Της Χριστίνα Νικολάου
Υπεύθυνη Γραφείου Περιβάλλοντος Κ.Σ. ΕΔΟΝ
«Η φύση είναι το ανόργανο σώμα του ανθρώπου...
Ο άνθρωπος ζει από τη φύση, δηλαδή η φύση είναι το σώμα του
και πρέπει να διατηρήσει ένα συνεχή διάλογο μαζί της αν θέλει να μην πεθάνει...»
(Κ. Μαρξ, Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα)
Οι άνθρωποι εξαρτώνται για την επιβίωση τους από λειτουργικά οικοσυστήματα και οι ενέργειες τους τα επηρεάζουν. Ως αποτέλεσμα υπάρχει μια μεταβολική σχέση μεταξύ των ανθρώπων και της φύσης, η οποία επηρεάζει την φυσική, όσο και την κοινωνική ιστορία. Ολοένα και περισσότερο η κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος καθορίζεται από τις διεργασίες του καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο είναι σήμερα κυρίαρχο σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσφατες μελέτες καταδεικνύουν ότι, τα πλείστα οικοσυστήματα έχουν γίνει αντικείμενο υπερεκμετάλλευσης και έχουν ρυπανθεί, πολλές φορές ανεπιστρεπτί.
Και ενώ η περιβαλλοντική κρίση έχει προκαλέσει την προσοχή και το ενδιαφέρον των ανθρώπων ανά το παγκόσμιο, οι επικρατέστερες οικονομικά δυνάμεις προσπαθούν να μας καθησυχάσουν ότι το κεφάλαιο, η τεχνολογία και οι δυνάμεις της αγοράς θα ρυθμίσουν τελικά τα περιβαλλοντικά ζητήματα και εν πολλοίς θα τα λύσουν χωρίς οποιεσδήποτε αλλαγές στο μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθείται και φυσικά χωρίς κόστος στην ποιότητα της ζωής των λαών των αναπτυγμένων χωρών.
Η ΕΔΟΝ, έχοντας από καιρό συνειδητοποιήσει την κρίσιμη κατάσταση που βρίσκεται το περιβάλλον, κατάσταση άμεσα συνυφασμένη με την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, τις ανισότητες που καθημερινά βαθαίνουν μεταξύ των στρωμάτων της κοινωνίας, όχι μόνο της χώρας μας αλλά και παγκόσμια, πιστεύει πως μόνο με ένα αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης, μπορούν οι άνθρωποι και το φυσικό περιβάλλον στο σύνολο τους, να επιβιώσουν έχοντας πραγματικές επιλογές, στο άμεσο μέλλον και να παραμείνει ο πλανήτης, ικανός να τους φιλοξενεί.
Η αειφόρος ή αλλιώς βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελεί για τον αιώνα που διανύουμε, τη μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας. Ανάπτυξη που έχει ως βάση το τρίπτυχο οικονομική άνθηση, κοινωνική αλληλεγγύη και ακέραιο περιβάλλον. Ανάπτυξη που να ικανοποιεί τις ανάγκες της σημερινής γενιάς, διασφαλίζοντας τις ανάγκες του μέλλοντος και το δικαίωμα για μια βελτιωμένη και αξιοπρεπή ζωή και κοινωνική αλληλεγγύη.
Μεταξύ άλλων, ως ΕΔΟΝ θεωρούμε ότι:
-Οριστική επίλυση του περιβαλλοντικού ζητήματος δεν μπορεί να επέλθει, εάν δεν αλλάξει το κυρίαρχο μοντέλο της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
-Είναι απαραίτητη η εντατικοποίηση του αγώνα για διεθνή ειρήνη και αφοπλισμό, με στόχο την αποφυγή καταστροφικών πολέμων και την εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων και εγκαταστάσεων που καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον. Όσον αφορά πιο συγκεκριμένα στην Κύπρο, η επίλυση του πολιτικού προβλήματος, με στόχο την επανένωση της κοινής πατρίδας αποτελεί την προϋπόθεση για ενοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας.
Η καταστροφή του περιβάλλοντος στην Κύπρο, όπως θα αναφερθούμε πιο συγκεκριμένα στη συνέχεια, τόσο στα αστικά κέντρα, όσο και στην ύπαιθρο, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Τα λαϊκά στρώματα και οι εργαζόμενοι, πλήττονται δυσανάλογα από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, σε σχέση με τις πιο εύπορες ομάδες του πληθυσμού, που βρίσκουν πάντα τους τρόπους να εκμεταλλεύονται τα υπολείμματα του φυσικού αποθέματος. Επομένως ο αγώνας για επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος, είναι άμεσα συνυφασμένος με τον κοινωνικό αγώνα για δικαιότερη και πιο ανθρώπινη κοινωνία.
Στα 70 χρόνια ζωής και δράσης της, η ΑΟΝ – ΕΔΟΝ απέδειξε ότι είναι οργάνωση με κριτική περιβαλλοντική ανάλυση και ανυπόκριτη ευαισθησία. Τούτο δεν είναι τυχαίο. Οφείλεται στην ιδεολογία μας, στην φιλοσοφική μας προσέγγιση και στην κουλτούρα μας. Έχοντας τα λόγια του Μαρξ κατά νου, η ΕΔΟΝ προτείνει το νέο δρόμο ανάπτυξης, που θα βασίζεται στην αειφορία και την κοινωνική δικαιοσύνη.