίδες να «σφίγγουν» τον αγώνα γύρω από τα ραντάρ του Τροόδους. Σε αυτά τα χρόνια δεν χάθηκε το δικοινοτικό στοιχείο, παρά την κάθετη αντίδραση και απαγόρευση κάθε επαφής, με τους ΕΔΟΝίτες να στέλλουν το μήνυμα της αδελφοσύνης και του κοινού αγώνα από το Τρόοδος και να φτάνει στον Πενταδάκτυλο. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, δεν μπορούσαν οι αγώνες της νεολαίας να μην ταυτίζονται με αυτές του εργαζόμενου λαού που είχε να αντιμετωπίσει την αντιδραστική δεκαετή συναγερμική διακυβέρνηση, τόσο στα κοινωνικοοικονομικό, όσο και στο Κυπριακό, που οι εθνικιστικές εξάρσεις και οι στρατιωτικοποίηση οδήγησαν σε πισωγύρισμα τον τόπο μας. Την ίδια στιγμή, οι κινητοποιήσεις στις βρετανικές βάσεις λάμβαναν και άλλο περιεχόμενο, με τις αμερικανονατοϊκές επιδρομές να εγκαινιάζουν την αιματοβαμμένη «νέα τάξη πραγμάτων» (Γιουγκοσλαβία, Αφγανιστάν, Ιράκ).
Την κορυφαία στιγμή, στην πρόσφατη ιστορία του θεσμού αποτέλεσε το 2004, όταν μετά από 30χρόνια, η μερική άρση των περιορισμών μετακίνησης επέτρεψε στις προοδευτικές οργανώσεις νεολαίας των Τουρκοκυπρίων να συμμετέχουν οργανωμένα στην Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ. Οι νέοι της Κύπρου, ξανά μαζί, έκαναν μια νέα αρχή στον αγώνα τους ενάντια στην κατοχή και την διαίρεση του τόπου και του λαού μας, ενάντια στον εθνικισμό – σοβινισμό.
Συνεχίζουμε λοιπόν, ακούραστα και με αποφασιστικότητα, να μεταλαμπαδεύσουμε το θεσμό αυτό που είναι ταυτισμένος με τους αγώνες της νέας γενιάς για επανένωση, απελευθέρωση και κοινωνική δικαιοσύνη, το θεσμό αυτό που αποτελεί πλέον μια μεγάλη εκδήλωση επαναπροσέγγισης και κοινού αγώνα μεταξύ των νέων του τόπου μας. Όπως και να ‘ναι τούτη η γη, όσο δύσκολοι κι αν είναι οι καιροί, η Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος θα αποτελεί ακόμα ένα βήμα αντίστασης και αγώνα της νεολαίας του τόπου, ακόμα μια χρυσή σελίδα στην 70χρονη ιστορία της ΑΟΝ – ΕΔΟΝ.