Νιώθω όπως θα ένιωθε ένας αρχηγός της οικογένειας, όταν τελικά οι γιατροί καταφέρνουν να σώσουν την μητέρα που σταδιακά έχανε τη ζωή της, αλλά και το παιδί του οποίου η γέννηση καθυστερούσε για τεχνητούς λόγους. Είμαι ευτυχισμένος και δοξάζω τον Θεό». Αυτά είχε πει στο τέλος της έκτακτης συνεδρίας της Βουλής του «Τουρκοκυπριακού Ομόσπονδου Κράτους» ο τότε Τουρκοκύπριος ηγέτης, Rauf Denktaş, εκφράζοντας τη χαρά του για την ομόφωνη έγκριση της ανακήρυξης της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου».
Συμπληρώνονται φέτος 40 χρόνια από την παράνομη ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Η ανακήρυξη προέκυψε από τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, σε συνάρτηση με τις εξελίξεις σε Τουρκία και Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Οι δύο αυτές δυναμικές, έδωσαν τη δυνατότητα στις εθνικιστικές ελίτ σε Τουρκία και κατεχόμενα, να υλοποιήσουν μια ιδέα που κυοφορείτο ήδη από πριν την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε άρθρο μας στο περσινό τεύχος της Νεολαίας, αφιερωμένο στο γεγονός, ο αναγνώστης μπορεί να αναγνώσει την ιστορική πορεία εξέλιξης και η ανακήρυξης της «ΤΔΒΚ».
Όπως φαίνεται από την παραπάνω τοποθέτηση του Ντενκτάς, η ιδέα και η πράξη ίδρυσης ενός χωριστού τουρκοκυπριακού κράτους στο νησί, ήταν για τον ίδια μια τόσο φυσιολογική εξέλιξη όσο μια γέννα. Ταυτόχρονα, ήταν μια ενέργεια διεκδικούμενη ιστορικά, που η καθυστέρηση στην εκτέλεση της δεν ήταν παρά το αποτέλεσμα τεχνητών καθυστερήσεων και εμποδίων. Η διεκδίκηση για δεύτερο χωριστό κράτος στην Κύπρο, μπορεί να τοποθετηθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της πολιτικής θέσης περί Διχοτόμησης (Taksim), με κύριο εκφραστή την τουρκοκυπριακή εθνικιστική ελίτ.
Πέραν όμως του ιδεολογικού περιβάλλοντος που δημιούργησε η ίδια η εισβολή του 1974, στρατηγικής σημασίας εξέλιξη που υποβοήθησε τη μονομερή ανακήρυξη ανεξαρτησίας ήταν το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 στην Τουρκία. Η επικράτηση του πραξικοπηματικού εξουσιαστικού πλαισίου με ξεκάθαρο τον κυρίαρχο ρόλο των στρατιωτικών, ήταν ένα δεδομένο που στις συγκυρίες της εποχής, άνοιξε νέα πεδία δραστηριοποίησης για τον Τουρκοκύπριο ηγέτη στην Κύπρο.
Η νεοφιλελεύθερη αναδόμηση της Τουρκίας, η οποία κορυφώθηκε με το πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980, είχε ως άμεση συνέπεια την ποιοτική αλλαγή στον πυρήνα του μπλοκ εξουσίας. Μέσα από αυτή τη δομή διασφαλίστηκε ο πρωταγωνιστικός ρόλος του στρατού στον καθορισμό και την εφαρμογή πολιτικών που σχετίζονταν τόσο με το εσωτερικό, όσο και με την εξωτερική πολιτική.
Η δημιουργία της «ΤΔΒΚ» και οι προσπάθειες σταθεροποίησης της νέας κατάστασης πραγμάτων που δημιούργησε, συνοδεύτηκαν από ευρύτερες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές στρατηγικής σημασίας, για το μέλλον της προσπάθειας χωριστής κρατικής οικοδόμησης στα βόρεια εδάφη της Κύπρου. Οι συγκεκριμένες προσπάθειες κοινωνικοοικονομικής αλλαγής εμφανίστηκαν ήδη πριν από την μονομερή ανακήρυξη της «ΤΔΒΚ» και κορυφώθηκαν την περίοδο που ακολούθησε. Είχαν ως κεντρικό χαρακτηριστικό τους το νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό, εξέλιξη καθόλου τυχαία εάν ληφθεί υπόψη το πλαίσιο που επιβλήθηκε στην Τουρκία από το πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980. Με λίγα λόγια, η προσπάθεια εισαγωγής και εφαρμογής νεοφιλελεύθερων δομικών αλλαγών στην οικονομία των Τουρκοκυπρίων σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της βούλησης της εξουσίας στην Άγκυρα για εξαγωγή της νέας οικονομικής κατεύθυνσης που επικράτησε μέσα από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου.
Η διασύνδεση του νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού με την ολοκληρωτική ενσωμάτωση της Τουρκοκυπριακής κοινότητας στην Τουρκία και την οριστικοποίηση της διχοτόμησης της Κύπρου, αποτέλεσε το κεντρικό πολιτικό πλαίσιο της αντιπολιτευτικής δραστηριότητας. Για το μεγαλύτερο μέρος της τουρκοκυπριακής αντιπολίτευσης, η νεοφιλελεύθερη αλλαγή της οικονομίας ήταν απειλή ενάντια στην ανεξαρτησία της Κύπρου και την αυτονομία της κοινότητας.
Να τονιστεί: Η σημερινή πραγματικότητα επί του εδάφους
Αυτή η προσπάθεια εισαγωγής τουρκικού κεφαλαίου και επενδύσεων στα κατεχόμενα, όσο και η συνέχιση της ιδιωτικοποίησης εκεί, εντείνονται και σήμερα. Χαρακτηριστικά είναι τα πρωτόκολλα που συνυπογράφουν Τουρκία και «ΤΔΒΚ», όπως αυτό που υπογράφηκε στις 14 Απριλίου 2022 και δημοσιεύτηκε στις 20 Μαΐου και αποτελούσε ένα βήμα πιο κοντά στη «ντε φάκτο» προσάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία. Με το νέο αυτό πρωτόκολλο εντατικοποιήθηκε μια προηγούμενη διαδικασία, αυτή της μεταφοράς του κέντρου εξουσίας από την τουρκοκυπριακή κοινότητα στην Τουρκία και της «εισαγωγής» δομών του τουρκικού κράτους στην Κύπρο. Το πρωτόκολλο οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας για το 2022 ήρθε με βασικό στόχο την ολοκληρωτική περιθωριοποίηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας από πολιτικό δρώντα και υποκείμενο και την εδραίωση μιας νέας σχέσης Άγκυρας-Τουρκοκυπρίων.
Πέραν της σωρείας μέτρων που αφορούν την οικονομία στα κατεχόμενα, το πρωτόκολλο στοχοποιούσε τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, περιορίζοντας την ιδεολογική και πολιτική τους δράση. Καθόλου τυχαία, σύντροφοί μας Τ/Κ συνεχίζουν να «στολίζουν» τα stop-lists, με τα οποία το κατοχικό καθεστώς τους απαγορεύει την είσοδο στην Τουρκία.
Σήμερα, η τουρκοκυπριακή κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη µε διάφορες απειλές ενάντια στην κοινοτική της ύπαρξη. Η τουρκική κυβέρνηση επιβάλλει μέτρα που προωθούν την ενσωμάτωση των κατεχομένων στην Τουρκία, θέτουν υπό αμφισβήτηση τον πολιτικό ρόλο των Τουρκοκυπρίων και διαβρώνουν τον κοσμικό χαρακτήρα της κοινότητας.
Όσο λιγότερο οι Τουρκοκύπριοι βλέπουν τη δυνατότητα να ζήσουν δίπλα στους Ελληνοκύπριους, τόσο περισσότερο η Τουρκία θα μπορεί να εμφανίζεται ως η εναλλακτική. Αντίθετα, όσο πιο κοντά έρχονται οι δύο κοινότητες, τόσο πιο δύσκολη θα γίνεται η τουρκική επιρροή. Γιατί, μέσα από αυτή την έμφαση στην κυπριακότητα, η ίδια η ύπαρξη των Τουρκοκυπρίων συσχετίζεται με την ύπαρξη μιας Κύπρου ως κοινού χώρου με τους Ελληνοκύπριους.
Ειδικά σήμερα που η ακροδεξιά και ο φασισμός σηκώνουν κεφάλι, οφείλουμε να παραμείνουμε πιστοί στον κοινό αγώνα για επίλυση του Κυπριακού και επανένωση του τόπου και του λαού μας. Μόνο η απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου, με λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μπορεί να εγγυηθεί ένα μέλλον ασφάλειας για τον τόπο και το λαό μας.
Η ειρήνη στην Κύπρο δεν μπορεί να εμποδιστεί – Kıbrıs’ta barış engellenemez
Διάβασε περισσότερα για το χρονικό της ανακήρυξης του ψευδοκράτους: https://edon.org.cy/index.php/arxio/2015-11-16-14-32-45/3627-psevdokratos-xroniko-dixotomikis-politikis