Πολιτική Απόφαση

15ο  ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΔΟΝ

5- 7 Ιανουαρίου 2007, Λευκωσία

 

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Το 15ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΕΔΟΝ το οποίο συνήλθε από τις 5 μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2007 συζήτησε τις «Θέσεις» του Κεντρικού Συμβουλίου, την εισαγωγική ομιλία του Γενικού Γραμματέα της ΕΔΟΝ και την εισήγηση του Κ.Ο.Γ. κατέληξε στην πιο κάτω απόφαση:

 

1. Στο όνομα της παγκοσμιοποίησης εντείνεται η προσπάθεια επιβολής του νεοφιλελεύθερου μοντέλου καπιταλιστικής διαχείρισης σε βάρος των λαών και των εργαζομένων σ΄ ολόκληρο το πλανήτη. Για την Οργάνωση μας, η παγκοσμιοποίηση, η ολοένα και περισσότερη διεθνοποίηση δηλαδή του κεφαλαίου, αποτελεί αντικειμενική διαδικασία ανάπτυξης του καπιταλισμού, που επιβάλλεται από την ανάγκη του Κεφαλαίου να μεγιστοποιήσει το κέρδος μέσα από την εξεύρεση νέων πηγών και την εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης, διαδικασία που περίφημα ανέλυσαν οι κλασικοί του Μαρξισμού στο «Κομμουνιστικό Μανιφέστο». Αυτή η ανάγκη οδηγεί την παγκόσμια ολιγαρχία στην αναζήτηση τρόπων για άρση των όποιων συνόρων και «εμποδίων» στην επέκταση του Κεφαλαίου και της εκμετάλλευσης, δυναμιτίζοντας, ταυτόχρονα, κάθε προσπάθεια και δυνατότητα για αντίσταση στην καπιταλιστική επέκταση.

Η παγκόσμια οικονομική ολιγαρχία, νιώθοντας την ανάγκη για απόκρυψη του ιμπεριαλιστικού, άδικου, άνισου και βίαιου χαρακτήρα της παγκοσμιοποίησης, επιχειρεί να την εξωραΐσει με ένα ολόκληρο ιδεολογικό κατασκεύασμα, επιδιώκοντας να αποπροσανατολίσει τους λαούς και τους εργαζόμενους. Η αστική τάξη επιδιώκει συστηματικά να δημιουργήσει την εντύπωση ότι οι οικονομικές και κοινωνικές διεργασίες που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στο όνομα της «παγκοσμιοποίησης» αποτελούν μονόδρομο. Προσπαθεί να εμπεδώσει τη μοιρολατρία ανάμεσα στους εργαζόμενους, στους νέους και στις νέες, και να διευκολύνει έτσι την αποδοχή του καπιταλισμού ως της μοναδικής προοπτικής της ανθρωπότητας. Η ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης αποκτά ξεχωριστή σημασία και στη διαμόρφωση εθνικών οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών. Είναι με επίκληση της «παγκοσμιοποίησης» και των δήθεν ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που επιβάλλονται αντιλαϊκές πολιτικές όπως η απορύθμιση των εργασιακών σχέσεων, η επιβολή του ευέλικτου μοντέλου εργασίας, η καταστρατήγηση των εργατικών κατακτήσεων, η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, η εμπορευματοποίηση της υγείας, της παιδείας και άλλων για την κοινωνική ευημερία σημαντικών τομέων, και το ξεπούλημα του δημόσιου τομέα στο ιδιωτικό κεφάλαιο.

Ως αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων αναδιαρθρώσεων των τελευταίων χρόνων έχουν ενταθεί και οξυνθεί σημαντικά τα εγγενή χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καπιταλιστικού συστήματος.

Η χαρακτηριστική για τον καπιταλισμό αντίθεση ανάμεσα στην φτώχεια από τη μια και τη συγκέντρωση του πλούτου σε ολοένα λιγότερα χέρια από την άλλη οξύνεται. Το 1960 το πλουσιότερο 20% του κόσμου είχε 30 φορές περισσότερο εισόδημα από το φτωχότερο 20%. Το 2000 έγινε 74 φορές περισσότερο. Τα κέρδη του κεφαλαίου αυξάνονται αλματωδώς, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταδικάζονται στην ανεργία, στην πείνα, στην φτώχεια και στην εξαθλίωση. Τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι σήμερα, ζουν με κάτω από 2 δολάρια ημερησίως. Το χάσμα που δημιουργεί και αναπαράγει το καπιταλιστικό σύστημα ανάμεσα στα πλούσια κράτη του Βορρά και τα φτωχά του Νότου διευρύνεται σε δραματικό βαθμό. Ενώ το 1820 το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών ήταν 3 προς 1, σήμερα είναι πέραν του 72 προς 1.

Το πρόβλημα των χρεών των αναπτυσσόμενων χώρων, τα καταπιεστικά μέτρα που επιβάλλουν σ' αυτές  ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και οι εκμεταλλευτικοί όροι διεξαγωγής του παγκόσμιου εμπορίου, τους οποίους επιβάλλει προς όφελος του μονοπωλιακού-πολυεθνικού κεφαλαίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, επιτείνουν και οξύνουν τα αναπτυξιακά προβλήματα των φτωχών κρατών. Οι 8 Πλουσιότερες χώρες του κόσμου, ενώ έλαβαν πριν ένα χρόνο μια εντυπωσιοθηρική απόφαση για διαγραφή μέρους των χρεών των 18 πλέον φτωχών κρατών του κόσμου, σήμερα ούτε αυτό δεν είναι εφικτό λόγω του ΔΝΤ.

Ο κερδοσκοπικός, παρασιτικός χαρακτήρας του καπιταλισμού, μέσα και από το πρίσμα της όξυνσης των αντιθέσεων ανάμεσα στα ηγετικά κράτη και τα κράτη της περιφέρειας, πολλαπλασιάζει τα προβλήματα της ανθρωπότητας, όπως αυτά της περιβαλλοντικής καταστροφής, με ιδιαίτερη έκφρασή της τις επικίνδυνες κλιματολογικές μεταβολές, τη μετανάστευση, τις ασθένειες, το ανθρώπινο δουλεμπόριο.

Η διαδικασία παλινόρθωσης του καπιταλισμού στην πιο βάρβαρη του μάλιστα μορφή, στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη και στην πρώην ΕΣΣΔ, δημιούργησε νέες ζώνες ανισότητας και φτώχειας, όπου ως συνέπεια της κατάργησης των κοινωνικών κατακτήσεων ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού οδηγήθηκε στον κοινωνικό αποκλεισμό και στην ανέχεια.

Φτώχεια, ανεργία και κοινωνικός αποκλεισμός συνεχίζουν να λαμβάνουν τα τελευταία χρόνια δραματικές διαστάσεις και στα ηγετικά κέντρα του καπιταλισμού (ΗΠΑ, Ε.Ε., και Ιαπωνία), ενώ οι νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις και οι οικονομικές κρίσεις που αυτές πυροδοτούν επιδεινώνουν τα ήδη τεράστια προβλήματα των λαών στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας. Εκμετάλλευση, εξαθλίωση και παραγκωνισμός είναι φαινόμενα που μαστίζουν την Αφρική ενώ την ίδια στιγμή εμφανίζονται φυλετικές, θρησκευτικές και εθνοτικές διαμάχες με εκατομμύρια θύματα. Παράλληλα η Μαύρη Ήπειρος έχει μετατραπεί σε πειραματόζωο των φαρμακευτικών βιομηχανιών υπό το πρόσχημα της αντιμετώπισης των ανίατων και μαζικά θανατηφόρων ασθενειών όπως HIV/AIDS, έμπολα, χολέρα.

 

2. Τα τελευταία χρόνια  σημαντικές είναι και οι εξελίξεις στη διαδικασία αναδιάταξης των δυνάμεων του ιμπεριαλισμού, η οποία άρχισε με τη διάλυση του υπαρκτού σοσιαλισμού στην Ευρώπη. Αιχμή της διαδικασίας αυτής είναι αναδιαρθρώσεις των πολιτικών και στρατιωτικών του θεσμών, που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της αλαζονείας, του κυνισμού και της επιθετικότητάς του.

Η επίκληση στις αρχές της δεκαετίας του ’90 της ούτω καλούμενης «Νέας Τάξης Πραγμάτων» -που στόχο είχε δήθεν την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου, το σεβασμό των ανθρωπίνων και των μειονοτικών δικαιωμάτων- καθώς και η επίκληση τα τελευταία χρόνια της ανάγκης για «ανηλεή» μακροχρόνιο πόλεμο κατά του «νέου εχθρού της ανθρωπότητας, της διεθνούς τρομοκρατίας», δεν ξεγελούν κανένα πλέον ως προς τις πραγματικές προθέσεις των ιμπεριαλιστών.

Η ψευδεπιγραφή «Νέα Τάξη» και η πρόσφατη «ανακάλυψη» του νέου «αδίστακτου» και «αιμοβόρου» εχθρού της ανθρωπότητας - της τρομοκρατίας - δεν αποτελούν παρά την καλοστημένη προπαγάνδα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, την οποία χρησιμοποιούν με τον πιο υποκριτικό τρόπο ως το άλλοθι και το πρόσχημα για την παράνομη και απάνθρωπη προώθηση των ληστρικών, γεωστρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων τους.

Το πραγματικό περιεχόμενο και ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της «Νέας Τάξης», όπως αυτό καταγράφτηκε σε πλείστες τόσες περιπτώσεις με αποκορύφωμα την Νατοϊκή επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία, την εισβολή και συνεχιζόμενη κατοχή του Ιράκ από τις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία και την πρόσφατη επιστροφή του Ισραήλ στο Λίβανο, δεν είναι άλλος παρά η καταστρατήγηση και η περιφρόνηση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, η βάναυση καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου, ο παραγκωνισμός, η υπόσκαψη και η χρησιμοποίηση του ΟΗΕ για την εξυπηρέτηση ιδιοτελών συμφερόντων, η επιβολή του «δικαίου» του ισχυρού δια πυρός και σιδήρου χωρίς να υπολογίζεται καθόλου το τίμημα σε ανθρώπινες ζωές.

Αρχές όπως αυτή της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις ανεξάρτητων κρατών, ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και η απαγόρευση χρήσης βίας αποτελούν αντικείμενο συνεχούς παραβίασης και έχουν υποκατασταθεί από την αυθαιρεσία των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Μέσα σ΄ αυτά τα πλαίσια είναι που υιοθετείται και προωθείται το δόγμα των προληπτικών πολέμων. Οι «προληπτικοί-ανθρωπιστικοί» πόλεμοι αποτελούν την διακηρυγμένη πολιτική του ΝΑΤΟ από το 2000 και στοχεύουν δήθεν στην πρόληψη ανθρωπιστικών καταστροφών με την εκ των προτέρων στρατιωτική δράση. Δεν χρειάζεται δηλαδή ούτε στη βάση αποδείξεων, απόφαση από τον ΟΗΕ, ούτε ανάληψη δράσης από αυτόν παρά μόνο από το διεθνή χωροφύλακα της νέας τάξης πραγμάτων, το ΝΑΤΟ.

Ο «πόλεμος» κατά της τρομοκρατίας έγινε επίσης τα τελευταία χρόνια το πρόσχημα για να προωθηθούν μέτρα ενίσχυσης των κατασταλτικών κρατικών μηχανισμών και πολύ περισσότερο υπονόμευσης και αφαίρεσης βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικών και δημοκρατικών ελευθεριών. Με αφορμή τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2001 και 2004 σε Νέα Υόρκη και Μαδρίτη αντίστοιχα, η Ε.Ε, συντασσόμενη πλήρως με τις ΗΠΑ, νομιμοποίησε ή / και επέκτεινε παράνομα μέτρα, όπως η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών όλων των πολιτών της, η χρήση βιομετρικών στοιχείων στα διαβατήρια των Ευρωπαίων, η ενίσχυση των εξουσιών των αστυνομικών αρχών κ.α. Μέτρα που χρησιμοποιούνται εν δυνάμει, όχι ενάντια στους τρομοκράτες, αλλά ενάντια στους ύποπτους ριζοσπάστες, κόμματα, κινήματα και προσωπικότητες, που διαφωνούν με την ίδια την γενεσιουργό αιτία των τρομοκρατών, την νέα τάξη πραγμάτων, την νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση. Η ανάδειξη της λεγόμενης σύγκρουσης πολιτισμών και θρησκειών για την δικαιολόγηση των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων σε βάρος αραβικών – μουσουλμανικών το μόνο που πετυχαίνει είναι η ενδυνάμωση του θρησκευτικού και του πολιτικοϊδεολογικού φανατισμού.

Κύριοι παράγοντες της νέας επιθετικής στρατηγικής του δυτικού ηγεμονισμού που αποτελούν μόνιμη απειλή για την παγκόσμια ειρήνη είναι το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ και το «Σύμφωνο Σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», στόχος των οποίων είναι η καθυπόταξη των αδύνατων κρατών στο σύστημα πολιτικής και οικονομικής κυριαρχίας της Δύσης παράλληλα με τον παραγκωνισμό και την ποδηγέτηση του ΟΗΕ. Συνεχίζεται επίσης από τις ΗΠΑ η επιδίωξη χειραγώγησης ανεξάρτητων κρατών με την επιβολή οικονομικών αποκλεισμών (π.χ. Κούβα), ενώ προσπάθειες αποσταθεροποίησης με την υποδαύλιση εσωτερικών αναταραχών ή ακόμα και εμφυλίων πολέμων εξακολουθούν να είναι ένα από τα προσφιλή μέσα διεύρυνσης των ζωνών επιρροής.

 

3. Ο χαρακτήρας της Ε.Ε. δεν διαφέρει ουσιαστικά από τα υπόλοιπα ιμπεριαλιστικά κέντρα, παρά τις όποιες ιδιαιτερότητες ενυπάρχουν. Αυτός καθορίζεται τόσο από την Ιδρυτική και τις άλλες της Συνθήκες, όσο και από την σύγχρονη πολιτική της έναντι των εργαζομένων και των λαών. Οι ιδιαιτερότητες έχουν να κάνουν κύρια με εσωτερικούς ανταγωνισμούς των δυνάμεων αλλά και τις διαφορετικές παραδόσεις των ευρωπαϊκών λαών όπου υπάρχει αναπτυγμένο δημοκρατικό κίνημα και μια πολιτική κουλτούρα βγαλμένη μέσα από μακροχρόνιους πολιτικούς, κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες.

Την ίδια στιγμή όμως οι στόχοι και οι επιδιώξεις του μεγάλου πολυεθνικού κεφαλαίου και των μονοπωλίων στις μεγάλες Ευρωπαϊκές δυνάμεις μέλη της Ε.Ε. παραμένουν αναλλοίωτες και έχουν υιοθετηθεί ως επίσημη κρατική πολιτική στα πλείστα κράτη μέλη και βεβαίως από την ίδια την Ε.Ε.

Η Ε.Ε., ως μια προωθημένη μορφή καπιταλιστικής οικονομικής πρώτιστα και πολιτικής ολοκλήρωσης, έχει υιοθετήσει πλήρως το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης ενώ τα κράτη μέλη της που συμμετέχουν στο ΝΑΤΟ, παρά τις διαβαθμίσεις που παρουσιάζουν στην ταύτιση τους με  τις ΗΠΑ, έχουν ουσιαστικά αποδεχτεί αποδεχτεί και υιοθετήσει το νέο δόγμα των προληπτικών πόλεμων. Η Στρατηγική της Λισσαβόνας που αναθεωρήθηκε το 2005, αποτελεί την πυξίδα της Ε.Ε για αντιλαϊκή δράση και επέκταση του κερδοφόρου κεφαλαίου μέχρι το 2010. Η δε Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας που υιοθετήθηκε το 2003, σηματοδοτεί την σύζευξη Ε.Ε - ΝΑΤΟ, τις κοινές στρατιωτικές δράσεις με στόχο «Ε.Ε και ΗΠΑ να αποτελέσουν», δήθεν, «μια κολοσσιαία δύναμη αγαθού».

Τυχόν διάσταση απόψεων ανάμεσα σε ηγετικές χώρες της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ μ΄ αφορμή για παράδειγμα την εισβολή στο Ιράκ θα πρέπει να αποδοθεί κυρίως στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, οι οποίες αμβλύνονται εύκολα όπως η πείρα δείχνει, χωρίς βέβαια να υποτιμάται και ο ρόλος του μαζικού αντιπολεμικού κινήματος σ΄ αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, ενώ προηγούμενα η Ε.Ε είχε μια πιο διακριτή από τις ΗΠΑ πολιτική στο Μεσανατολικό, τώρα η πολιτική της είναι η ίδια με αυτή της υπερδύναμης, προβάλλοντας πρώτιστα το «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα».Ο ανταγωνισμός δε ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ε.Ε. σήμερα, περιορίζεται μόνο σε κάποια επίπεδα, στην παραγωγή εξοπλισμών, στην καινοτομία και στην έρευνα.

Μέσα σ΄ αυτά τα πλαίσια η Ευρωπαϊκή Ένωση επιζητεί τα τελευταία χρόνια να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του παγκόσμιου συστήματος κυριαρχίας προχωρώντας στη δημιουργία των απαραίτητων θεσμών και μηχανισμών για την ανάπτυξη αυτού του ρόλου, όπως είναι η συγκρότηση του ευρωπαϊκού στρατού για τη διαχείριση κρίσεων με δυνατότητα δράσης και εκτός συνόρων, η δημιουργία του κινητού αστυνομικού σώματος καταστολής, το Ευρωσύνταγμα και η προσπάθεια δημιουργίας μιας Ευρώπης φρούριο κλπ. Ενώ μέχρι σήμερα ο επιδιωκόμενος ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν εκδηλώνεται ανταγωνιστικά προς τις ΗΠΑ, είναι έκδηλη η πρόθεση  ηγεμονικών κύκλων της Ε.Ε. (κυρίως των Σοσιαλδημοκρατών) να παρουσιάσουν προς τα έξω την εικόνα ότι η στρατιωτική υποδομή οδηγεί στην σταδιακή απεξάρτηση της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της Ε.Ε. από τις ΗΠΑ.

Η πραγματικότητα όμως, είναι εντελώς διαφορετική. Η απορριφθείσα Συνταγματική Συνθήκη της Ε.Ε, προνοούσε θεσμική συνεργασία με το ΝΑΤΟ, την υιοθέτηση των προληπτικών πολέμων, την αναγνώριση και την υποταγή των Ευρωπαϊκών συμφερόντων στα συμφέροντα του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, την κοινή παγκόσμια δράση πέραν του ΟΗΕ. Μια τέτοια Κοινή Εξωτερική Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε. θα στρέφεται παράλληλα και ενάντια στα συμφέροντα των λαών της Ευρώπης, μέσα και έξω από την Ένωση. Μόνο σε μια άλλη Ευρώπη, μια Ευρώπη των λαών όπου η ΚΕΠΑΑ θα ασκείται στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου και με πλήρη σεβασμό των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των ΗΕ, θα υπηρετεί την υπόθεση της Ειρήνης, της Δημοκρατίας και της ευημερίας των λαών της Ευρώπης.

Σε επίπεδο κοινωνικό – οικονομικό παρουσιάζεται όξυνση των κοινωνικών προβλημάτων στην Ε.Ε. συνέπεια της υιοθέτησης μονεταριστικών πολιτικών μέσα από το Σύμφωνο Σταθερότητας, την ΟΝΕ και τις νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις.

Οι νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις έχουν επιτείνει σημαντικά το πρόβλημα της ανεργίας, της φτώχειας, των άστεγων και έχουν οδηγήσει μεγάλα στρώματα του πληθυσμού της Ε.Ε. στον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση. Η Στρατηγική της Λισσαβόνας, ιδιαίτερα όπως αναθεωρήθηκε, επιδιώκει την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου τόσο με την μείωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, όσο και με την θέσπιση κινήτρων προς τους επιχειρηματίες. Παράλληλα, επιδιώκει τη μείωση του δημόσιου τομέα, και την εκποίηση του Κράτους Πρόνοιας. Απόρροια της στρατηγικής της Λισσαβόνας, είναι και η Οδηγία Bolkestein, η οποία όπως εγκρίθηκε από τα κόμματα της Δεξιάς και τους Σοσιαλδημοκράτες, στοχεύει να ανοίξει ακόμα παραπάνω το δρόμο στις πολυεθνικές να εισβάλουν στα κράτη-μέλη μέσα σε συνθήκες όπου τα εργασιακά κεκτημένα θα τίθενται τουλάχιστον σε αμφισβήτηση. Αυτές οι πολιτικές γεννούν αλυσιδωτές επιπτώσεις στους εργαζόμενους, αφού η εισβολή των πολυεθνικών και άλλων εταίρων τους θα οδηγήσει στο αίτημα των ντόπιων επιχειρήσεων να μειώσουν και αυτές τα κεκτημένα των εργαζομένων με πρόφαση την ανταγωνιστικότητα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι εργαζόμενοι θα πληγούν άμεσα καθώς και η εγχώρια οικονομία. Η διαδικασία αυτή οδηγεί σε ανταγωνιστικές σχέσεις τους εργαζόμενους αντί του κοινού μετώπου.

Ως επιπρόσθετη συνέπεια της επιβολής συντηρητικών, αντιλαϊκών μέτρων και της κοινωνικής καταπίεσης που υπάρχει σε αριθμό χωρών θα πρέπει να επισημανθεί η δημιουργία πρόσφορου εδάφους για την ανάπτυξη και μαζικοποίηση ρατσιστικών και νεοφασιστικών κινημάτων με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εκλογική επιτυχία του Λεπέν στις Γαλλικές Προεδρικές Εκλογές και τη συμμετοχή Ακροδεξιών σε κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, συνέπεια των κρίσεων και της ανάγκης για επιβολή με μικρότερο πολιτικό κόστος των αντιλαϊκών μέτρων, Δεξιοί και Σοσιαλδημοκράτες υιοθετούν τον νεοφιλελευθερισμό και συνεργάζονται πλέον ακόμη και σε επίπεδο κυβέρνησης όπως πχ στη Γερμανία.

Η προσπάθεια για επιβολή της Συνταγματικής Συνθήκης της Ε.Ε. στους λαούς της Ευρώπης προσέκρουσε στα ΟΧΙ των Γάλλων και των Ολλανδών. Το Ευρωσύνταγμα δημιουργήθηκε για να επιβάλει θεσμοθετώντας πλέον, το νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό μοντέλο, την δομημένη συνεργασία με τον επιθετικό σχηματισμό του ΝΑΤΟ, κόντρα στις επιλογές των λαών και κρατών. Παρά την αντίσταση των λαών, η ΕΕ συνεχίζει κυνικά την προσπάθεια επιβολής του δια της πλαγίας οδού μέχρι τελικής έγκρισης του. Η θέση του κόμματος μας για καταψήφιση του Ευρωσυντάγματος στην Κυπριακή Βουλή, δικαιώνεται σήμερα, αφού με  τις ίδιες ανησυχίες και αναλύσεις συμφωνεί και η πλειοψηφία των εργαζόμενων στις Ευρωπαϊκές χώρες, της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης.

4. Αντικρίζοντας το κεφάλαιο Ε.Ε. από την σκοπιά της Κύπρου η οποία διανύει τον τρίτο της χρόνο ως μέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν περαιτέρω δυσκολίες και αντιξοότητες στο νέο περιβάλλον. Μπορεί μεν το ντόπιο κεφάλαιο να μην έχει πλέον τα δεκανίκια μιας δεξιάς – νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης, η οποία να επικαλείται συστηματικά την Ευρώπη για να προωθήσει την αντιλαϊκή πολιτική της, αλλά είναι βέβαιο ότι  η οικονομική ολιγαρχία συνεχίζει να επιδιώκει την συρρίκνωση των εργατικών κατακτήσεων και των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, το ξεπούλημα των ημικρατικών, το ξήλωμα του κοινωνικού κράτους, την ιδιωτικοποίηση της υγείας και της Παιδείας. Και όλα αυτά σε πλήρη εναρμόνιση με τις νεοφιλελεύθερες συνταγές της Ε.Ε. που αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο τους. Η ένταξη μας στο τρίτο σκέλος της ΟΝΕ, με την υιοθέτηση του ΕΥΡΩ, θα ολοκληρώσει μια κατάσταση όπου τον καθοριστικό λόγο πάνω στην οικονομία θα έχουν οι δείκτες του Μάαστριχ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κατά συνέπεια οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίζουν, μέσα σε ένα δομημένο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο -αντιλαϊκο-πλαίσιο, επιθέσεις έναντι στα κεκτημένα τους ενώ οι μονοπωλιακοί οργανισμοί θα αναπτύσσονται.

Παρ΄ όλα αυτά και παρά τους σημαντικούς περιορισμούς που θα υπάρχουν στην άσκηση κοινωνικό – οικονομικής πολιτικής εξαιτίας των εμπορευόμενων από τις Βρυξέλλες συνταγών, το Ευρωπαϊκό πλαίσιο αφήνει περιθώρια για την άσκηση φιλολαϊκών – προοδευτικών πολιτικών κάτι που θα κριθεί σε επίπεδο εθνικό. Σε μεγάλο βαθμό θα κριθεί στη βάση του συσχετισμού πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων και στην Κύπρο, στο επίπεδο της οργάνωσης και παρέμβασης του κόμματος μας που πρέπει να παραμείνει ισχυρή, αφού σε τελευταία ανάλυση αποτελεί θέμα ταξικής πάλης.

Η εμπειρία των δέκα χρόνων διακυβέρνησης του ΔΗΣΥ αυτό ακριβώς αποδεικνύει αφού παρά την πλήρη υιοθέτηση από πλευράς ΔΗΣΥ του νεοφιλελεύθερου μοντέλου διαχείρισης εντούτοις καταφέραμε να εμποδίσουμε σε μεγάλο βαθμό την αντιλαϊκή πολιτική του Συναγερμού εμποδίζοντας το ξεπούλημα του ημικρατικού τομέα, υπερασπιζόμενοι το κράτος Πρόνοιας και προστατεύοντας σε σημαντικό βαθμό το βιοτικό επίπεδο και τις κατακτήσεις των εργαζομένων.

Τώρα που στην εξουσία βρίσκονται δυνάμεις της Αλλαγής, τώρα που το Κόμμα μας μετέχει στη διακυβέρνηση του τόπου οι προϋποθέσεις για υπεράσπιση και επέκταση  των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων είναι ασφαλώς καλύτερες.

Παράλληλα, πέραν από τους αγώνες μας σε εθνικό επίπεδο, ως κυπριακή Αριστερά θα δώσουμε την μάχη με τις άλλες κομμουνιστικές - αριστερές δυνάμεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αγωνίζονται για μια Ευρώπη της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας, κόντρα στη σημερινή Ευρώπη των μονοπωλίων και του κέρδους. Το κίνημα της Αριστεράς αποτελεί σήμερα τον ουσιαστικό φάρο αντίστασης και το δεδομένο αυτό θα πρέπει να διατηρηθεί και να ενταθεί.

Ο στόχος για Ευρώπη των λαών όχι μόνο είναι εφικτός αλλά και επιβεβλημένος απέναντι στη βαρβαρότητα που μας σπρώχνει η κοινωνία του κέρδους.

5. Συμπληρώθηκαν 16 χρόνια από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και των υπόλοιπων σοσιαλιστικών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης, γεγονός το οποίο οι διάφοροι καλοθελητές προσπάθησαν να το αξιοποιήσουν για να δυσφημήσουν την ιδέα του σοσιαλισμού και να εξαγγείλουν το τέλος των ιδεολογιών και της ιστορίας και την αιωνιότητα του καπιταλισμού. Η πραγματικότητα, όμως, όπως διαμορφώθηκε με τη διάλυση του υπαρκτού σοσιαλισμού είναι για τους λαούς, για τους εργαζόμενους και τους νέους άκρως οδυνηρή.

Όση δυσφήμιση και αν κάνουν, όση λάσπη και αν ρίξουν στα σοσιαλιστικά ιδανικά, ένα πράγμα σίγουρα δεν θα μπορέσουν να καταφέρουν: να δικαιώσουν τον καπιταλισμό. Το καπιταλιστικό σύστημα εξακολουθεί να στηρίζει την ύπαρξη και ανάπτυξή του στα δάκρυα εκατομμυρίων παιδιών, στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Συνεχίζει να υποδαυλίζει τον πόλεμο και τον εμφύλιο σπαραγμό και να πραγματοποιεί στρατιωτικές επιδρομές για να διευρύνει τις σφαίρες επιρροής του. Η αρχή της μεγιστοποίησης του κέρδους με κάθε τίμημα είναι που καταστρέφει το περιβάλλον υποθηκεύοντας το μέλλον της ανθρωπότητας. Η ίδια η φύση του καπιταλισμού είναι που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και του φτωχούς φτωχότερους.

Αυτά τα εγγενή χαρακτηριστικά του καπιταλισμού είναι που τροφοδοτούν τους κοινωνικούς αγώνες των εργαζομένων. Ο ίδιος ο καπιταλισμός, με την ασυδοσία, την αναλγησία και τον παρασιτισμό που τον χαρακτηρίζουν, δημιουργεί την αναγκαιότητα υπέρβασής του. Γι' αυτό και οι αγώνες των εργαζομένων, της Αριστεράς, δεν μπορεί παρά να είναι συνδεδεμένοι με την προοπτική οικοδόμησης μιας ποιοτικά ανώτερης κοινωνίας, της σοσιαλιστικής. Μιας κοινωνίας που θα στηρίζεται στη δικαιοσύνη και στην αλληλεγγύη, που στο κέντρο της θα θέτει τον άνθρωπο, τις ανάγκες και τα δικαιώματά του. Μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση. Μιας κοινωνίας, όπου ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ισότητα, τα δημοκρατικά δικαιώματα και η ελευθερία θα είναι βίωμα όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων και όπου η επιστημονική γνώση και η τεχνολογική πρόοδος θα εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο την καλυτέρευση των υλικών και πνευματικών συνθηκών ζωής του ανθρώπου.

Οι μεγάλοι ταξικοί αγώνες που τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται με μεγαλύτερη συχνότητα σε ολοένα περισσότερες χώρες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, η καταψήφιση του Ευρωσυντάγματος, οι μαζικές κινητοποιήσεις και η αποτροπή της προώθησης του συμφώνου πρώτης πρόσληψης στη Γαλλία, οι πολιτικές νίκες στη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία και η σταθερή πορεία της Κούβας, η αντίσταση του κινήματος ενάντια στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την δικτατορία που τείνουν να επιβάλουν τα πολυεθνικά μονοπώλια σ’ ολόκληρο το πλανήτη και τέλος οι πρωτοφανείς σε όγκο και παλμό διαδηλώσεις κατά της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στο Ιράκ, οι οποίες ήσαν και οι μεγαλύτερες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όλα αυτά αποτελούν στοιχεία που μας γεμίζουν με αισιοδοξία ότι οι προοδευτικές – δημοκρατικές δυνάμεις, οι δυνάμεις της εργασίας, θα μπορέσουν να αποτελέσουν το ανάχωμα ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επιβουλές και στις επιθέσεις ενάντια στα δικαιώματα των λαών και των εργαζομένων.

Οι αγώνες των μαθητών και φοιτητών στη Γαλλία ενάντια στο Νόμο της Α΄ πρόσληψης, των φοιτητών και διδασκόντων στην Ελλάδα ενάντια στο Νόμο Πλαίσιο, των μαθητών και φοιτητών στη Χιλή για διαφύλαξη και επέκταση της δημόσιας δωρεάν Παιδείας, των λιμενεργατών ενάντια στο σχετικό κανονισμό των Βρυξελών αλλά και η εξεγέρσεις των μεταναστών και περιθωριοποιημένων στη Γαλλία καταδεικνύουν την ογκούμενη αντίδραση προς το υπάρχον σύστημα αλλά είναι παράλληλα και απόδειξη ότι το σύστημα δεν είναι ανίκητο.

Η οργανωμένη, η αγωνιστική Αριστερά μπορεί, εκτιμώντας και αξιοποιώντας σωστά τη δυναμική αμφισβήτησης που δημιουργείται, να αποτελέσει την εμπροσθοφυλακή αυτού του κινήματος, να συγκεντρώσει και να προσανατολίσει τη δύναμή του. Οι δυνάμεις της Αριστεράς έχουν σήμερα τη δυνατότητα να συγκεντρώσουν ισχυρή λαϊκή στήριξη και να επανέλθουν δυναμικά στο πολιτικό προσκήνιο. Σε πολλές χώρες η δυνατότητα αυτή αξιοποιείται.

6. Από το τελευταίο συνέδριο της Οργάνωσης έχουν μεσολαβήσει οι πιο κρίσιμες εξελίξεις στο κυπριακό πρόβλημα από το 1974 και εντεύθεν.

Εξελίξεις οι οποίες κορυφώθηκαν με τα δημοψηφίσματα του Απρίλη του 2004 με τη γνωστή κατάληξη της απόρριψης του προτεινόμενου από τον ΟΗΕ σχεδίου λύσης από πλευράς ε/κ και αντιστοίχως την αποδοχή της από πλευράς τ/κ.

Η απώλεια των παραδοσιακών φίλων και υποστηριχτών της Κύπρου από το 1990 και εντεύθεν και ειδικότερα της Σοβιετικής Ένωσης, της κοινότητας των Σοσιαλιστικών κρατών και του Κινήματος των αδεσμεύτων, η επιβολή της αμερικανονατοϊκής νέας τάξης πραγμάτων αλλά και τα σοβαρά λάθη, οι παραλείψεις και οι αντιφάσεις της διακυβέρνησης ΔΗ.ΣΥ, οδήγησαν σε εκτροπή του κυπριακού προβλήματος η οποία αποτυπώθηκε στο προτεινόμενο σχέδιο λύσης του Γ.Γ. του ΟΗΕ.

Είναι γεγονός ότι η πρωτοβουλία επίλυσης του Κυπριακού με βάση το σχέδιο Ανάν υπήρξε η πιο συγκροτημένη προσπάθεια για τη λύση του προβλήματος. Το σχέδιο Ανάν υπήρξε το πιο περιεχτικό και λεπτομερές που εκπονήθηκε ποτέ. Δεν υπήρξε όμως ούτε δίκαιο ούτε και ισορροπημένο όπως υποστήριξαν και εξακολουθούν να υποστηρίζουν οι διαμορφωτές του.

Το ΑΚΕΛ κρίνοντας ότι το σχέδιο Ανάν είχε και θετικά αλλά και αρνητικά στοιχεία το αποδέχθηκε, όπως και οι άλλες δυνάμεις στο εθνικό συμβούλιο, ως βάση για διαπραγμάτευση. Το ΑΚΕΛ αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις για να επέλθουν οι αναγκαίες αλλαγές που θα επέτρεπαν να γίνει το σχέδιο αποδεκτό και από τις δυο κοινότητες και να οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και η προβλεπόμενη διαδικασία της επιδιαιτησίας του Γ.Γ. δεν επέτρεψαν να γίνει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση των δυο πλευρών επί του σχεδίου και να φτάσουμε σε συμφωνημένη λύση. Η επιδιαιτησία του Γ.Γ. υπήρξε άδικη και ετεροβαρής υπέρ των τουρκικών θέσεων.

Η Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του Κόμματος που συγκλήθηκε στις 14 Απριλίου 2004, ζήτησε αναβολή των δημοψηφισμάτων προκειμένου να δοθεί χρόνος για να γίνει διαπραγμάτευση επί των σημείων που ανησυχούσαν την ε/κυπριακή κοινότητα και να καλυφθούν τα κενά του σχεδίου. Η πρόταση του ΑΚΕΛ δυστυχώς δεν έγινε αποδεχτή από την τουρκική πλευρά. Για τούτο και το ΑΚΕΛ αναγκάστηκε να καλέσει τον λαό να καταψηφίσει το σχέδιο Ανάν όπως είχε κατατεθεί στο δημοψήφισμα.

Μετά τα δημοψηφίσματα ακολούθησε μια δύσκολη περίοδος για την Κυπριακή Δημοκρατία και την ε/κυπριακή πλευρά. Ο Αμερικανοβρετανικός παράγοντας, κύκλοι της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών καθώς και κύκλοι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινήθηκαν με τιμωρητικές διαθέσεις έναντι της ε/κυπριακής πλευράς. Παράλληλα με το πρόσχημα της άρσης της δήθεν απομόνωσης των τ/κυπρίων εργάστηκαν για τη διεθνή αναβάθμιση του καθεστώτος των κατεχομένων. Η έκθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ του Μαίου 2004 υπήρξε άδικη για την ε/κυπριακή πλευρά και επεχείρησε να παρακάμψει τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η έκθεση του Γ.Γ. δεν υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας γιατί με αυτή διαφώνησαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας η Γαλλία, η Κίνα και η Ρωσική Ομοσπονδία, οι οποίες για ακόμα μια φορά τήρησαν στάση αρχών. Το Κόμμα μας συνεργαζόμενο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και άλλες δυνάμεις εργάστηκε σκληρά για την απόκρουση των επιθέσεων, για την υπεράσπιση της νομιμότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας – που αποτελεί το κύριο όπλο του κυπριακού λαού στον αγώνα επιβίωσης που διεξάγει – και για να γίνουν κατανοητές οι θέσεις της ε/κυπριακής πλευράς.

Για την αντιμετώπιση αυτών των τιμωρητικών διαθέσεων σε βάρος του κυπριακού λαού αλλά και για την διατήρηση ανοιχτής της προοπτικής για επίλυση του κυπριακού προβλήματος το συντομότερο δυνατό, υπήρξε καταλυτικός ο ρόλος που διαδραμάτισε η στάση και η πολιτική του ΑΚΕΛ πριν και μετά τα δημοψηφίσματα.

Ειδικότερα, ο αποφασιστικός τρόπος αφενός που αντιμετωπίστηκε η άρνηση κέντρων του εξωτερικού να αποδεχθούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και αφετέρου η αποτροπή επικράτησης της εικόνας ότι η ε/κ απέρριψαν όχι το συγκεκριμένο σχέδιο αλλά την λύση και το συμβιβασμό της διζωνικής – δικοινοτικής ομοσπονδίας, αποτέλεσαν καθοριστικής σημασίας συμβολή του ΑΚΕΛ για την υπόθεση του κυπριακού λαού.

Στην παρούσα φάση του κυπριακού το Κόμμα μας συνεχίζει να εργάζεται σκληρά, για τη δημιουργία των προϋποθέσεων επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών. Η δημιουργία σωστών προϋποθέσεων έχει τεράστια σημασία δεδομένου ότι θα ήταν ισχυρό πλήγμα για την υπόθεση της Κύπρου μια νέα αποτυχία εξεύρεσης λύσης. Επιδιώκουμε το συντομότερο δυνατό την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών μακριά από ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, χωρίς βέβαια τούτο να παραπέμπει σε ατέρμονες συνομιλίες και λύση στο βάθος του χρόνου.

Στοχεύουμε σε επανέναρξη των συνομιλιών που να οδηγήσουν σε συμφωνημένη λύση, μακριά από επιδιαιτησίες. Εργαζόμαστε για να πείσουμε για την ανάγκη να επέλθουν εκείνες οι ουσιαστικές αλλαγές στο σχέδιο του Γ.Γ. που θα επιτρέψουν και στους Ε/κύπριους να το δεχτούν και θα οδηγήσουν σε βιώσιμη και λειτουργική λύση. Οι αλλαγές τις οποίες επιδιώκουμε δεν αλλοιώνουν τη φιλοσοφία του σχεδίου, στις παραμέτρους του οποίου θα πρέπει να αναζητηθεί η λύση, ούτε και αφαιρούν δικαιώματα από την τ/κυπριακή κοινότητα. Στοχεύουμε σε μια λύση που θα εξυπηρετεί πρώτα και πάνω απ΄ όλα τους κυπρίους, Ε/κύπριους και Τ/κύπριους και όχι τους οποιουσδήποτε ξένους.

Για την εκπλήρωση αυτή των στόχων θεωρούμε ως θετικό βήμα τη συμφωνία του Παρισιού ανάμεσα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Γ.Γ, του ΟΗΕ, η οποία τελικά αποτυπώθηκε στη συμφωνία της 8ης Ιουλίου 2006 μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Τ/κύπριου ηγέτη.

Μέσα από την επίτευξη της συμφωνίας της 8ης Ιουλίου, η οποία είχε ως βάση τη συμφωνία του Παρισιού, έχει επιτευχθεί ανάμεσα σ΄ άλλα, να γίνει αποδεχτή η προϋπόθεση που η δική μας η πλευρά αλλά και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ έθεταν για σωστή προετοιμασία πριν την έναρξη οποιασδήποτε νέας ολοκληρωμένης πρωτοβουλίας στο Κυπριακό μέσα από την συγκρότηση τεχνικής φύσεως επιτροπών για ζητήματα ουσίας του Κυπριακού.

Απ΄ εκεί και πέρα κρίνουμε ως θετικό στοιχείο την επανάληψη της δέσμευσης των δυο πλευρών για λύση διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας αλλά και τη συζήτηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ζητημάτων καθημερινότητας τα οποία εντασσόμενα στο γενικότερο πλαίσιο εργασίας των τεχνικών επιτροπών μπορούν να βοηθήσουν στην βελτίωση του κλίματος ανάμεσα στις δυο κοινότητες, το οποίο αντικειμενικά έχει διαταραχθεί κατά και μετά το δημοψήφισμα.

Η προοπτική υλοποίησης των συμφωνηθέντων και η δημιουργία προϋποθέσεων για να φτάσουμε το συντομότερο δυνατό σε λύση και επανένωση εξαρτάται πρωτίστως από την διάθεση της Άγκυρας να συνεργαστεί για την επίλυση του κυπριακού, αφού το κλειδί της λύσης συνεχίζει να βρίσκεται στα χέρια της Άγκυρας.

Είναι κατά συνέπεια απαραίτητο η Τουρκία να αναθεωρήσει την πολιτική της στο κυπριακό και να τερματίσει την προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους εκμεταλλευόμενη τα ευνοϊκά δεδομένα που δημιουργεί γι΄ αυτήν οι ισχυροί προστάτες της, πριν και μετά τα δημοψηφίσματα.

Εάν και εφόσον η προτεραιότητα της Τουρκίας και της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας παραμένει η αναβάθμιση των δομών του ψευδοκράτους μέσα από την λεγόμενη άρση της απομόνωσης, αντικειμενικά κάτι τέτοιο θα συνεχίσει να επενεργεί υπονομευτικά στην προσπάθεια υλοποίησης της συμφωνίας της 8ης Ιουλίου με ορατό τον κίνδυνο ναυαγίου και ακόμη ενός πισωγυρίσματος στο κυπριακό.

Είναι γι΄ αυτό που αν ο διεθνής και ιδιαίτερα ο αμερικανοβρεττανικός παράγοντας πραγματικά επιθυμούν επίλυση του κυπριακού θα πρέπει να τερματίσουν την πολιτική εξευμενισμού της Άγκυρας ασκώντας επιτέλους την επιρροή τους στη χώρα αυτή υποδεικνύοντας της στο τέλος της ημέρας την ανάγκη αποδοχής ενός έντιμου και ισορροπημένου συμβιβασμού που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όχι μόνο του κυπριακού λαού αλλά και του ελληνικού και τουρκικού λαού και των λαών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ευρύτερα.

7. Το παρόν διχοτομικό – κατοχικό στάτους κβο δεν μπορεί και δεν θα γίνει ποτέ αποδεχτό από την ΕΔΟΝ και την Αριστερά αφού αυτό εγκυμονεί θανάσιμους κινδύνους για τον τόπο και το λαό μας. Μας ανησυχούν οι ολοένα μεγαλύτερες σε συχνότητα αναφορές ότι Ε/κύπριοι και Τ/κύπριοι είναι καλύτερα να ζούμε χωριστά, ιδιαίτερα στο βαθμό που αυτές δεν εκφράζουν μόνο την απογοήτευση από τις εξελίξεις στο κυπριακό, αλλά όζουν ρατσισμό, σοβινισμό και μισαλλοδοξία.

Η άρνηση της συμβίωσης ε/κυπρίων – τ/κυπρίων μας βρίσκει κάθετα αντίθετους

- γιατί δεν συνιστά παρά άρνηση της λύσης και άρα συμβιβασμό και έμμεσα δικαιολόγηση της εισβολής, της κατοχής και της διχοτόμησης της πατρίδας μας στη βάση της φιλοσοφίας Ντεκτάς, ότι τάχατες από το ’74  και εντεύθεν που Ε/κύπριοι και Τ/κύπριοι ζουν χωριστά, έχουμε ειρήνη στη Κύπρο

- γιατί η πικρή ιστορική εμπειρία σ΄ ότι αφορά τις σχέσεις των δυο κοινοτήτων και τον ρόλο του σοβινισμού αποτελεί επαρκέστατο μηχανισμό προειδοποίησης για τα δεινά που θα επακολουθήσουν αν επικρατήσει αυτή η προσέγγιση.

- γιατί ε/κύπριοι και Τ/κύπριοι, από τον Απρίλη του 2003, ούτως ή άλλως και παρά τους εναπομείναντες απαράδεχτους περιορισμούς δεν μπορούν ευτυχώς να κρατηθούν χωριστά, όπως τους επέβαλλαν για 30 χρόνια οι δυνάμεις κατοχής.

- γιατί είναι αδιανόητο να έχουμε την ικανότητα να συμβιώσουμε με 500 εκατομμύρια ευρωπαίους και την ίδια στιγμή κάποιοι που έχουν και ψωμοτύρι τους την Ευρώπη, να αρνούνται τη συμβίωση με τους συμπατριώτες μας τ/κύπριους.

- γιατί κάτι τέτοιο κονταροχτυπιέται με την ιστορία, την ιδεολογία, τον χαρακτήρα και τους πολύχρονους αγώνες της ΕΔΟΝ, του ΑΚΕΛ και της Αριστεράς στη Κύπρο.

8. Το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής, κατοχής, ξένων επεμβάσεων και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του συνόλου του κυπριακού λαού. Είναι θέμα παραβίασης της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι θέμα εθνικού ξεκαθαρίσματος που επιβλήθηκε με τη βία των όπλων. Το Κυπριακό είναι συνάμα και πρόβλημα εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στις δυο κοινότητες.

Από το 1974 και μετά όλες οι προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού προσέκρουσαν στην αδιαλλαξία της Τουρκίας, στην εμμονή της για λύση δυο ξεχωριστών κρατικών οντοτήτων και στη διεκδίκηση από μέρους της δικαιωμάτων επικυριαρχίας πάνω στην Κύπρο. Τα όποια λάθη χειρισμών έγιναν σε αυτά τα χρόνια από την ε/κυπριακή πλευρά δεν απενοχοποιούν ούτε στο ελάχιστο την Τουρκία και τη σοβινιστική τ/κυπριακή ηγεσία για τις ευθύνες που φέρουν για τη διαιώνιση του Κυπριακού.

Η ΕΔΟΝ θα εξακολουθήσει να αγωνίζεται με όλες της τις δυνάμεις για ειρηνική λύση του Κυπριακού στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών και στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των συμφωνιών υψηλού επιπέδου 1977 και 1979, που προνοούν για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Για λύση που να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Για λύση που να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων. Να αποκαθιστά την ενότητα, την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας χωρίς να δίδει δικαιώματα μονομερούς επέμβασης σε οποιαδήποτε ξένη χώρα. Να αποκαθιστά και να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των κυπρίων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος επιστροφής των προσφύγων στα σπίτια και τις περιουσίες τους. Η ΕΔΟΝ με συνέπεια υποστηρίζει την πολιτική ισότητα των δυο κοινοτήτων στα πλαίσια της ομοσπονδίας όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Η ΕΔΟΝ ζητά επιτακτικά τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων. Το θέμα της διακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων είναι πρώτιστα ανθρωπιστικό θέμα και πρέπει να επιλυθεί το συντομότερο. Την ίδια στιγμή καλούμε την κατοχική δύναμη να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα των εγκλωβισμένων μας και να επιτρέψει τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους. Η ΕΔΟΝ στρέφει το βλέμμα με αισθήματα τιμής προς τους ηρωικούς νεκρούς του πραξικοπήματος και της εισβολής του 1974 προς τους πληγέντες και παθόντες και τους διαβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει αταλάντευτη τον αγώνα για λύση του κυπριακού, άρση της κατοχής και επανένωση της Κύπρου. Αυτός είναι και ο καλύτερος φόρος τιμής που μπορούμε να τους αποτίσουμε.

Η λύση διζωνικής – δικοινοτικής Ομοσπονδίας αναγνωρίζουμε ότι αποτελεί ένα οδυνηρό συμβιβασμό. Ένα συμβιβασμό όπως που είναι αναγκαίος αν θέλουμε να ανατρέψουμε το διχοτομικό στάτους κβο αφού το δίλημμα δεν είναι μεταξύ ομοσπονδίας και μιας καλύτερης λύσης αλλά μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτόμησης. Ένας συμβιβασμός ο οποίος ασφαλώς θα πρέπει να προσφέρει στο λαό μας την δυνατότητα να οικοδομήσει το μέλλον του σε συνθήκες ελευθερίας, ειρήνης και ευημερίας για όλα τα παιδιά της κοινής μας πατρίδας.

Στη βάση των διδαγμάτων που προκύπτουν από την σύγχρονη τραγωδία της Κύπρου και ιδιαίτερα μέσα από το προδοτικό – χουντοΕοκαβήτικο πραξικόπημα και έχουν διαχρονική και καίρια σημασία θεωρούμε ότι η επίτευξη πολιτικών στόχων δεν αντέχει τα ανεδαφικά συνθήματα και τις ακραίες ενέργειες. Για τη διαμόρφωση πολιτικής χρειάζεται ρεαλισμός και διεκδικητικότητα επιβάλλεται να συνυπολογίζονται όλα τα αντικειμενικά και υποκειμενικά δεδομένα.

Δεν μπορεί για παράδειγμα, έμμεσα ή άμεσα, στο όνομα μιας δήθεν ευρωπαϊκής λύσης κάποιοι σήμερα να μας καλούν να στρεψοδικήσουμε απ΄ αυτά που συμφωνήσαμε από το ’77 – ’79 με τις συμφωνίες κορυφής και τα οποία επαναλαμβάνονται σε όλα τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, περί διζωνικής – δικοινοτικής ομοσπονδίας. Πιθανή υιοθέτηση μιας τέτοιας μαξιμαλιστικής προσέγγισης θα μας οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην οριστικοποίηση της διχοτόμησης.

9. Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πλέον γεγονός από την 1η Μαίου του 2004. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος για τον οποίο πριν την ένταξη είχε δημιουργηθεί μια έντονη κινητικότητα στο Κυπριακό, που έφθασε μέχρι και τα χωριστά δημοψηφίσματα. Συνεπώς, η Ευρωπαϊκή προοπτική πράγματι λειτούργησε υποβοηθητικά και τις διεργασίες επίλυσης του Κυπριακού. Όχι, όμως και για το ίδιο το περιεχόμενο της λύσης, κάτι για το οποίο το κόμμα μας και η ΕΔΟΝ προειδοποιούσε από καιρό. Όπως χαρακτηριστικά αναφερόταν στη εισήγηση του 18ου Συνεδρίου για επανεξέταση της θέσης του ΑΚΕΛ στο θέμα της πορείας ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρόκειται να επιδιώξει προσαρμογή της λύσης στο κοινοτικό κεκτημένο, που επιδέχεται άλλωστε σημαντικές αποκλείσεις, μερικές φορές κατά παραβίαση κάθε έννοιας κοινοτικής παράδοσης και πρακτικής, αλλά θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τις εκάστοτε προσπάθειες του ΟΗΕ και τη συμφωνία που θα προκύψει από αυτές».

Έτσι, όπως ακριβώς εκτιμούσε το ΑΚΕΛ, η ευρωπαϊκή μας πορεία λειτούργησε καταλυτικά για τη δημιουργία κινητικότητας, όχι όμως και για το περιεχόμενο της λύσης του κυπριακού. Το αποτέλεσμα ήταν να υποχρεωθούμε να απορρίψουμε το Σχέδιο Ανάν ως είχε και η ένταξη να μην βρει την Κύπρο επανενωμένη.

Παρά το γεγονός ότι δεν καρποφόρησαν οι προσπάθειές μας για λύση πριν την ένταξη, το ΑΚΕΛ παραμένει αταλάντευτα προσηλωμένο στην υπόθεση της λύσης. Όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ μ΄ αφορμή την ένταξη, «η τελευταία ουδόλως υποκαθιστά τον στρατηγικό μας στόχο που δεν είναι άλλος από την ειρηνική επανένωση του τόπου και του λαού μας, στα πλαίσια μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας». Αυτό αποδεικνύει τη σταθερότητα και συνέπεια του κόμματος μας.

Η συμμετοχή της Κύπρου ως πλήρους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να συνεχίσει να αξιοποιείται ως καταλύτης για τη λύση. Η δυναμική της λύσης,  που αναπτύχθηκε προ της ένταξης, δεν θα πρέπει να ανακοπεί και θα πρέπει να διαφυλαχθεί και στη συνέχεια. Τυχόν προσπάθειες που τείνουν να καλλιεργήσουν κλίμα εφησυχασμού και φαινόμενα αλαζονείας με αφορμή την ολοκλήρωση της ένταξης είναι ζημιογόνα και πρέπει να αποφευχθούν. Τα επιχειρήματα που προβάλλονται ότι η ένταξη καθιστά εφικτή την ανατροπή του στρατηγικού στόχου της λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, υπονομεύουν την προοπτική της λύσης. Ως ΕΔΟΝ και γενικότερα η Αριστερά θα αντιταχθούμε αποφασιστικά στις όποιες τέτοιες προσπάθειες που δεν εξυπηρετούν την υπόθεση της λύσης και της επανένωσης.

Πρέπει επίσης να συνεχίσει να αξιοποιείται η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την κατεύθυνση της λύσης του Κυπριακού. Με την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ήδη η Τουρκία υποχρεούται να υπογράψει το Πρωτόκολλο για επέκταση της Τελωνειακής Ένωσης με τα δέκα νέα κράτη μέλη, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι αλήθεια ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν συνιστά επίσημη αναγνώριση. Ούτε, όμως, πρόκειται απλώς για μια εμπορική συμφωνία, αλλά για μια προχωρημένη σχέση που με την πάροδο του χρόνου θα αναπτύσσει δυναμική ντε φάκτο αναγνώρισης.

Το σχέδιο δράσης της Τουρκίας με βάση το οποίο επιχειρεί να συνδέσει την υλοποίηση των υποχρεώσεων της προς την Ε.Ε., οι οποίες αποτελούν συμβατικές υποχρεώσεις της Τουρκίας, με τη λεγόμενη άρση της απομόνωσης των Τ/κυπριων δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να γίνει αποδεκτό. Το λιμάνι της Αμμοχώστου μπορεί μόνο τότε να ανοίξει για εξωτερικό εμπόριο εφόσον τούτο γίνει στα πλαίσια της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας και στη βάση της πρότασης της Κυπριακής Δημοκρατίας για επιστροφή της κατεχόμενης πόλης της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, όπως προβλέπεται στο ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

10. Η πολιτική της επαναπροσέγγισης αποτελεί στρατηγική επιλογή για την ΕΔΟΝ και έχει χαρακτήρα πολιτικό και αντικατοχικό και όχι ψυχολογικό, όπως κάποιοι θέλουν να της προσδώσουν. Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία προϋπόθεση τόσο για την εξεύρεση λύσης, όσο και για τη λειτουργία και βιωσιμότητα της λύσης. Ταυτόχρονα, η επαναπροσέγγιση είναι ο αντίποδας του εθνικισμού και του σοβινισμού, όπως αυτός εκφράζεται είτε μέσα από ενέργειες και συνθήματα ενωτικά, αντιτουρκικά και αντικομουνιστικά, είτε μέσω της απόρριψης της ομοσπονδιακής λύσης, είτε με τον εθισμό στις δομές του ψευδοκράτους, είτε με την αποδοχή του εθνικού ξεκαθαρίσματος και του status quo.

Για εμάς, η επαναπροσέγγιση δεν είναι ευκαιριακή επιλογή, αλλά απόρροια των ταξικών, κοινωνικών και ιδεολογικών μας καταβολών. Ως εκ τούτου, από τα πρώτα μας βήματα είχαμε από νωρίς αναγνωρίσει την ανάγκη για συμβίωση και κοινό αγώνα Ε/κ και Τ/κ, για ευόδωση των πολιτικών στόχων και οραμάτων του λαού μας. Στα πλαίσιο αυτό, παλέψαμε για κοινό μέτωπο Ε/κ και Τ/κ για αποτίναξη του αγγλικού αποικιακού ζυγού, αλλά και για την κατάκτηση και την διασφάλιση των ταξικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των Κυπρίων εργαζομένων. Αντιπαραταχθήκαμε με τις δυνάμεις του εθνικισμού σοβινισμού που οδήγησαν στις δικοινοτικές συγκρούσεις του 1963-64 και τα τραγικά γεγονότα του 1974.

Στις συνθήκες αυτές η ΕΔΟΝ μαζί με το Λαϊκό Κίνημα, ως αναπόσπαστο κομμάτι του, βρήκε το πολιτικό θάρρος και την τόλμη να προτάξει και πάλι την πολιτική της επαναπροσέγγισης αμέσως μετά την επώδυνη και τραγική εμπειρία του προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής. Θυμίζουμε ότι για αυτή μας την επιλογή χλευαστήκαμε, λοιδορηθήκαμε και επανειλημμένα κατηγορηθήκαμε για προδοσία και ανθελληνισμό. Την ίδια στιγμή, οι κατήγοροί μας, όταν ανήλθαν στην εξουσία, μέσα από την πολιτική της ηφαιστειολογίας, της δογματολογίας και της πατριδοκαπηλίας που ακολούθησαν, δημιούργησαν ένα θερμοκήπιο για την ανάπτυξη του σοβινισμού και της μισαλλοδοξίας, γεγονός που έφερε σε δύσκολη θέση τις δυνάμεις που αγωνίζονταν για την ειρηνική συμβίωση Ε/κ και Τ/κ.

Όμως, η ΕΔΟΝ δεν είναι μόνο οργάνωση της θεωρίας, αλλά και των έργων. Ως  αποτέλεσμα, αναλάβαμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και δράσεις. Δώσαμε και δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στην προώθηση της επαναπροσέγγισης με την αποκατάσταση και ανάπτυξη των σχέσεων και της συνεργασίας με την τουρκοκυπριακή νεολαία και τις Οργανώσεις της. Προχωρήσαμε στην διοργάνωση μαζικών δικοινοτικών εκδηλώσεων, με αποκορύφωμα τα δικοινοτικά φεστιβάλ και τις τρεις παγκύπριες εκδρομές στο Τρόοδος. Δώσαμε μάχες εναντίον του σοβινισμού, στον οποίο η νεολαία είναι ευάλωτη. Λειτουργήσουμε ως συνεκτικός κρίκος για ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ και των υπολοίπων ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών οργανώσεων νεολαίας και για αυτό διαδραματίσαμε καταλυτικό ρόλο στη σύσταση και λειτουργία του Δικοινοτικού Φόρουμ Νεολαίας, παρά τα προβλήματα στην λειτουργία του το τελευταίο διάστημα λόγω της στάσης της ΝΕΔΗΣΥ

Οι εξελίξεις αυτές κάνουν όλο και πιο επιτακτική την ανάγκη για αναβάθμιση της πολιτικής της επαναπροσέγγισης, ώστε να αντιπαλέψουμε τον εθνικισμό και τις διαιρετικές δυνάμεις και τάσεις και ταυτόχρονα να καλλιεργήσουμε περαιτέρω την ιδέα της συμβίωσης και μιας λύσης βασισμένης σε αρχές. Η αναγκαιότητα για μαζικοποίηση της επαναπροσέγγισης είναι αδιάλειπτη, όπως και η ανάγκη να απευθυνθούμε στις μάζες των Τ/κ και να τους μεταφέρουμε τις θέσεις της Οργάνωσης και του Κόμματος μας αναιρώντας πιθανή διαστρέβλωση τους από τα ΜΜΕ στην τ/κυπριακή κοινότητα. Επιβάλλεται λοιπόν, να ανταποκριθούμε θετικά και αποτελεσματικά στις νέες συνθήκες και να παραμείνουμε οι πρωταγωνιστές στον αγώνα της επαναπροσέγγισης και της επίτευξης μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του λαού μας. Καταλήγοντας, επαναλαμβάνουμε ότι η πολιτική της επαναπροσέγγισης είναι στρατηγική επιλογή και συμβάλλει στην προσπάθεια μας για μια Κύπρο ελεύθερη, επανενωμένη, ανεξάρτητη, ομοσπονδιακή, κοινή πατρίδα Ε/κ και Τ/κ.

11. Το κοινωνικό – πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο συνεχίζει να ζει και να δραστηριοποιείται η νεολαία χαρακτηρίζεται από έντονα αρνητικά φαινόμενα τα οποία είναι συνδεδεμένα με το στάδιο ανάπτυξης του καπιταλιστικού συστήματος στο τόπο μας καθώς και τη μεγάλη επίδραση που ασκείται από το διεθνές περιβάλλον όπως αυτό διαμορφώνεται στην εποχή της ιμπεριαλιστικής «νέας τάξης» και της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.

Αυτό που διαφοροποιεί θετικά τα δεδομένα, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες, αφορά το συσχετισμό δυνάμεων στον τόπο μας που θέλει το κόμμα των κύπριων εργαζομένων, το ΑΚΕΛ, να παραμένει η πιο ισχυρή πολιτική δύναμη με συμμετοχή στη διακυβέρνηση του τόπου στη βάση ενός προοδευτικού, φιλολαϊκού προγράμματος.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι για μια δεκαετία η νέα γενιά βρισκόταν αντιμέτωπη με το εχθρικό περιβάλλον που δημιούργησε η δεξιά, νεοφιλελεύθερη, αντινεανική πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης του ΔΗΣΥ. Σε αυτή τη περίοδο υποβαθμίστηκε δραστικά ο κοινωνικός ρόλος της νεολαίας, αυξήθηκε η ανεργία και η εργασιακή ανασφάλεια, ενισχύθηκαν τα φαινόμενα αναξιοκρατίας και του ρουσφετιού αλλά και φαινόμενα της κοινωνικής ανισότητας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Επιπρόσθετα, η αλλοπρόσαλλη πολιτική της δεξιάς διακυβέρνησης, από την μια εκτόξευε τον εθνικισμό στα ύψη και από την άλλη καλλιεργούσε την λογική της υποταγής και την συμμόρφωση στην «νέα τάξη πραγμάτων», στο όνομα τάχατες του εθνικού συμφέροντος.

Στη σημερινή εποχή, οι αγώνες και η πάλη της Αριστεράς με μπροστάρη την ΕΔΟΝ για εξυπηρέτηση των συμφερόντων της νεολαίας συνεχίζονται στο ευνοϊκότερο περιβάλλον που έχει δημιουργήσει με την άνοδο της στην εξουσία, η κυβέρνηση της Αλλαγής.

Ήδη ένα σημαντικό τμήμα του προγράμματος της Αλλαγής για την νεολαία έχει υλοποιηθεί και αφορά μέτρα αναβάθμισης του κοινωνικού ρόλου της νεολαίας, το εργασιακό περιβάλλον ευρύτερα, την προοδευτική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την αξιοκρατία, το στεγαστικό και πολλά άλλα τα οποία αναλύονται σε άλλα τμήματα του εγγράφου των «θέσεων» λεπτομερώς.

Αποτιμώντας την υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος για την νεολαία, καταγράφουμε τη θετική μας εκτίμηση για την πρόοδο που έχει επιτελεστεί. Είναι παράλληλα σαφές ότι πολλά και σημαντικά υπολείπονται να γίνουν για αυτό και ως ΕΔΟΝ σε συνεργασία με το κόμμα θα συνεχίσουμε να ασκούμε την επιρροή και την πίεση μας για την υλοποίηση του προγράμματος με ακόμη ποιο γοργούς ρυθμούς. Σ΄ αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να πρωταγωνιστούμε μέσα από το μαζικό κίνημα της νεολαίας και τους φορείς του για την προώθηση των δίκαιων αιτημάτων του νεολαιίστικου κινήματος ενώ και στο μέλλον δεν θα διστάσουμε να προβάλουμε την διαφωνία μας σε κυβερνητικές επιλογές ή επιλογές άλλων δυνάμεων της συγκυβέρνησης, που τυχόν έρχονται σε αντίθεση με το κυβερνητικό πρόγραμμα ή δεν συμπεριλαμβάνονται σ΄ αυτό. Τέτοια ζητήματα στο παρελθόν υπήρξαν για παράδειγμα η παράταση του ορίου αφυπηρέτησης και η ίδρυση κερδοσκοπικού χαρακτήρα ιδιωτικών Πανεπιστημίων.

Παρά τη πρόοδο που έχει σημειωθεί στα ζητήματα που αφορούν την νεολαία, τα βασικά αρνητικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κυπριακής καπιταλιστικής κοινωνίας δεν έχουν αναιρεθεί με αποτέλεσμα τα νιάτα να αισθάνονται την καταπίεση, την ανασφάλεια και τις αδικίες που γεννά και αναγεννά η κοινωνική πραγματικότητα.

Εκτός από τον κυρίαρχο αντικειμενικό παράγοντα που είναι το σύστημα μέσα στο οποίο ζουν οι νέοι υπάρχουν ακόμα δύο παράγοντες που ασκούν έντονη την επίδρασή τους στη συνείδηση των νέων.

Αυτοί είναι:

Το γεγονός ότι ακόμα το κυπριακό πρόβλημα παραμένει άλυτο και η πατρίδα μας μοιρασμένη. Το πισωγύρισμα που παρουσιάζεται σήμερα σε σχέση με μια άνοδο του εθνικισμού και την απόρριψη από αυξανόμενη μερίδα του λαού και ειδικά των νέων την ιδέα της λύσης και της συμβίωσης επιδρά αρνητικά σε μερίδα νέων.

Η διαμόρφωση τέτοιων κοινωνικών δεδομένων που αμβλύνουν τη δημιουργία ταξικού κριτηρίου στους νέους και δημιουργούν αυταπάτες για την ουσία μα και τις δυνατότητες του συστήματος. Πρωταγωνιστικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση διαδραματίζει το καπιταλιστικό εποικοδόμημα που κύρια διαμορφώνεται από το «πολιτιστικό» πλαίσιο της υποκουλτούρας και του lifestyle και το σύστημα «αξιών» το οποίο έχει δημιουργηθεί και αναπαράγεται από το κατεστημένο και το μεγάλο κεφάλαιο όπως αυτό εκφράζεται από την πλειοψηφία των ΜΜΕ. Παράλληλα δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι σημαντικό ποσοστό των νέων εισέρχονται αργά στην παραγωγική διαδικασία λόγω μακράς διάρκειας σπουδών και αυτό έχει επίδραση στην ταξική τους συνειδητοποίηση.

Θυμίζουμε την εκτίμηση του προηγούμενού μας 14ου Συνεδρίου ότι η  δεκαετής διακυβέρνηση της δεξιάς και της ακροδεξιάς επιδείνωσε την κοινωνική θέση των νέων και επηρέασε αρνητικά τη θέλησή τους για εμπλοκή στα κοινά. Η υπενθύμιση αυτής της πραγματικότητας βοηθά στην δημιουργία ορθών εκτιμήσεων και αναλύσεων. Αυτή η κατάσταση την οποία δημιούργησε η προηγούμενη διακυβέρνηση επέτεινε τη στάση αποστροφής μερίδας της νεολαίας προς την πολιτική και τα κόμματα, μια στάση που καλλιεργείται συστηματικά εδώ και αρκετό καιρό από το κατεστημένο σε μια προσπάθειά του να απονευρώσει το λαό και ιδιαίτερα το κίνημα της νεολαίας. Η αδιαφορία των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων όπως τα παρακολουθούμε σε μια σειρά από Δυτικές χώρες λειτουργεί ως μηχανισμός συντήρησης και αναπαραγωγής του κατεστημένου και της κυρίαρχης τάσης.

12. Τα τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης από την κυβέρνηση της Αλλαγής έχουν βοηθήσει να αναστραφεί έστω μερικώς η διολίσθηση η οποία οδηγεί τους νέους στην απονεύρωση. Φυσικά κατά την περίοδο αυτή έχει ενταθεί ο αρνητικός ρόλος των άλλων παραγόντων (πχ ΜΜΕ). Έχει αναβαθμιστεί ο κοινωνικός και θεσμικός ρόλος της νέας γενιάς του τόπου και των θεσμών που την εκφράζουν. Μέτρα όπως η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και το βάθεμα της δημοκρατίας σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα βοηθά στο σωστό προσανατολισμό των νέων μας αλλά τα όποια αποτελέσματα εμφανίζονται κυρίως μακροπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στο θέμα της αξιοκρατίας. Αυτή η αλλαγή βοηθά την προσπάθεια για αναστροφή της πορείας απαξίωσης της νέας γενιάς προς την πολιτική.  Δεν μπορεί όμως από μόνη της να αναστρέψει την κατάσταση.

Η Αριστερά, για την πραγμάτωση των στόχων της και ειδικά για το χτίσιμο μιας ανθρωποκεντρικής κοινωνίας της δικαιοσύνης, αλληλεγγύης και ισότητας, έχει ανάγκη από δραστήριους και όχι αποστασιοποιημένους ανθρώπους. Η μάχη που δίνει η Αριστερά σ’ αυτό το επίπεδο δεν είναι μόνο ενάντια στη δεξιά, συντηρητική πολιτική, αλλά και ενάντια σ’ αυτή τη στάση ζωής, της αποστασιοποίησης και της αποστροφής από την πολιτική, που σε τελική ανάλυση εξυπηρετεί την πολιτική της Δεξιάς.

Παρ’ όλη την πίεση που νιώθει η νεολαία της Κύπρου, γενικά μιλώντας, αυτή διατηρεί τα χαρακτηριστικά της αμφισβήτησης, του αυθορμητισμού, της τάσης προς κάθε τι το νέο και καινούριο, είναι στοιχείο ριζοσπαστικό και προοδευτικό και φορέας κοινωνικών αλλαγών. Το τελευταίο αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών όπου το ΑΚΕΛ κατέγραψε ποσοστά ανάμεσα στη νέα γενιά πέραν του 35%, πολύ πιο πάνω από το συνολικό του ποσοστό, είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο και αποδεικνύει ότι η κυπριακή νεολαία διατηρεί το προοδευτικό της στίγμα και στηρίζει την Αριστερά.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το επίπεδο πολιτικοποίησης και οργάνωσης των νέων της πατρίδας μας παραμένει σε ψηλό επίπεδο και οπωσδήποτε σε πολύ ψηλότερο επίπεδο από άλλες ευρωπαϊκές και δυτικές κοινωνίες. Η συμμετοχή των νέων σε μαζικούς φορείς νεολαίας, όπως φοιτητικές και μαθητικές Οργανώσεις είναι σημαντική και μαζική. Την ίδια στιγμή αυξάνεται και η δραστηριοποίηση νέων στις τάξεις της Οργάνωσής μας, κύρια φοιτητών και μαθητών. Οι νέοι συνεχίζουν να δείχνουν αυξημένη ευαισθησία για το κυπριακό παρά τη διολίσθηση μερίδας της νεολαίας προς αντιδραστικές θέσεις. Η δικαίωση της φιλοσοφίας μας και των θέσεών μας για το κυπριακό αποτελούν την μεγαλύτερη εγγύηση για ορθό προσανατολισμό της νεολαίας ως προς αυτό το κεφαλαιώδες ζήτημα. Η εναλλακτική μας πρόταση για τον πολιτισμό, το συνδικαλισμό, τον αθλητισμό και την πολιτική συνεχίζει να συγκινεί ένα μεγάλο ποσοστό νέων και πέρα από το χώρο της Αριστεράς. Οι μαζικές κινητοποιήσεις των νέων για διεθνή προβλήματα (εισβολή Ισραηλινών στο Λίβανο, Παλαιστινιακό κ.ο.κ.) στέλνουν ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της κυπριακής νεολαίας. Το γεγονός ότι η ΕΔΟΝ παραμένει πρωταγωνιστική δύναμη στα νεολαιίστικα δρώμενα είναι η καλύτερη απόδειξη ότι το όραμα της Αριστεράς είναι το ουσιαστικό αντίβαρο απέναντι στην απαξίωση και την απολιτικοποίηση.

13. Το  μαθητικό κίνημα κέρδισε το 1994 μετά από μακροχρόνιους αγώνες τη νόμιμη έκφραση του σε όλα τα επίπεδα και τη νομιμοποίηση στις διαδικασίες εκλογής και λειτουργίας της Παγκύπριας και των Επαρχιακών Συντονιστικών Επιτροπής Μαθητών (ΠΣΕΜ και ΕΣΕΜ) και ο μαθητόκοσμος απόκτησε επιτέλους λόγο στα ζητήματα που τον αφορούν, ανάπτυξε δράση αυτόνομη και αγωνίζεται οργανωμένα για τα δικαιώματα των μαθητών.

Στο 14ο Συνέδριο μας εκτιμούσαμε ότι «παρατηρείται μια στασιμότητα στο Μαθητικό Κίνημα μετά τα πρώτα χρόνια που η νομική κατοχύρωση της ΠΣΕΜ και των ΕΣΕΜ βοήθησε στη σημαντική αύξηση του επιπέδου οργανωτικότητας και δράσης του Μ.Κ.».  Από το 14ο Συνέδριο θα πρέπει να σημειώσουμε ότι αν και πετύχαμε σταδιακά ανοδική πορεία σε όλους τους τομείς δράσης του Μ.Κ. (συνδικαλιστικό, οργανωτικό, πολιτικό, πολιτιστικό, αντιιμπεριαλιστικό, αντικατοχικό), εντούτοις συνεχίζουν να υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης.

Μετά από 12 χρόνια θεσμικής κατοχύρωσης των Συντονιστικών θα πρέπει να γίνει αποδεχτή από την Πολιτεία  και η κατοχύρωση και ελεύθερη δράση στα σχολεία των Μαθητικών Οργανώσεων και η ελευθερία έκφρασης των μαθητών, έτσι ώστε η ολοκλήρωση του ελεύθερου μαθητικού συνδικαλισμού να είναι άμεση και ουσιαστική. Αυτό αποτελεί επιτακτική αναγκαιότητα αφού πρόκειται για ζήτημα κατοχύρωσης των δημοκρατικών δικαιωμάτων των μαθητών μας αλλά και για ένα θέμα που αφορά τη διαμόρφωση ανθρώπων πολιτικοποιημένων με κριτική άποψη για τον κόσμο που τους περιβάλλει. Η δράση των Μαθητικών Οργανώσεων που υπάρχουν, παρ’ όλο που εστιάζεται κύρια στις εκλογές για ανάδειξη μαθητικών στελεχών, επεκτείνεται και σε άλλες μορφές δράσης αυξάνοντας το βαθμό πολιτικοποίησης ανάμεσα στους μαθητές. Σημαντικό ρόλο στην πορεία αυτή έχει η Παγκύπρια Ενιαία Οργάνωση Μαθητών (ΠΕΟΜ), η συνδικαλιστική έκφραση των ΕΔΟΝιτών μαθητών που εξακολουθεί να είναι στην πρωτοπορία της προσπάθειας για δημιουργία ενός πραγματικά οργανωμένου, μαζικού και διεκδικητικού Μαθητικού Κινήματος στην Κύπρο.

Τα συντονιστικά σώματα των μαθητών, ΕΣΕΜ και ΠΣΕΜ, τα ΚΜΣ, με τον πρωταγωνιστικό ρόλο της ΠΕΟΜ, και τη σημαντική στήριξη της ΕΔΟΝ κατάφεραν να καθιερωθούν στη συνείδηση των μαθητών, μέσα από τους καθημερινούς μικρούς και μεγάλους αγώνες που έδωσαν για προάσπιση των συμφερόντων των μαθητών και κατ’ επέκταση για ένα σύγχρονο και δημοκρατικό σχολείο. Σημαντική πρόοδος επιτελέστηκε και στην άμεση επικοινωνία της ΠΣΕΜ με τους μαθητές, μέσω της αποστολής εγκυκλίων στα σχολεία για τα σημαντικά ζητήματα και αποφάσεις της ΠΣΕΜ.

Παρ’ όλες τις προσπάθειες που γίνονται από συντηρητικούς κύκλους για υποβάθμιση του ρόλου τους, η ΠΣΕΜ και οι ΕΣΕΜ  αξιοποίησαν την παρουσία τους  στα ΜΜΕ και σε άλλες επάλξεις για να μεταφέρουν τις θέσεις τους για εκπαιδευτικά αλλά και ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα τόσο στο μαθητόκοσμο όσο και στην κυπριακή κοινωνία.

14. Στο προηγούμενο συνέδριο της οργάνωσης εκτιμήσαμε ότι είχαν συντελεστεί σημαντικές αλλαγές στο κίνημα νεολαίας στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ότι ο συνολικός αριθμός των φοιτητών αυξήθηκε αισθητά στο σύνολό του, όπως επίσης  οι φοιτητικές ενώσεις, αλλά και οι χώροι όπου δρουν φοιτητικές παρατάξεις. Αυτή η τάση έχει αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο την τριετία που διανύσαμε, αναβαθμίζοντας σε μεγαλύτερο βαθμό τη σημασία του φοιτητικού κινήματος.

Συνολικά εκτιμώντας την υπό εξέταση περίοδο θα τη χαρακτηρίζαμε περίοδο αναβάθμισης του φοιτητικού κινήματος αλλά και περίοδο περαιτέρω αναβάθμισης ποσοτικής και ποιοτικής της παρέμβασης της Αριστεράς σ’ αυτό, καταλαμβάνοντας για τρία συνεχόμενα χρόνια την πρωτιά στα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών.

15. Η επιλογή της πλήρους στήριξης των μαζικών φορέων του φοιτητικού κινήματος (Φ.Ε. - ΠΟΦΕΝ) υπήρξε και παραμένει πρωταρχικός στόχος των δυνάμεων μας στο φοιτητικό κίνημα. Με γνώμονα πάντοτε τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του οργανωμένου Κυπριακού Φοιτητικού Κινήματος και με μοναδικό κριτήριο το στόχο για ύπαρξη ενός υγιούς, αυτόνομου, ενωμένου, διεκδικητικού φοιτητικού κινήματος, η μόνη επιλογή ήταν και παραμένει η στήριξη με όλες μας τις δυνάμεις της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Φοιτητικών Ενώσεων.  Η ΠΟΦΕΝ με τη σωστή και δημοκρατική της δομή και λειτουργία, με το διεκδικητικό χαρακτήρα της αποτελεί το εχέγγυο για ένα φοιτητικό κίνημα που θα παλεύει με συνέπεια και συνέχεια για τα δίκαια των φοιτητών και του λαού μας. Με καθήκον τη συλλογική δράση, το συντονισμό και την καθοδήγηση των φοιτητικών δυνάμεων, η ΠΟΦΕΝ παραμένει  πρωτοστάτης στους αγώνες για βελτίωση της ποιότητας ζωής, για βελτίωση του επιπέδου σπουδών και των όρων κάτω από τους οποίους προσφέρεται.

Η πάγια θέση της οργάνωσής μας για την ολοκλήρωση της ενοποίησης του φοιτητικού κινήματος υλοποιήθηκε στο διάστημα από το προηγούμενο μας συνέδριο ως σήμερα. Έχουν ήδη αισίως παρέλθει δύο χρόνια από την επίτευξη της συμφωνίας για ολοκλήρωση της ενοποίησης του φοιτητικού κινήματος.  Η ολοκλήρωση της ενοποίησης επιτεύχθηκε και επίσημα στο 31ο Συνέδριο της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Φοιτητικών Ενώσεων.  Οι στόχοι που έθεσε η Οργάνωση μας γύρω από αυτή την προσπάθεια, έχουν στην ουσία τους υλοποιηθεί.  Πρωταρχικός μας στόχος, έτσι όπως τέθηκε σε όλα τα προηγούμενα μας Συνέδρια, ήταν η ολοκλήρωση της ενοποίησης του φοιτητικού κινήματος ως θέση αρχής, ήταν βασική προϋπόθεση για την ενίσχυση της ενότητας δράσης, η μαζικότητα του κυπριακού φοιτητικού κινήματος και η διατήρηση του διεκδικητικού του χαρακτήρα.

Με πλήρη σεβασμό στις πιο πάνω αρχές, η ολοκλήρωση της ενοποίησης όπως εκτιμούσαμε, μπορούσε να επιτευχθεί μόνο μέσα από την πιο γνήσια κατάκτηση του κυπριακού φοιτητικού κινήματος, την ΠΟΦΝΕ.  Με λίγα λόγια, απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η διατήρηση των δημοκρατικών δομών, ο σεβασμός στην ιστορία και τις κατακτήσεις της Ομοσπονδίας και η διασφάλιση της συνέχειάς της στην κυπριακή κοινωνία.  Άλλωστε, η καλύτερη απάντηση σε όλους τους πολέμιους και επικριτές της ΠΟΦΝΕ, ήταν η ίδια η δράση και οι επιτυχίες της. Η αναβάθμιση του ρόλου της Ομοσπονδίας ήταν τελικά ο καταλύτης που εξανάγκασε τη ΝΕΔΗΣΥ και τη φοιτητική παράταξη του ΔΗΣΥ, την Πρωτοπορία, να αναθεωρήσει τις απόψεις της για διάλυση της ΠΟΦΝΕ και για δημιουργία νέου ή ακόμα και δεύτερου δευτεροβάθμιου οργάνου.

Κάτω από αυτό το σκεπτικό, μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι οι βασικοί μας στόχοι έχουν επιτευχθεί στο σύνολο τους.  Μέσα από την τελική συμφωνία για την ολοκλήρωση της ενοποίησης του φοιτητικού κινήματος, γίνεται ξεκάθαρο ότι η ΠΟΦΕΝ αποτελεί την ιστορική και πολιτική συνέχεια του μοναδικού επίσημου δευτεροβάθμιου οργάνου του κυπριακού φοιτητικού κινήματος, έτσι όπως ήταν τα τελευταία 33  χρόνια δράσης του.

Η ολοκλήρωση της ενοποίησης του φοιτητικού κινήματος και η επίτευξη των στόχων της Οργάνωσης δεν είναι η μοναδική παράμετρος.  Όπως ήταν αναμενόμενο η παρουσία του πιο συντηρητικού - νεοφιλελεύθερου κομματιού του φοιτητικού κινήματος στην Ομοσπονδία, έφερε και δυσκολίες. Η παρουσία της Πρωτοπορίας στην ΠΟΦΕΝ και η πολιτική που ακολουθεί, κάνει ακόμα πιο μεγάλη την αναγκαιότητα για σταθερή συνεργασία βασισμένη σε αρχές με τις υπόλοιπες δυνάμεις που παραδοσιακά στηρίζουν την ομοσπονδία.

16. Οι Νέοι Εργαζόμενοι αποτελούν το μοναδικό ίσως τμήμα του νεολαιίστικου κινήματος του τόπου μας το οποίο έρχεται σε άμεση επαφή και σχέση με τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής που επικρατούν στις μέρες μας και αποτελούν παράγωγο αυτών των σχέσεων.

Τόσο οι νέοι εκείνοι οι οποίοι αποπερατώνουν ένα κύκλο σπουδών στη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση όσο και αυτοί που εισέρχονται στην αγορά εργασίας κατά την διάρκεια των μαθητικών τους χρόνων ή μετά την αποφοίτηση τους από την Μέση Εκπαίδευση, έρχονται στην πλειοψηφία τους για πρώτη φορά αντιμέτωποι με τους κανόνες και τους νόμους που διαμορφώνει το καπιταλιστικό σύστημα.

Μέσα στα πλαίσια αυτού του συστήματος είναι που παράγονται και τα μεγάλα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι νέοι εργαζόμενοι σήμερα. Προβλήματα όπως η ανεργία, η μείωση μισθών και ωφελημάτων, η ελαστικοποίηση του ωραρίου εργασίας, η άρνηση του δικαιώματος στον συνδικαλισμό και μια σειρά από προβλήματα σε ότι αφορά τις εργασιακές σχέσεις.

Πέραν των προβλημάτων της ανεργίας και των εργασιακών σχέσεων το στεγαστικό αποτελεί ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα για τους νέους εργαζόμενους αφού οι ιδιαίτερα ψηλές τιμές των οικοπέδων και διαμερισμάτων και το μεγάλο κόστος στέγης δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό την απόκτηση αυτού του κοινωνικού αγαθού για χιλιάδες νέους.

Ο εξοντωτικός και άνισος αγώνας για κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση επιφέρει με τη σειρά του πιο έντονα τα φαινόμενα της αποξένωσης και σπρώχνει τους νέους σε ένα παθητικό, εγωκεντρικό τρόπο ζωής. Ενισχύεται έτσι η ψευδαίσθηση ότι η επιτυχία είναι αποτέλεσμα βολέματος με το κατεστημένο και ατομικών διεκδικήσεων που με τη σειρά της μετατρέπει το νέο σε στοιχείο εγωκεντρικό, περιθωριοποιημένο και αποστασιοποιημένο από τη συλλογική πάλη.

Παράλληλα η μείωση του ελεύθερου χρόνου σε συνδυασμό με τον καταιγισμό των πολιτιστικών υποπροϊόντων, και την αύξηση των επιλογών για διάθεση αυτού του περιορισμένου ελεύθερου χρόνου ιδιαίτερα από τον ιδιωτικό τομέα, αφήνει πολύ μικρά περιθώρια για οργανωμένη συμμετοχή και δράση των νέων στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Τέλος αναλύοντας τις κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες απευθυνόμαστε στη νεολαία πρέπει να επισημανθεί και το γεγονός ότι ένα ποσοστό πέραν του 70% των αποφοίτων της Μέσης Εκπαίδευσης συνεχίζει ανώτερες και ανώτατες σπουδές στην Κύπρο και το εξωτερικό ενώ ένα σημαντικό ποσοστό από αυτούς συνεχίζει για μεταπτυχιακές σπουδές. Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι ένα σημαντικό τμήμα της νεολαίας εισέρχεται στην κατηγορία των νέων εργαζομένων σε μια τέτοια ηλικία που πολύ λίγα χρονικά περιθώρια έχουν για συμμετοχή τους στο κίνημα νεολαίας με αυτή τους την ιδιότητα.

17. Εδώ και 12 χρόνια η ΕΔΟΝ πρωτοστατεί στο να καταστεί ο ΟΝΕΚ μια έπαλξη και ακόμα ένα βήμα διεκδίκησης από το οποίο το μαζικό κίνημα νεολαίας θα δυναμώνει τη φωνή και τη  συμμετοχή του στα διάφορα κέντρα λήψης αποφάσεων. Φυσικά πάγια μας θέση είναι ότι ο ΟΝΕΚ δεν μπορεί να υποκαταστήσει το μαζικό κίνημα νεολαίας ούτε και να λειτουργήσει ανταγωνίστηκά προς αυτό.

Τα τελευταία τρία χρόνια και με τη αναβαθμισμένη εκπροσώπηση της ΕΔΟΝ στο Δ.Σ. έγιναν σημαντικά βήματα για την βελτίωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία του ΟΝΕΚ και σε ένα μεγάλο βαθμό υλοποιήθηκαν οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης της αλλαγής για την Νεολαία. Μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια ολοκληρώθηκαν επίσης σημαντικά έργα υποδομής όπως το Πολύκεντρο Νεολαίας στην Λευκωσία όπου δεκάδες νέοι καθημερινά δωρεάν αξιοποιούν σωστά και εποικοδομητικά τον ελεύθερο τους χρόνο με δραστηριότητες όπως η μουσική, ο χορός, η ζωγραφική και οι Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές. Επίσης ολοκληρώθηκαν και ξεκίνησαν λειτουργία οι Παιγνιοθήκες στην Λευκωσία και την Λάρνακα, το Κέντρο Πληροφόρησης Νέων στον Αγρό και αναμένεται σύντομα να είναι στην διάθεση των νέων το Πολύκεντρο στην Λεμεσό και ο Φεστιβαλικός χώρος. Σημαντικά βήματα προς τα εμπρός έγιναν και για αρκετά ζητήματα πολιτικής όπως την υλοποίηση της εθνικής πολιτικής για την νεολαία, στο ζήτημα των ναρκωτικών όπου ξεκίνησε λειτουργία το Κέντρο Πρόληψης <Μικρή Άρκτος> στην Λεμεσό, ενισχύθηκαν τα προγράμματα και οι δράσεις που προωθούν την καλλιέργεια αντιρατσιστικής συνείδησης στους νέους και την επαναπροσέγγιση, ενώ πάρθηκαν συγκεκριμένα μέτρα για βελτίωση της λειτουργίας προγραμμάτων όπως τα Κέντρα Νεότητας και τα Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας. Ιδιαίτερα σημαντικός και ουσιαστικός κρίνεται ο ρόλος του ΟΝΕΚ για την παραχώρηση και θεσμοθέτηση της φοιτητικής ταυτότητας σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας. Ιδιαίτερα έμφαση δόθηκε στην ενίσχυση του συμβουλευτικού ρόλου του ΟΝΕΚ χωρίς τούτο να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν δυνατότητες περαιτέρω βελτίωσης. Επίσης βάρος δόθηκε στην επαφή και οικονομική ενίσχυση δεκάδων οργανώσεων, ομάδων και πολιτιστικών συλλόγων που ασχολούνται με την δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των νέων. Ως αποτέλεσμα της συστηματικής προσπάθειας των τελευταίων τριών χρόνων το ποσοστό υλοποίησης του προϋπολογισμού αυξήθηκε από 63,30% το 2003 σε 83,22% το 2005 και από £2,806,997 που ήταν ο προϋπολογισμός το 2003 έφτασε στα £ 3,597,857 το 2006.

18. Το Κίνημα Νεολαίας της Αριστεράς, η ΕΔΟΝ, διατηρεί ισχυρή τη σχέση, την παρουσία της και την παρέμβασή της στη νεολαία. Αυτή η σχέση εδράζεται πάνω στους ιστορικούς δεσμούς που η Αριστερά οικοδόμησε με τη νέα γενιά στους αγώνες της για υπεράσπιση της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας στην πατρίδα μας, για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δικαιωμάτων και των κατακτήσεων της νέας γενιάς και εκτείνεται στους σύγχρονους αγώνες και διεκδικήσεις των νέων.

Σημεία αιχμής στην πολιτικό – ιδεολογική δουλειά της ΕΔΟΝ είναι η διατήρηση και ενίσχυση της δράσης των νέων για δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, η πάλη ενάντια στον εθνικισμό – σοβινισμό η δραστηριότητα για αναβάθμιση και εμπλουτισμό της πολιτικής της επαναπροσέγγισης και η πάλη κατά των ξένων, ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.

Παράλληλα, η δράση για την υπεράσπιση και επέκταση των δικαιωμάτων και των ωφελημάτων των νέων συνδέεται με το αντιπάλεμα του νεοφιλελευθερισμού και του ιμπεριαλισμού και την πάλη για κοινωνική πρόοδο κάτι που βοηθά τη νεολαία να συνειδητοποιήσει ότι οι καλύτερες συνθήκες ζωής δεν είναι εξασφαλισμένες από το σύστημα, αλλά περνούν μέσα από ασταμάτητο, σκληρό, ταξικό αγώνα. Αυτή η συγκεκριμένη δράση είναι που αποκαλύπτει στους νέους την αντικειμενική στενή σχέση που υπάρχει μεταξύ των στόχων και της προοπτικής των θέσεων, των αγώνων, του οράματος της Αριστεράς και του ΑΚΕΛ, με τα κεκτημένα και τα δικαιώματα των νέων. Είναι αυτή η δράση που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να κερδίσουμε συνειδήσεις, είναι αυτή που βοηθά τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της οργανωμένης πάλης.

19. Ως ΕΔΟΝ τονίζαμε ότι για να βγει η Κυπριακή Εκπαίδευση από τα αδιέξοδα και την κρίση που την ταλανίζουν και να μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις της εποχής, χρειάζεται μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση με βαθιές τομές τόσο στη δομή της όσο και στο περιεχόμενο.  Μια μεταρρύθμιση η οποία θα ανοίγει μέτωπα εναντίον της συντήρησης, του αναχρονισμού και της οπισθοδρόμησης, φέρνοντας το καινούργιο και την αλλαγή .

Η κυβέρνηση της αλλαγής, υλοποιώντας προεκλογικές της δεσμεύσεις προωθεί με όραμα και στρατηγική μια συνολική Προοδευτική Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση που αγκαλιάζει όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Η έκθεση της Επιτροπής των Πανεπιστημιακών για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με στόχο μια «δημοκρατική και ανθρώπινη παιδεία» αποτελεί το πρώτο βήμα για υλοποίηση της προγραμματικής διακήρυξης της κυβέρνησης για μια συνολική και σφαιρική μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης.

Θεωρούμε ότι η έκθεση σε γενικές γραμμές ανταποκρίνεται στις θέσεις και προτάσεις που η ΕΔΟΝ κατάθετε όλα αυτά τα χρόνια. Διατυπώνει συνολική πρόταση για μια προοδευτική ριζοσπαστική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.  Εκφράζει το όραμά μας για μια δημόσια δημοκρατική ανθρωποκεντρική Παιδεία με πολυπολιτισμικό περιεχόμενο, που να παρέχει ίσες ευκαιρίες μόρφωσης και να εξισώνει τις δυνατότητες επιτυχίας σε όλους. Εμβαθύνει και επεξεργάζεται επιστημονικά όλες τις προτάσεις που περιέχονται στο πρόγραμμα της κυβέρνησης.  Θέτει καίρια ζητήματα και προτάσεις, συγκεκριμένες εισηγήσεις που αφορούν το σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος.  Διαμορφώνει προτάσεις ριζικών αλλαγών στη δομή και το περιεχόμενο που καλύπτουν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αλλά και για μια πιο δημοκρατική και ευέλικτη διοίκηση.

Σήμερα διεξάγεται ένας ανοικτός, δομημένος, κοινωνικός διάλογος για την υλοποίηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, μέσω του Συμβουλίου Παιδείας, του Συμβουλίου Δημοτικής και Μέσης και του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης, που για πρώτη φορά θεσμοθετήθηκαν. Στα συμβούλια, τα οποία διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής, συμμετέχουν τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα, εκπαιδευτικοί και κοινωνικοί φορείς, πανεπιστημιακοί, και για πρώτη φορά εκπρόσωποι της ΠΣΕΜ και της ΠΟΦΕΝ.

20. Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στις εξαγγελίες μεταρρυθμίσεων για τη δημοτική εκπαίδευση, στα πλαίσια και της έκθεσης για μια συνολική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που έχει ετοιμαστεί από τους 7 ακαδημαϊκούς. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση έχει μειώσει τους μαθητές των τάξεων Β, Γ, Δ, Ε και Στ΄ από 32  σε 28 ανά τμήμα και της Α΄ τάξης από 30 σε 25 ανά τμήμα. Επίσης έχει προχωρήσει στην επέκταση του προαιρετικού Ολοήμερου Σχολείου από 85 σε 150 σχολεία για τις τάξεις Δ΄, Ε΄ και Στ΄ και σε 24 νέα σχολεία τα οποία συμπεριλαμβάνουν όλες τις τάξεις. Εφαρμόστηκε σε 3 περιοχές με μεγάλα προβλήματα, τον θεσμό των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας και τροχοδρομείται η επέκταση του σε νέες περιοχές. Συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς η βελτίωση των σχολικών κτηρίων, η δημιουργία αιθουσών πολλαπλής χρήσεως και η ανέγερση νέων σχολείων. Αλλάζει ριζικά η εικόνα των σχολείων (χρώματα, εξοπλισμός, νέες καρέκλες, θρανία, πίνακες κ.λ.π.)

Γίνονται από πλευράς κυβέρνησης, με μπροστάρη την Αριστερά, σημαντικές μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της ποιοτικής αναβάθμισης της εκπαίδευσης με στόχο το σύγχρονο δημοκρατικό σχολείο.

Αγωνιζόμαστε για την απάλειψη των στενά εθνοκεντρικών, μονό πολιτισμικών και κατ’ επέκταση εθνικιστικών στοιχείων. Φαινόμενα ρατσιστικών συμπεριφορών είτε από μαθητές προς μαθητές είτε από εκπαιδευτικούς προς μαθητές παρατηρούνται σε μικρό βαθμό στη δημοτική εκπαίδευση, έστω όμως και αυτά πρέπει να εκλείψουν. Επίσης μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την είσοδο Ευρωπαίων Μαθητών στα σχολεία μας αλλά και την ένταξη αριθμού Τουρκοκυπρίων και άλλων αλλόθρησκων, το μάθημα των θρησκευτικών πρέπει να αλλάξει χαρακτήρα και να γίνει προαιρετικό. Επίσης στόχος είναι τα βιβλία της ιστορίας να αναθεωρηθούν με στόχο η σύγχρονη ιστορία της Κύπρου να διδάσκεται ολοκληρωμένα και αντικειμενικά.

21. Από την κυβέρνηση της Αλλαγής, στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, έγιναν σημαντικά βήματα στην πορεία υλοποίησης των προεκλογικών δεσμεύσεων για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η ΕΔΟΝ θεωρεί ότι η υλοποίηση  του προγράμματος της κυβέρνησης στο τομέα της Παιδείας πρέπει να προωθηθεί πιο αποφασιστικά και με ταχύτερους ρυθμούς. Οι στόχοι που τίθενται για υλοποίηση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης είναι αρκετά φιλόδοξοι.  Στόχοι που η ΕΔΟΝ πρέπει να παλέψει σ’ όλα τα μέτωπα για την υλοποίησή τους.

Μειώθηκε ο αριθμός μαθητών κατά τμήμα στην Γ’ Λυκείου.

Για αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας εφαρμόζεται ο θεσμός των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας. ( Είναι ανησυχητικό και ταυτόχρονα προσβλητικό για την κοινωνία μας το γεγονός ότι γύρω στο 20% αυτών που εισέρχονται στην μέση εκπαίδευση δεν αποφοιτούν).

Ίδρυση και λειτουργία του Μουσικού και του Αθλητικού Σχολείου

Αναδιαμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων

Οι αλλαγές στο «νόμο περί Σχολικών Εφορειών» που ενισχύουν την αποκέντρωση με τη συμμετοχή και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και διευρύνουν τη δημοκρατική συμμετοχή με τη θεσμοθέτηση στο επίπεδο του σχολείου της σχολικής επιτροπής.

Η πιλοτική εφαρμογή του θεσμού του Ανοικτού Σχολείου ως Κέντρου Πολιτισμού, Αθλητισμού και Δημιουργίας.

Ο εκσυγχρονισμός των Κανονισμών Λειτουργίας των Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης

Συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς και καλύτερο προγραμματισμό η ανέγερση νέων σχολικών κτιρίων και η βελτίωση των υφιστάμενων. Με τις επενδύσεις που γίνονται και τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό, σε λίγα χρόνια θα αλλάξει ριζικά η εικόνα των σχολείων όλων των βαθμίδων

Ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και λειτουργιών με σεβασμό στις θέσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων και ιδιαίτερα των μαθητών.

22. Μια σωστή και ανθρωποκεντρική τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί μια από τις σημαντικότερες οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές επενδύσεις μιας χώρας. Στη σημερινή κοινωνία θέση της ΕΔΟΝ είναι η μαζικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τη διασφάλιση σ' όλους τους νέους της δυνατότητας πρόσβασης σ' αυτήν.

Σε αυτά τα πλαίσια μια ανθρωποκεντρικά σύγχρονη τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να φέρει τα εξής χαρακτηριστικά:

να είναι απόλυτα δημοκρατική,

να διατηρεί ψηλά επίπεδα αποτρέποντας παράλληλα και την εμπορευματοποίησή της,

εφόσον αποτελεί αναγκαίο κοινωνικό αγαθό να προσφέρεται δωρεάν από το κράτος,

να διαθέτει Ανώτατα Δημόσια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που να είναι αυτόνομα και ακαδημαϊκά ελεύθερα.

Η έλλειψη πολιτικής βούλησης από μέρους της προηγούμενης κυβέρνησης για να στηρίξει ουσιαστικά την τριτοβάθμια εκπαίδευση, η έλλειψη ακαδημαϊκής παράδοσης στην Κύπρο, η ανεξέλεγκτη λειτουργία των ιδιωτικών σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΙΣΤΕ) για σχεδόν 25 χρόνια, η λειτουργία των δημοσίων σχολών στα πλαίσια της δημόσιας υπηρεσίας μέχρι και σήμερα και το γεγονός ότι στις ΙΣΤΕ φοιτούν σήμερα περισσότεροι φοιτητές απ' ότι στο Πανεπιστήμιο και τις δημόσιες σχολές, σκιαγραφούν μια προβληματική κατάσταση για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο.

Η ΕΔΟΝ καλεί την κυβέρνηση και την πολιτεία να μην παραχωρήσει, χωρίς την πλήρωση των αυστηρών ποιοτικών κριτηρίων, καμία άδεια λειτουργίας σε ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Ως εκ τούτου, η ΕΔΟΝ και το φοιτητικό κίνημα θα πρέπει να είναι σε πλήρη ετοιμότητα, έτσι ώστε να επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα για τις απαιτούμενες αλλαγές του Νομοσχεδίου. Εναντιωνόμαστε στη λογική τής άνευ όρων μετεξέλιξης των Ιδιωτικών Κολεγίων σε Ιδιωτικά Πανεπιστήμια εν μια νυκτί. Η προσπάθεια, η οποία πρέπει να συνεχιστεί, αφορά κύρια στο στόχο να αποτραπεί η πλήρης εμπορευματοποίηση της μόρφωσης και η σύνδεση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τους νόμους του κέρδους και της αγοράς.

η Κύπρος να καταστεί διεθνές, περιφερειακό κέντρο σπουδών έχοντας ως βάση το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το ΤΕ.ΠΑ.Κ.

Το δικό μας όραμα, η δική μας προσέγγιση, απόρροια των δικών μας        ιδεολογικοπολιτικών στόχων, είναι το όραμα για μια τριτοβάθμια εκπαίδευση ανοικτή, ποιοτική, δημόσια. Αγωνιζόμαστε για μια παιδεία που θα αντιμετωπίζεται ως κοινωνικό αγαθό, μια τριτοβάθμια εκπαίδευση η οποία δε θα χρησιμοποιείται ως ταξικός αναπαραγωγός και δημιουργός κοινωνιών με αποκλεισμούς στην πρόσβαση στην τεχνολογία, την πληροφορία και το πολιτισμικό αγαθό, αλλά θα χρησιμοποιείται ως χώρος κοινωνικοποίησης του συνόλου των νέων, ως χώρος που θα ανοίγει πόρτες για επαγγελματική αποκατάσταση και καλύτερο επίπεδο ζωής.

23. Αξιοκρατία σημαίνει αξιοποίηση στους διάφορους τομείς της κοινωνίας των πραγματικά αξιότερων ανθρώπων. Αυτό είναι το ιδανικό που πρέπει κάθε ευνομούμενη κοινωνία να επιδιώκει.

Η δεκαετής διακυβέρνηση της δεξιάς επέτεινε δυστυχώς το καρκίνωμα του ρουσφετιού, της αναξιοκρατίας, της νοοτροπίας του βολέματος και του εύκολου κέρδους, ενώ επέβαλε την  κομματικοποίηση του δημοσίου τομέα και την κακοδιαχείριση στον μέγιστο βαθμό. Τα φαινόμενα αυτά δεν μπόρεσαν να κτυπηθούν πλήρως στα χρόνια της παρούσας διακυβέρνησης αφού είναι βαθιά ριζωμένα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Η κοινωνική αυτή μάστιγα ενισχύει την εικόνα σήψης και διαφθοράς στην κυπριακή κοινωνία, υπονομεύοντας το μέλλον της κοινωνίας μας.

Η ανάληψη της διακυβέρνησης του τόπου από τις δυνάμεις της Αλλαγής, αποτελεί το ποιοτικό εκείνο διαφοροποιώ στοιχείο, που αποτελεί το εχέγγυο για μια διαφορετική πορεία με στόχο την αναστήλωση των θεσμών και των αξιών στο τόπο μας. Η διαδικασία αυτή όμως δεν είναι εύκολη διότι οι νοοτροπίες αυτές, που προϋπήρχαν αλλά καλλιεργήθηκαν ακόμα πιο έντονα από την προηγούμενη κυβέρνηση, έχουν ριζώσει βαθιά στη συνείδηση της κυπριακής κοινωνίας, σε βαθμό που να θεωρούνται φυσιολογικές. Θα απαιτηθεί χρόνος και θυσίες, αφού η δημιουργία αναχωμάτων αντίστασης δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Ως ΕΔΟΝ πιστεύουμε ότι χρειάζεται μεγάλος αγώνας, χωρίς ταλαντεύσεις και ημίμετρα, προκειμένου να επέλθει η ποιοτική αλλαγή. Έχουμε όμως την πεποίθηση ότι διέξοδος υπάρχει, ανεξαρτήτως αν αυτή θα είναι, μακροχρόνια διαδικασία. Πρωταρχικό καθήκον είναι να απαντάς στις αναξιοκρατικές πρακτικές όχι με το ίδιο νόμισμα, αλλά με την πρόταξη αρχών και θεσμών. Αξιοκρατία μπορεί να επιτευχθεί με την εμμονή και την ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων θεσμών, με τη θέσπιση νομοθεσίας και την εφαρμογή πολιτικών τομών εκεί και όπου χρειάζεται. Το πιο σημαντικό όμως είναι η ύπαρξη της αναγκαίας πολιτικής βούλησης για εφαρμογή αρχών στα ζητήματα αξιοκρατίας, μια θέληση που η υφιστάμενη κυβέρνηση απόδειξε έμπρακτα ότι διαθέτει. Ο διορισμός της νέας Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας αποτέλεσε θετικό δείγμα γραφής ως προς την αξιοπιστία αυτού του θεσμού και αναμένουμε ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί ορθά και αξιοκρατικά χωρίς σκοπιμότητες και αποκλεισμούς.

24. Στην Εθνική Φρουρά υπηρετεί τη θητεία  του ένα από τα πιο ευαίσθητα κομμάτια της νεολαίας μας που καλείται να εκπληρώσει μια δύσκολη και σημαντική αποστολή. Η λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, παρόλα τα θετικά βήματα που έχουν γίνει, συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από στοιχεία  που δεν συμβαδίζουν με το γενικότερο επίπεδο της κοινωνικής εξέλιξης. Πρέπει άμεσα και συγκεκριμένα να γίνουν πολλές αλλαγές.

Η νοοτροπία που θέλει τους στρατιώτες να θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας μπορεί να μην παρουσιάζεται με την ίδια ένταση όπως στο παρελθόν αλλά σίγουρα χρειάζονται να γίνουν επιπλέον προσπάθειες ούτως ώστε να ξεριζωθεί, ιδιαίτερα μέσα στις τάξεις των μονίμων στελεχών της Εθνικής Φρουράς, η «λογική» που θέλει τους νέους στρατιώτες να είναι άτομα ξεκομμένα από τις δραστηριότητες της υπόλοιπης κοινωνίας. Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι οι στρατευμένοι είναι ισότιμοι πολίτες οι οποίοι εκτός από υποχρεώσεις έχουν και δικαιώματα.

Η πειθαρχία πρέπει να βασίζεται στον αλληλοσεβασμό και στο αίσθημα ευθύνης και όχι στην απειλή της τιμωρίας και της ποινής. Η πλήρης εφαρμογή αξιοκρατικών κριτηρίων στην Εθνική Φρουρά είναι άμεση αναγκαιότητα η οποία θα συμβάλει στην πιο ομαλή λειτουργία της. Το αίσθημα δικαίου στους στρατιώτες πιστεύουμε ότι συμβάλλει επίσης με θετικό τρόπο στην εμπέδωση της στρατιωτικής πειθαρχίας.

Η ΕΔΟΝ θα συνεχίσει να στέκεται δίπλα στους νέους εθνοφρουρούς και θα συνεχίσει να πιέζει για να επιτευχθεί η ποιοτική αλλαγή μέσα στην Εθνική Φρουρά. Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι στο πρόγραμμα διακυβέρνησης των δυνάμεων της Αλλαγής έχουν συμπεριληφθεί πολλές από τις προτάσεις της ΕΔΟΝ σχετικά με την Εθνική Φρουρά. Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι κάποιες από τις προτάσεις αυτές σταδιακά υλοποιούνται αλλά επιβάλλεται να καταβάλουμε τις αναγκαίες προσπάθειες ούτως ώστε αυτές οι προεκλογικές δεσμεύσεις να εφαρμοστούν στην πράξη με πιο γοργούς ρυθμούς.

25. Σκιαγραφώντας την παρούσα κατάσταση της εργαζόμενης νεολαίας δεν είναι καθόλου υπερβολή να πούμε ότι αυτή εισέρχεται στην αγορά εργασίας με το μεγάλο κεφάλαιο να εντείνει την προσπάθεια του για επιβολή χαμηλών μισθών χωρίς ασφάλιση, Οι εργοδότες και το μεγάλο κεφάλαιο εντείνουν συνεχώς τις επιθέσεις τους ενάντια στα δικαιώματα των εργαζομένων. Κυρίαρχη θέση σ’ αυτές τις προσπάθειες καταλαμβάνουν οι πολιτικές απορύθμισης της εργασίας, με την προώθηση των λεγόμενων ευέλικτων μορφών απασχόλησης, διεύρυνσης του χρόνου εργασίας, επίθεσης ενάντια στον κοινωνικό χαρακτήρα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Η αλλαγή στη διακυβέρνηση του τόπου και η ανάληψη της εκτελεστικής εξουσίας από μια συνεργασία των προοδευτικών, δημοκρατικών δυνάμεων του τόπου με επικεφαλής το Τάσσο Παπαδόπουλο,  έθεσε τροχοπέδη στην νεοφιλελεύθερη αυτή επίθεση διαμορφώνοντας ένα νέο ευνοϊκότερο σκηνικό για τους εργαζόμενους και το συνδικαλιστικό κίνημα.

Η αλλαγή στη διακυβέρνηση έθεσε τέρμα στην πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, σταμάτησε τη επιβολή νέων φορολογιών, υπερασπίστηκε την ΑΤΑ θεωρώντας την ως ευλογία και όχι κατάρα για το εργασιακό μας σύστημα, και προώθησε ταυτόχρονα, στο μέτρο που επέτρεψε η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών, μέτρα κοινωνικής πολιτικής όπως η ουσιαστική αύξηση των κατώτατων μισθών που καθορίζονται από το Υπουργικό διάταγμα,  η επίλυση  προβλημάτων που είχαν να κάνουν με την έκτακτη χορηγία των συνταξιούχων και  άλλα.

Αισθητή διαφοροποίηση υπήρξε και στη γενικότερη αντιμετώπιση  από τη πλευρά της κυβέρνησης του κινήματος των εργαζομένων  όσο αφορά τα θέματα της διαδικασίας επίλυσης διαφορών, την ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων και τον σεβασμό των διαδικασιών κοινωνικού διαλόγου και τριμερούς συνεργασίας καθώς και των συλλογικών διαπραγματεύσεων.  Θετικό μήνυμα σε αυτή τη κατεύθυνση έδωσε η απόσυρση από τη κυβέρνηση του νομοσχεδίου που πρόβλεπε νομοθετική ρύθμιση του δικαιώματος της απεργίας στις ουσιώδεις υπηρεσίες  και η ενσωμάτωση αυτής της διαδικασίας στο Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων.

26. Η ανεργία έχει γίνει τρόπος ζωής για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους της καπιταλιστικής κοινω­νίας. Η ανεργία είναι φαινόμενο σύμφυτο του συστήματος αυτού και υπαγορεύεται από την αντικει­μενική δράση των νόμων που διέπουν την καπιταλιστική παραγωγή. Αποτέλεσμα αυτού του φαινο­μένου είναι ένα μέρος των εργαζομένων να μετατρέπεται σε πλεονάζοντα εργατικό πληθυσμό συ­γκροτώντας έτσι μια εφεδρική στρατιά εργασίας. Οποιαδήποτε μέτρα κι αν πάρθηκαν μέχρι τώρα δεν κατόρθωσαν να την εξαλείψουν, αντίθετα εξαιτίας των νεοφιλελεύθερων αναδιαρθρώσεων τα ποσοστά της, ιδιαίτερα στις ευρωπαϊκές χώρες παρα­μένουν σε σταθερά ψηλά επίπεδα.

Το τεράστιο αυτό πρόβλημα έχει τόσο κοινωνικό, όσο και οικονομικό κόστος. Ο αποκλεισμός από την εργασία ενός όλο και πιο αυξανόμενου αριθμού ατόμων και ιδιαίτερα νέων για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και για μερικές κατηγορίες ίσως για πάντα είναι μια κατάσταση κοινωνικά απαράδεκτη. Μια πραγματικότητα, η οποία δημιουργεί στις κοινωνίες όπου παρουσιάζεται ραγδαία αύξηση της εγκλη­ματικότητας, περιθωριοποίηση της νεολαίας, αυτοκτονίες, ναρκωτικά, έξαρση του ρατσισμού κλπ. Αυτά τα φαινόμενα κάθε άλλο παρά είναι άγνωστα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την άλλη η ανερ­γία έχει κόστος και για το σύνολο της οικονομίας γιατί ένα μέρος του πληθυσμού μένει αδρανοποι­ημένο.

Παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί από πλευράς διακυβέρνησης του τόπου για την αντιμετώπιση της ανεργίας με κυριότερα τους ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας και τη συγκρότηση της εθνικής επιτροπής για την απασχόληση εντούτοις η ανεργία στη Κύπρο παρουσιάζεται με ελαφριά έστω αυξητική τάση.

27. Αν και η στέγη αποτελεί ουσιώδες κοινωνικό αγαθό για την εξασφάλιση του οποίου πρωταρχική ευ­θύνη έχει το κράτος, η έλλειψη μιας σωστής και ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης του προ­βλήματος οδήγησε στη όξυνση του ασκώντας πίεση ιδιαίτερα στους νέους. Οι ιδιαίτερα ψηλές τι­μές των οικοπέδων και των διαμερισμάτων και το μεγάλο κόστος ανέγερσης στέγης  δυσχεραίνουν περισσότερο την απόκτηση στέγης ιδι­αίτερα για τους νέους.

Τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις με αποτέλεσμα τα νεαρά ζευγάρια να μην έχουν ουσιαστικά την δυνατότητα απόκτησης της δικής τους στέγης. Η εξεύρεση άμε­σων λύσεων για άμβλυνση του οικιστικού προβλήματος αποτελεί κάτω απ' αυτές τις παραμέτρους ένα από τα κυρίαρχα ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να παλέψουν με όλες τους τις δυνάμεις οι νέοι. Η στέγη είναι αναφαίρετο δικαίωμα και βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη μιας κοινωνίας και αυτό το δικαίωμα δεν είμαστε διατεθειμένοι να το απεμπολήσουμε.

Η ετοιμασία σχεδίου ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής από το Υπουργείο Εσωτερικών τόσο για πρόσφυγες όσο και για μη πρόσφυγες πολίτες, η ενοποίηση και η διεύρυνση των κριτηρίων των υφιστάμενων στεγαστικών προγραμμάτων και η αυξημένη χρηματικά ενίσχυση τους, είναι ένα θετικό γεγονός το οποίο ως ΕΔΟΝ χαιρετίζουμε. Χαιρετίζουμε επίσης την απόφαση της Κυβέρνησης για επιστροφή του ΦΠΑ με την ανέγερση πρώτης κατοικίας. Θα πρέπει όμως να εξευρεθούν μηχανισμοί που να αποτρέπουν την αισχροκέρδεια που παρατηρήθηκε μετά την εισαγωγή του μέτρου με την τεχνητή αύξηση των τιμών.

28. Ένας ευρείας αποδοχής και έννοιας ορισμός είναι αυτός που καθορίζει τον πολιτισμό ως το σύνολο το οποίο περιλαμβάνει τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις, την τέχνη, την ηθική, το δίκαιο, τα έθιμα και κάθε άλλη ικανότητα και επίτευγμα μιας κοινωνίας.

Για εμάς, ως πολιτική οργάνωση νεολαίας της αριστεράς, ο πολιτισμός αποτελεί ένα ειδικό χαρακτηριστικό της κοινωνίας  και αντικατοπτρίζει το επίπεδο της ιστορικής της  εξέλιξης. Συνεπώς ο πολιτισμός όπως εμείς τον αντιλαμβανόμαστε είναι φαινόμενο ιστορικό και συνάμα ταξικό. Σαν φαινόμενο βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την κοινωνία στα πλαίσια της οποίας αναπτύσσεται, από τη μια αντανακλά και καταγράφει την  εκάστοτε ιστορικά διαμορφωμένη κοινωνική πραγματικότητα αλλά από την άλλη επενεργεί πάνω σε αυτή. Μπορεί δηλαδή είτε να καθυποτάσσεται και να υπηρετεί τα κυρίαρχα στοιχεία μιας δοσμένης κοινωνίας είτε από την άλλη να διαμορφώνει και να καλλιεργεί μιαν εναλλακτική πρόταση για το μέλλον της κοινωνίας.

Αποστολή του πολιτισμού κατά τη δική μας αντίληψη θα πρέπει να είναι η δημιουργία κριτικά σκεφτόμενων ανθρώπων, η διαπαιδαγώγηση και η συμβολή του στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας ποιοτικά ανώτερης. Αντιλαμβανόμαστε τον πολιτισμό ως στοιχείο που διαμορφώνει τις πνευματικές, υλικές και ηθικές αξίες ενός λαού, τα αισθητικά του κριτήρια, τα πρότυπά του, τη στάση του έναντι στους άλλους λαούς.

Στις μέρες μας, στην εποχή της επέλασης των πιο αντιδραστικών δυνάμεων του καπιταλιστικού κόσμου θυματοποιείται και ο πολιτισμός. Η επιδίωξη του μέγιστου δυνατού κέρδους σε χρόνο ρεκόρ και έναντι οποιουδήποτε τιμήματος οδηγεί στην καταβαράθρωση ιδεών και αξιών, ισοπεδώνει τη διαφορετικότητα δημιουργώντας ένα τυποποιημένο είδος ανθρώπου, που σκέφτεται ολοένα λιγότερο και δρα χωρίς να σκέφτεται. Τα ΜΜΕ διαδραματίζουν τον πιο καθοριστικό ρόλο. Κατά κανόνα προβάλλουν αδιάκοπα πολιτιστικά υποπροϊόντα και αποθεώνουν το «star system» και επιβάλλουν το «life style». Αστρολόγοι και μέντιουμ, μίση πάθη και καμώματα επωνύμων, «ιδανικές ιστορίες αγάπης» προσφέρουν μια ζωή με στυλ, αλλά χωρίς ουσία. Διαμορφώνεται ένας τρόπος ζωής στον οποίο αξίες όπως η αλληλεγγύη, η ειρήνη, η ισότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη, η αγάπη και ο έρωτας, δε «βρίσκονται στη μόδα», δεν κατέχουν καμιά απολύτως θέση. Έτσι δημιουργείται ένα κοινωνικό εποικοδόμημα, το οποίο αναπαράγει τις καπιταλιστικές «αξίες» στην πιο εκχυδαϊσμένη τους μορφή.

Η Ε.Δ.Ο.Ν. είναι από το χαρακτήρα και την ιδεολογία της στρατευμένη σε αυτή την προσπάθεια. Μέσα από την ιστορική της πορεία ανέπτυξε ένα πολιτιστικό κίνημα το οποίο μεταφέρει τις αληθινές πολιτιστικές αξίες, να ενθαρρύνει την ερασιτεχνική καλλιτεχνική δημιουργία, και να προβάλει το έργο των Κυπρίων δημιουργών, να διατηρήσει και αναδείξει την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά και να έρθει σε επαφή με τον πολιτισμό και τις παραδόσεις άλλων χωρών.

29. Η ανάπτυξη αθλητικής δραστηριότητας στους νέους συμβάλει σημαντικά στην δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας τους, στην σωματική και πνευματική τους υγεία, την καλλιέργεια των δεξιοτήτων και του χαρακτήρα τους μέσα από την ανάπτυξη της ευγενούς άμιλλας.

Η ΕΔΟΝ δεν αντιμετωπίζει τον αθλητισμό ως ενασχόληση μόνο για τους εκλεκτούς και τους πρωταθλητές, αγωνιζόμαστε και απαιτούμαι από την πολιτεία διεύρυνση των προϋποθέσεων μαζικής άθλησης των νέων. Παράλληλα πιστεύουμε στην ανάγκη καλλιέργειας και ανάπτυξης του αγωνιστικού αθλητισμού κάτι που προϋποθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις, επιστημονική προετοιμασία και κίνητρα για τους αθλητές.

Η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού και η επιδίωξη επίτευξης του μέγιστου κέρδους έχει αναιρέσει αυτά τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να υπηρετεί ο αθλητισμός. Αντίθετα ο αθλητισμός, ολοένα γίνεται υπόθεση των λίγων και των εκλεκτών, η χρήση αναβολικών παίρνει σημαντικές διαστάσεις ενώ η διαπλοκή στο χώρο του αθλητισμού διεθνώς δίνει και παίρνει.

30. Η χρήση των ουσιών εξάρτησης είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το στάδιο κοινωνικό – οικονομικής ανάπτυξης στο τόπο μας και ειδικότερα με τα προβλήματα, τα αδιέξοδα, τις ανασφάλειες και την καταπίεση που δημιουργεί η σύγχρονη καπιταλιστική πραγματικότητα στους νέους.

Όλα τούτα σε συνδυασμό με την αδυναμία των βασικών θεσμών κοινωνικοποίησης των νέων να δημιουργήσουν τις απαιτούμενες αντιστάσεις και την θωράκιση της νεολαίας απέναντι στο έντονα εχθρικό και αρνητικό κοινωνικό περιβάλλον, οδηγούν μερίδα της νεολαίας στην αναζήτηση υποκατάστατων ευτυχίας, ελευθερίας και αυτοπεποίθησης.

Η δεκαετής (1993-2003) κυβερνητική αδράνεια και αποσυντονισμός στην καταπολέμηση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, αποτελεί δυστυχώς σημαντική αιτία για την έξαρση του φαινομένου τα τελευταία χρόνια. Οι προειδοποιήσεις της ΕΔΟΝ και της Αριστεράς γενικότερα για έγκαιρη λήψη μέτρων προληπτικού χαρακτήρα, όχι μόνο δεν είχαν εισακουστεί, αλλά αντίθετα, της διάλυσης της Εθνικής Επιτροπής για την καταπολέμηση των εξαρτησιογόνων ουσιών το 1994, ακολούθησε μια μακρά περίοδος όπου ούτε στρατηγική αντιμετώπισης υπήρχε ούτε πολύ περισσότερο πρακτικά μέτρα και ενέργειες αναλήφθηκαν προς αυτή την κατεύθυνση.

Ανεξαρτήτως των ευθυνών για παραλείψεις και αδράνεια, αποτελεί επιτακτική αναγκαιότητα η συγκρότηση κοινωνικού μετώπου ενάντια στη μάστιγα των ναρκωτικών που να στοχεύει, μέσα από την αποφυγή λαθών του παρελθόντος, στην εμπλοκή ολόκληρης της κοινωνίας και των θεσμών της στην κατεύθυνση της υιοθέτησης πακέτου μέτρων προληπτικού χαρακτήρα μέσα στα πλαίσια ολοκληρωμένης στρατηγικής για την αντιμετώπιση αυτής της κοινωνικής μάστιγας.

Η προσπάθεια για αντιμετώπιση του προβλήματος περνά μέσα από τους αγώνες για άρση των κοινωνικών ανισοτήτων αφού το πρόβλημα με βάση και επιστημονικά στοιχεία έχει σε μεγάλο βαθμό ταξικό χαρακτήρα, τους αγώνες για ολόπλευρη στήριξη της οικογένειας (συναισθηματική, υλική, επιμορφωτική), για αναβάθμιση του σχολείου και την ριζική αλλαγή του προσανατολισμού του ώστε να στοχεύει στην συναισθηματική και πνευματική καλλιέργεια των νέων και στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης. Περνά επίσης μέσα από την ανάγκη για κοινωνικό έλεγχο των media και ιδιαίτερα για προστασία των νέων από τα τηλεσκουπίδια και τα άλλα προϊόντα μαζικής υποκουλτούρας που κατακλύζουν τους νέους από την ευαίσθητη παιδική τους ηλικία καθώς και μέσα από την δημιουργία συνθηκών υγιούς απασχόλησης της νεολαίας με έργα υποδομής, πολιτιστικού και αθλητικού χαρακτήρα.

Εκτιμούμε ότι η παρούσα κυβέρνηση στο λίγο χρόνο παραμονής στην εξουσία έχει προβεί σε σειρά ενεργειών που εντάσσονται στο πλέγμα της πρόληψης, όπως η αναδόμηση του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου και η εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου αντιμετώπισης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, η λειτουργία δύο κέντρων απεξάρτησης, η επέκταση του προγράμματος «ΜΕΝΤΩΡ» στα σχολεία, η προσπάθεια για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και άλλα.

Τονίζουμε όμως την αναγκαιότητα όπως υπάρξει περαιτέρω εντατικοποίηση της δράσης κατά της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών τόσο από πλευράς κράτους όσο και μέσα από την περαιτέρω στήριξη των εθελοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται κατά της μάστιγας των ναρκωτικών.

31. Ιδιαίτερα επιρρεπείς στο φαινόμενο της παραβατικότητας βρίσκονται οι νέοι που προέρχονται από τις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις του πληθυσμού.  Αυτό επιβεβαιώνει τον ταξικό χαρακτήρα του φαινομένου και καταδεικνύει ότι τα εν γένει χαρακτηριστικά του καπιταλισμού, όπως αυτά της οικονομικής ανισότητας, της κοινωνικής αδικίας, της ανυπαρξίας ίσων ευκαιριών στη ζωή των νέων και της αποξένωσης, αποτελούν τη βασική γενεσιουργό αιτία τέτοιων φαινομένων.

Μέσα σ’ αυτό τον ασφυκτικό κλοιό, προβάλει εντονότερα η τάση των νέων για ανεξαρτητοποίηση και αμφισβήτηση, η ανάγκη έκφρασης της ιδιαιτερότητας τους σε όλες της εκδηλώσεις τους – την εξωτερική εμφάνιση, τον τρόπο συμπεριφοράς, στην παρέα, την ψυχαγωγία, τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Η δεξιά συντηρητική διακυβέρνηση της προηγούμενης δεκαετίας, δεν χαρακτηριζόταν από όραμα για επένδυση σε έργα και προγράμματα προληπτικού χαρακτήρα.  Η νεοφιλελεύθερη πολιτική της έσπρωξε παραπέρα προς την ανέχεια τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την κοινωνική τους θέση.

Περαιτέρω το γενικότερο περιβάλλον που δημιουργήθηκε με το αρνητικό παράδειγμα και την πολιτική πρακτική της προηγούμενης διακυβέρνησης είχε επιτείνει τα αρνητικά κοινωνικά φαινόμενα σπρώχνοντας παραπέρα τους νέους στην περιθωριοποίηση.

Αναφορικά με την αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας από την κυβέρνηση της αλλαγής γίνεται μια ευρύτερη προσπάθεια στο τομέα της πρόληψης που αφορά την εκπαίδευση, την οικογένεια και τη δημιουργία συνθηκών υγιούς απασχόλησης της νεολαίας, έχει συσταθεί μόνιμη επιτροπή εγκληματικότητας, έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του θεσμού των γονεϊκών συμβούλων ενώ αναβαθμίζονται οι υπηρεσίες στήριξης προς τους κρατούμενους στις κεντρικές φυλακές. Τούτα βεβαίως δεν είναι αρκετά γι΄ αυτό θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για απάμβλυνση του κοινωνικού προβλήματος της νεανικής παραβατικότητας με μέτρα προληπτικού κυρίως χαρακτήρα.

 

32. Το Περιβάλλον είναι οικουμενική υπόθεση και τα προβλήματα του όχι μόνο αφορούν αλλά και επηρεάζουν ολόκληρο τον πλανήτη. Έχει πλέον καταστεί σαφές ότι η επέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον από τον άνθρωπο πραγματοποιείται διαχρονικά με τρόπο τέτοιο που υποτιμάται ή και αγνοείται εντελώς η σχέση του ανθρώπινου είδους με το σύνολο των άλλων ειδών και το οικοσύστημα που το περιβάλλει. Ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, προκαλούνται μικρές και μεγάλες καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον και σοβαρές επιπτώσεις σε όλα τα είδη της ζωής που ξεκινούν από τις ασθένειες και φτάνουν μέχρι τον ολοκληρωτικό αφανισμό.

Στο καπιταλιστικό σύστημα, ο ανταγωνισμός μεταξύ κοινωνίας-φύσης εκφράζεται με εκρηκτικό τρόπο και τα περιβαλλοντικά προβλήματα υπάρχουν και πολλαπλασιάζονται. Από την αρχή της εμφάνισης του συστήματος, η εκβιομηχανοποίηση της παραγωγής συνδυάστηκε με αλόγιστη κατάχρηση των φυσικών πόρων της γης όπως είναι η ενέργεια, το νερό, τα δάση κλπ καθώς επίσης δε λήφθηκε καθόλου υπόψην και η ορθή χρήση των αποβλήτων και των αέριων ρίπων.

Το πιο πάνω είναι το βασικότερο επιχείρημα γιατί ο αγώνας για προστασία του Περιβάλλοντος είναι αγώνας ενάντια στον Καπιταλισμό. Επίσης γίνεται αντιληπτό ότι οι οργανώσεις που δήθεν κόπτονται για το Περιβάλλον την ίδια στιγμή που αρνούνται να αντιπαλέψουν το «σύστημα» απλά «μάχονται για το δέντρο αφήνοντας το τεράστιο δάσος να φλέγεται».

Στην Κύπρο τα περιβαλλοντικά προβλήματα κινούνται παράλληλα με τα διεθνή. Το φυσικό περιβάλλον υποβαθμίζεται, η ρύπανση της ατμόσφαιρας και των θαλασσών οξύνεται και η καταστροφή της ιστορικής μας κληρονομιάς συνεχίζεται. Ιδιαίτερα λόγω της οικοδομικής και τουριστικής «ανάπτυξης» των τελευταίων χρόνων, περιοχές πλούσιες σε φυσικό πλούτο όπως οι Υγρότοποι αφαιρούνται από το χάρτη ενώ τεράστιες φυτείες εκριζώνονται για να παραχωρήσουν τη θέση τους σε ανεγειρόμενες οικοδομές. Επιπρόσθετα λόγω της ελευθερίας του εμπορίου είναι πολύ δύσκολο πλέον να ελεγχθεί η εισαγωγή σπόρων καλλιέργειας και τροφίμων που στα συστατικά τους περιλαμβάνουν «Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς».

Πάρα το γεγονός ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση επέδειξε μεγάλη αδιαφορία αφού λόγω του ιδεολογικού της χαρακτήρα είχε μετατοπισμένες τις προτεραιότητες σε άλλους τομείς, εντούτοις τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει μια αξιόλογη ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τα οικολογικά θέματα. Προς αυτή την κατεύθυνση συνέβαλε το ΑΚΕΛ και η ΕΔΟΝ με προτάσεις και διεκδικήσεις, που δεν αρκούνταν σε ένα γενικόλογο ευχολόγιο αλλά βασίζονταν σε μια συνολική κριτική προσέγγιση της αναπτυξιακής διαδικασίας συμβαδίζοντας με τα κινήματα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης που διεκδικούν έναν «άλλο κόσμο που είναι εφικτός» και τους ενεργούς πολίτες που «σκέπτονται πλανητικά και δρουν τοπικά.

Η ΕΔΟΝ παράλληλα με τη διεκδίκηση από την πολιτεία της εφαρμογής μέτρων για τη διατήρηση και αναβάθμιση του περιβάλλοντος συμβάλλει αποφασιστικά και στη δημιουργία περιβαλλοντικής συνείδησης ανάμεσα στη νεολαία και την κοινωνία γενικότερα, με τις θέσεις και τη δράση της.

33. Στην Κύπρο, όπως και στα πλείστα αναπτυγμένα κράτη το φαινόμενο της μετανάστευσης αξιοποιείται από το κοινωνικό – οικονομικό κατεστημένο ως ο αποδιοπομπαίος τράγος που ευθύνεται για όλα τα κακώς έχοντα στην κοινωνία όπως είναι η αύξηση της ανεργίας και της εγκληματικότητας. Επιπρόσθετα, διάφοροι κύκλοι δε διστάζουν να κινδυνολογούν ισχυριζόμενοι ότι από την παρουσία των μεταναστών διαβρώνονται τα ήθη, τα έθιμα και ο πολιτισμός μας.

Αν λοιπόν μέχρι σήμερα στην Κύπρο μιλούσαμε σε μεμονωμένες περιπτώσεις για τον κίνδυνο εμφάνισης ρατσιστικής συμπεριφοράς, οφείλουμε τώρα να αντιληφθούμε πως τα πράγματα είναι πολύ σοβαρότερα. Είναι πλέον σαφές πως τα φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται με συγκατάβαση ως μεμονωμένα περιστατικά.

Η ΕΔΟΝ θεωρεί ότι τόσο οι ημεδαποί όσο και οι αλλοδαποί εργαζόμενοι είναι αμφότεροι θύματα του ντόπιου και του πολυεθνικού κεφαλαίου και αντικείμενα εκμετάλλευσης και καταπίεσης από τα ίδια ποικιλώνυμα μεγάλα συμφέροντα.

Ως εκ τούτου εκείνο που επιβάλλεται είναι ο κοινός αγώνας ημεδαπών και αλλοδαπών εργαζομένων με άξονα την απόδοση και το σεβασμό των εργασιακών, κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων για το σύνολο των εργαζομένων καθώς και η συνεπής πάλη των εργαζομένων ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που τη συνοδεύουν.

34. Στα πλαίσια ενός σύγχρονου κράτους με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης αναβαθμίζεται. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται σήμερα να αναλάβει νέους ρόλους – πολιτικούς, κοινωνικούς, αναπτυξιακούς, πολιτισμικούς.

Ο εκσυγχρονισμός του θεσμού, η κατοχύρωση της αυτονομίας και της κοινωνικής του αξιοπιστίας, επιβάλλονται ώστε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να συμβάλει αποτελεσματικά στην υπέρβαση της γενικότερης κρίσης της κοινωνίας, στηρίζοντας τους ανθρώπους στην καθημερινή τους ζωή.

Οι νέοι έχουν ουσιαστικό ρόλο να επιτελέσουν στις τοπικές κοινωνίες τόσο για ζητήματα που τους αφορούν άμεσα (πολιτισμός, αθλητισμός, επιμόρφωση, κοινωνικά προβλήματα κ.α.), όσο και για γενικότερα ζητήματα (πολεοδομικός σχεδιασμός και έργα υποδομής, περιβάλλον, ευρωπαϊκά προγράμματα κ.α.). Η ΕΔΟΝ καλείται να συνεχίσει την προσπάθεια της για να επιτευχθεί η ενεργός συμμετοχή των νέων στις διαδικασίες τοπικής διοίκησης.

Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της δράσης της ΕΔΟΝ καλούνται να διαδραματίσουν τα Βοηθητικά Γραφεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης & Περιβάλλοντος. Ο θεσμός των Δημοτικών Συμβουλίων Νεολαίας είναι σημαντικός στην διεύρυνση της συμμετοχής και έκφρασης των νέων στην πολύπλευρη στήριξη των οργανωμένων συνόλων της νεολαίας, καθώς και την ενεργοποίηση των οργανωμένων συνόλων σε τοπικό επίπεδο.

35. Βάση του όλου οικοδομήματος της ΕΔΟΝ αποτελεί η τοπική οργάνωση η οποία αναπτύσσει δράση στην κοινότητα, στη συνοικία, στο σχολείο, στους τόπους δουλειάς, τις σχολές και τα Πανεπιστήμια. Μια τοπική οργάνωση μαζική η οποία λειτουργεί κανονικά και αναπτύσσει δραστηριότητα προς διάφορες κατευθύνσεις μπορεί όσο κανένας άλλος να αγκαλιάσει και να αγκαλιαστεί από τους νέους, να διοχετεύσει με μεγάλη αποτελεσματικότητα τη διάθεση της νεολαίας για συλλογική συμμετοχή και δράση. Κατ΄ επέκταση πάγιος στόχος της ΕΔΟΝ είναι η αύξηση των τοπικών οργανώσεων και μελών.

Έχει επιτευχθεί ο στόχος για περαιτέρω μαζικοποίηση των Τ.Ο. της ΕΔΟΝ, από το 14ο μέχρι το 15ο Συνέδριο της Οργάνωσης. Παρουσιάζεται μια αύξηση των μελών μας στις Σχολές και στα σχολεία και μια μικρή βελτίωση σε ότι αφορά στις Τ.Ο. στη συνοικία με διαφοροποιήσεις ασφαλώς από επαρχία σε επαρχία.

Η βελτίωση στην εγγραφή μελών στους μαθητές και στους φοιτητές και η αύξηση των μελών μας στις δύο αυτές κατηγορίες μας αφήνει ικανοποιημένους.

Συνεχίζουν ασφαλώς να υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και υπερπήδησης αδυναμιών που παρουσιάζονται. Η βελτίωση αυτή αντανακλά ευρύτερα στη δουλειά και τη δράση μας ανάμεσα στους μαθητές και τους φοιτητές όπως και στα αποτελέσματα που σημειώνουμε. Δεν μπορούμε όμως να είμαστε ικανοποιημένοι με τον συγκεκριμένο αριθμό μελών μεταξύ των νέων εργαζομένων. Αυτό το δεδομένο προβληματίζει όχι μόνο για την εν γένει αδυναμία να φτάσουμε σε μια σημαντική μερίδα της κυπριακής νεολαίας αλλά και γιατί συνεπάγεται ουσιαστικά προβλήματα στην όλη δουλειά μας, όπως η ανεπαρκής στελέχωση σωμάτων και οι αδυναμίες στην παρακολούθηση και καθοδήγηση Τ.Ο. και βοηθητικών γραφείων.

36. Στην τοπική οργάνωση και στο επίπεδο λειτουργίας της είναι που στηρίζει η ΕΔΟΝ τη σταθερή και συστηματική δράση της, την υλοποίηση των στόχων της και την αξιοποίηση της προσφοράς ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού μελών της. Η συνεχής επιδίωξη λοιπόν της εύρυθμης λειτουργίας των τοπικών οργανώσεων μας έχει μια ιδιαίτερη σημασία.

Πρώτα απ’ όλα οι επαρχιακές καθοδηγήσεις και ιδιαίτερα οι επαρχιακές γραμματείες, θα πρέπει να είναι έτοιμες να παράσχουν συγκεκριμένη βοήθεια στις τοπικές οργανώσεις και συνεχώς να τις παρακολουθούν καθοδηγώντας τες και όχι υποσκελίζοντάς τες. Έλεγχος και στήριξη της δουλειάς μας πρέπει να γίνεται και από την Κεντρική Γραμματεία προς τις Επαρχιακές Οργανώσεις.

Για την επιτυχία του ρόλου της επιτυχίας και της καθοδήγησης απαραίτητη προϋπόθεση είναι η επαρκής στελέχωση των καθοδηγητικών σωμάτων με έμμισθο και εθελοντικό δυναμικό που να έχει την πολιτική δυνατότητα και να διαθέτει το χρόνο για να διαδραματίσει το ρόλο αυτό. Σήμερα παρουσιάζουμε προβλήματα και ελλείψεις σε ό,τι αφορά στο να διαδραματίσουν τα καθοδηγητικά σώματα τον πιο πάνω τους ρόλο.

Η τοπική επιτροπή, που καθοδηγεί τη δράση της τοπικής οργάνωσης από Γενική Συνέλευση σε Γενική Συνέλευση, θα πρέπει να συνεδριάζει συχνά και τακτικά και να φροντίζει για την υλοποίηση του πλάνου δραστηριοτήτων σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και την κατανομή των ευθυνών έτσι που να πλαταίνει την εμπλοκή ΕΔΟΝιτών στη δουλειά.

37. Ο ρόλος των καθοδηγητικών σωμάτων της ΕΔΟΝ στην υλοποίηση των στόχων και την εύρυθμη λειτουργία της Οργάνωσης είναι αποφασιστικής σημασίας, γι’ αυτό και πάντοτε θα πρέπει να διατηρούν ζωντανή την επαφή τους με τη βάση. Τα καθοδηγητικά σώματα για να είναι σε θέση να καθοδηγούν τη δουλειά της Οργάνωσης που αναπτύσσεται σε όλα τα επίπεδα και σε διάφορες κατευθύνσεις χρειάζεται:

Να αφουγκράζονται τον παλμό της νεολαίας, την επικαιρότητα των προβλημάτων, των αναζητήσεων και των προβληματισμών της, έτσι που να γίνεται σωστή αξιολόγηση των στόχων και της δράσης που αναλαμβάνει η Οργάνωση.

Να ελέγχουν τη δουλειά των τοπικών οργανώσεων χωρίς να υποκαθιστούν τις τοπικές επιτροπές, να βοηθούν συγκεκριμένα και να συμβάλουν στη δραστηριότητά τους.

Τα μέλη των καθοδηγητικών σωμάτων να έχουν όλα συμμετοχή στην καθοδήγηση και να μην μένει αυτό το καθήκον μόνο στους έμμισθους της Οργάνωσης. Θα πρέπει επιτέλους να γίνει συνείδηση ότι τα μέλη των καθοδηγητικών σωμάτων δεν εξαντλούν το ρόλο και την ευθύνη τους μόνο στην παρουσία τους στις συνεδρίες των σωμάτων, αλλά επιβάλλεται και η συμμετοχή τους στην προώθηση και στην υλοποίηση των αποφάσεων, στην καθοδήγηση τοπικών οργανώσεων. Ιδιαίτερα επιβάλλεται να γίνει αυτό σήμερα που παρατηρείται ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον και επιθυμία από πολλούς νέους και νέες –ειδικά από μαθητές και φοιτητές-, να ενταχθούν σε τοπικές οργανώσεις ή να φτιάξουν τη δική τους τοπική οργάνωση και σε πολλές περιπτώσεις, για αντικειμενικούς και υποκειμενικούς λόγους, δεν μπορούμε να μεταφράσουμε αυτό το ενδιαφέρον σε οργανωτικό και πολιτικό αποτέλεσμα.

38. Η ανάδειξη και διαπαιδαγώγηση στελεχών είναι ένα καίριο και πολύ σημαντικό ζήτημα για την Οργάνωση που ούτε μια στιγμή δεν πρέπει να παραμελείται.

Η φύση και ο χαρακτήρας της ΕΔΟΝ επιβάλλει τη συχνή ανανέωση γι’ αυτό χρειάζεται μακροπρόθεσμα να σχεδιάζεται η ανανέωση και ενίσχυση με νέα στελέχη των καθοδηγητικών σωμάτων, όσο και των τοπικών οργανώσεων.  Δεν υπάρχει κανένα μαγικό μηχάνημα που να βγάζει στελέχη. Τέτοιο «μηχάνημα» είναι μόνο η εμπλοκή νέων στην καθημερινή δραστηριότητα της οργάνωσης, είναι η ζύμωση στο πεδίο της πάλης για διεκδίκηση λύσεων στα προβλήματα. Μόνο αυτή η προϋπόθεση δημιουργεί την αντικειμενική βάση πάνω στην οποία μπορούμε να στηρίξουμε πολιτική ανάδειξης στελεχών.

39. Το να γίνει ένας νέος ή νέα μέλος της ΕΔΟΝ είναι μια πράξη πρώτα απ΄ όλα πολιτική. Είναι η ενέργεια η οποία συνδέει συνειδησιακά ένα νέο/ νέα με την πολιτική οργάνωση νεολαίας της Αριστεράς, της ΕΔΟΝ. Το να εγγραφεί κάποιος μέλος στην ΕΔΟΝ δεν είναι απλή υπόθεση και θα πρέπει να αποδίδουμε τη δέουσα σημασία, εξηγώντας και διευκρινίζοντας στον καθένα που προσεγγίζουμε για να γίνει μέλος τις ευθύνες και τα δικαιώματά του, συζητώντας και διαφωτίζοντας τον για το χαρακτήρα, την ιδεολογία και τη δράση της ΕΔΟΝ.

Η επιτυχία της Οργανωτικής μας εξόρμησης στην αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς αποτελεί τη βάση για την εκπλήρωση των στόχων μας στο υπόλοιπο της χρονιάς. Οργάνωση χωρίς μέλη δε γίνεται. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για μια οργάνωση με το χαρακτήρα της ΕΔΟΝ της οποίας η μαζικότητα, η στήριξη της Οργάνωσης στη βάση της, η εμπλοκή του κάθε μέλους στη δουλειά και η δυνατότητα να φτάνουμε και στον τελευταίο νέο είναι πρώτιστα ιδεολογική επιλογή.

40. Δεδομένης της σημαντικής αύξησης του επιπέδου οργανωτικότητας και δράσης του Μ.Κ, η Οργάνωση μας εδώ και αρκετά χρόνια προχώρησε στον εκσυγχρονισμό της δομής της όσον αφορά στους μαθητές μέλη της.

Η ύπαρξη τοπικών οργανώσεων στο Σχολείο παρέχει τις δυνατότητες παρέμβασης μέσα στο ίδιο το σχολείο ενός χώρου όπου η ιδεολογική αντιπαράθεση είναι κυρίαρχο στοιχείο. Είναι απαραίτητη λοιπόν η ενίσχυση της δράσης τους και η αναβάθμιση του πολιτικού τους ρόλου.

Ο εντοπισμός των προβλημάτων και η ουσιαστική συμμετοχή στην επίλυσή τους, ο προοδευτικός προσανατολισμός των ΚΜΣ, η ανάπτυξη πλατιάς δραστηριότητας, το κέρδισμα συνειδήσεων, η καλλιέργεια της αυτομόρφωσης και επιμόρφωσης σε μια σειρά από ζητήματα θα πρέπει να είναι οι βασικές κατευθύνσεις κάθε τοπικής μαθητικής οργάνωσης.

Το πρόβλημα που καλείται η Οργάνωση να ξεπεράσει είναι η αδυναμία που παρουσιάζουμε στην ολόχρονη δραστηριοποίηση των μαθητικών μας οργανώσεων, στη βάση χρονοδιαγράμματος δραστηριοτήτων και η ορθή λειτουργία της Τοπικής Επιτροπής, με αποτέλεσμα την αδυναμία συνεχούς παρέμβασης μας στις αποφάσεις που παίρνονται στα σχολεία από τα ΚΜΣ και τις Διευθύνσεις.

Με τον πλατύ της χαρακτήρα και τις ευρύτατα αποδεκτές θέσεις της, η ΠΕΟΜ αποτελεί σήμερα το μεγάλο πόλο των δυνάμεων της προόδου και η ενίσχυση της αποτελεί εχέγγυο για την πραγμάτωση της προοπτικής για μια προοδευτική πορεία για το Μαθητικό κίνημα.

41. Τα τρία προηγούμενα συνέδρια της Οργάνωσης, εκτιμώντας σωστά τις συνθήκες ανάπτυξης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τη συνεχή άνοδο του αριθμού των νέων που επιδιώκουν την μόρφωση, οδήγησαν στην περαιτέρω οργάνωση της παρέμβασής μας στους φοιτητικούς χώρους.

Οι στόχοι που τέθηκαν ήταν απόρροια των νέων συνθηκών: η πολιτική μας παρέμβαση να ενταθεί, να διαπαιδαγωγήσουμε συνειδήσεις, να κερδίσουμε μάχες το αποτέλεσμα των οποίων είναι κρίσιμο μέσα σ΄ ένα χώρο που δρουν περίπου τα 2/3 των νέων από 18 έως 24 χρονών.

Οι κατευθυντήριοι άξονες της δουλειάς μας προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ότι η οργανωμένη παρουσία της Αριστεράς ευρύτερα στην κοινωνία έχει αναβαθμιστεί ενώ η εκτίμηση που τρέφει ο κόσμος προς το κόμμα μας και τη φιλοσοφία του έχει ενισχυθεί.

Ο πρώτος άξονας της πολιτικής μας παρέμβασης στοχεύει στο να εκπληρώσει την αντικειμενική ανάγκη της κατεύθυνσης του Φ.Κ. προς την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του λαού μας και των φοιτητών, στην ειρηνική επανένωση της πατρίδας μας και στη διαπαιδαγώγηση των φοιτητών με τα ιδανικά της Αριστεράς, της Δημοκρατίας, της Ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, του διεθνισμού και του ανθρωπισμού. Η σύνδεση με την ΕΔΟΝ και το Λαϊκό Κίνημα είναι το μόνο μέσο για να καλυφτεί αυτός ο στόχος.

Ο δεύτερος άξονας της ανάπτυξής μας στοχεύει στην εδραίωση της παράταξης της Αριστεράς στους φοιτητικούς χώρους η οποία και να απευθύνεται με τη δράση και δομή της στους νέους της Αριστεράς αλλά και στους φοιτητές από τον ευρύτερο προοδευτικό και δημοκρατικό χώρο.

42. Για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στη δουλειά μας στους νέους εργαζόμενους, επιβεβαιώνοντας τις θέσεις του εγγράφου που εγκρίναμε εξειδικευμένα στο 14ο μας συνέδριο, πρέπει να στηριχτούμε στους πιο κάτω άξονες:

Ενίσχυση της δουλειάς των βοηθητικών γραφείων σε επαρχιακό και κεντρικό επίπεδο. Τα βοηθητικά γραφεία κρατούν κοντά στην οργάνωση αριθμό εργαζομένων που κάτω από άλλες συνθήκες θα ήταν αδρανοποιημένοι και παράγουν και σημαντικό έργο για την οργάνωση.

Συγκρότηση ομάδων εργασίας για εξειδικευμένα θέματα εκεί όπου συγκροτήθηκαν Ομάδες Εργασίας, λειτούργησαν ικανοποιητικά αφού και έργο έχουν παράξει και μας έδωσαν την ευκαιρία να φέρουμε κοντά νέους εργαζόμενους.

Καλύτερη δυνατή συνεργασία με το Κόμμα για διαμόρφωση συνθηκών αποτελεσματικής δράσης των νέων εργαζομένων στους συλλόγους, καταπολέμηση της τάσης υποτίμησης για την ΕΔΟΝίτικη δουλειά από τοπικά κομματικά στελέχη και προσεγμένης μεταφοράς ΕΔΟΝιτών στην κομματική δουλειά.

Καλύτερη σύνδεση των τμημάτων της οργάνωσης με μέτρα όπως

- Οι μαθητές μας παρά την απόφαση για οργάνωσή τους στα σχολεία πρέπει να κρατούν μια επαφή και με την Τ.Ο. τους στη συνοικία. Εκεί όπου είναι δυνατό οι μαθητικές Τ.Ο. να αναπτύσσουν δράση με άξονα τον τοπικό σύλλογο.

- Ορθή λειτουργία του Κεντρικού και Επαρχιακών Γραφείων για τα προβλήματα των στρατιωτών για να κρατούμε επαφή με τα μέλη μας που πάνε στο στρατό.

- Επαφή των φοιτητών με τις Επαρχιακές και Τοπικές Οργανώσεις μόνιμης διαμονής τους και οργανωμένη μεταφορά τους από το Φοιτητικό στη συνοικία και την απορρόφησή τους από τις Τ.Ο. της συνοικίας.

Αναβάθμιση του περιεχομένου δράσης των Τ.Ο. με έμφαση στη πολιτιστική - μορφωτική – ιδεολογική δουλειά, στην ενασχόληση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τον εκσυγχρονισμό των συλλόγων μας, στοιχεία που ελκύουν ιδιαίτερα τους νέους εργαζόμενους.

Συμπλεγματοποίηση των τ.ο των εργαζομένων στα αστικά κέντρα και στο βαθμό που ο αριθμός των μελών αυξάνεται σταδιακά συγκρότηση περισσότερων τοπικών οργανώσεων με λιγότερα μέλη.

43. Η διεκδικητική δράση αποτελεί συστατικό στοιχείο τη φιλοσοφίας της ΕΔΟΝ για το κίνημα της νεολαίας.  Είναι μέσα από τη δικαιωμένη αυτή φιλοσοφία που επιτυγχάνεται η   ανάδειξη μεγάλων  προβλημάτων που απασχολούν τη νέα γενιά του τόπου μας. Η διεκδικητική δράση αποτελεί τη δική μας πρόταση για επίλυση αυτών των προβλημάτων και αναπτύσσεται πρωτίστως στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα που απασχολούν την νεολαία και το λαό μας, όπως το Κυπριακό και ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας αλλά και σε κάθε πεδίο δραστηριοποίησης της νεολαίας στους χώρους μόρφωσης, εργασίας ακόμα και ψυχαγωγίας,  καλλιεργώντας έτσι το έδαφος για συλλογική πάλη και διεκδίκηση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής.

Η διεκδικητική δράση της ΕΔΟΝ αποτελεί το κανάλι διοχέτευσης των θέσεων, προτάσεων και μηνυμάτων της ιδεολογία της ΕΔΟΝ στους νέους ανθρώπους και ταυτόχρονα η ΕΔΟΝ αντλεί από τους νέους στοιχεία τα οποία συμβάλουν στην επεξεργασία θέσεων και προσεγγίσεων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα προβλήματα τους. Μέσα από τη διεκδίκηση αυτών των προβλημάτων δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια καλύτερη ζωή, για μια καλύτερη κοινωνία.

Η ΕΔΟΝ προσπαθεί να διοχετεύσει αυτή τη φιλοσοφία κυρίως στις μαζικές οργανώσεις νεολαίας, σε μαθητικούς συλλόγους, φοιτητικές ενώσεις, τοπικές οργανώσεις σε σχολεία και σπουδαστικούς χώρους, με  κύριο στόχο τη διαπαιδαγώγηση των νέων ανθρώπων με τα ιδανικά της αριστεράς.

Η διεκδικητική δράση και παρέμβαση της ΕΔΟΝ αναγνωρίζεται και αγκαλιάζεται από μεγάλη μερίδα της νεολαίας μας. Αναγνωρίζεται και αγκαλιάζεται από τους νέους γιατί είναι αυτή η φιλοσοφία της διεκδίκησης που οδήγησε σε όλες τις μεγάλες συνδικαλιστικές και κοινωνικές κατακτήσεις του νεολαϊστικου κινήματος, ιδιαίτερα στους χώρους της εκπαίδευσης,  όπου η οργάνωση δίνει έμφαση στην ανάπτυξη της διεκδικητικής δράσης,

44. Δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε την πλατιά δραστηριότητα ως τη  ραχοκοκαλιά του ΕΔΟΝίτικου οικοδομήματος. Με τον όρο πλατιά δραστηριότητα εννοούμε το σύνολο της δράσης της οργάνωσης στον τομέα του πολιτισμού και τον ευρύτερο τομέα ψυχαγωγίας των νέων. Στην πλατιά δραστηριότητα συμπεριλαμβάνονται τα φεστιβάλ, οι συναυλίες, πολιτικό-καλλιτεχνικές  εκδηλώσεις, αθλητικά τουρνουά και πρωταθλήματα, θεατρικές παραστάσεις, εκδρομές, πάρτι, διοργάνωση μπουάτ, κινηματογραφικές προβολές, διατήρηση μουσικών, χορευτικών, θεατρικών σχημάτων κ.ο.κ.

Η ΕΔΟΝ, μέσα από την πολύπλευρη πλατιά δραστηριότητα της επιζητεί και επιτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό να δώσει διέξοδο δημιουργικής απασχόλησης των νέων καταθέτοντας ταυτόχρονα τη δική της πολιτισμική φιλοσοφία κόντρα στην εμπορευματοποίηση και στα προϊόντα μαζικής υποκουλτούρας που κατακλύζουν την κυπριακή νεολαία.

Ταυτόχρονα όμως, η πλατιά δραστηριότητα με τη δυνατότητα που παρέχει στην Οργάνωση για μαζική επαφή με τους νέους αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό μηχανισμό για άμεση και έμμεση πολιτική- ιδεολογική επίδραση σε πλατιά στρώματα νεολαίας.

45. Οι σύλλογοι του Λαϊκού Κινήματος αποτέλεσαν για δεκαετίες φάρο πολιτιστικής και αθλητικής αλλά και πολιτικής δραστηριότητας και δημιουργίας. Σήμερα αδυνατούν τις περισσότερες φορές να διαδραματίζουν τον ίδιο ρόλο με αποτέλεσμα η δράση τους να παρουσιάζει σοβαρή υποχώρηση. Υποχώρηση η οποία οφείλεται πρωτίστως σε αντικειμενικούς λόγους, όπως ο περιορισμός του ελεύθερου χρόνου των νέων, οι πολλαπλές επιλογές «ψυχαγωγίας» που προσφέρονται από τον ιδιωτικό τομέα, οι «αξίες» και τα πρότυπα που προάγονται από την κυρίαρχη ιδεολογία και πολιτική .

Παρατηρούμε ότι εκεί και όπου έχουν δημιουργηθεί ειδικοί χώροι για την νεολαία, εκεί και όπου λειτουργούν πολιτιστικές ομάδες (χορού, μουσικής, θεάτρου κ.α.), ή ακόμα εκεί και όπου οι σύλλογοι μας προχώρησαν αποφασιστικά στην δημιουργία ομάδων σε αθλήματα πέραν του ποδοσφαίρου, η προσπάθεια στέφθηκε σε μεγάλο βαθμό με επιτυχία δίνοντας με αυτό τον τρόπο διέξοδο δημιουργικής απασχόλησης σε πολλούς νέους. Νοείται ότι μέσα από αυτή την δραστηριότητα θα πρέπει να παραμείνει σταθερή η στόχευση για να επιδρούμε πολιτικά στις συνειδήσεις των νέων που ερχόμαστε σ΄ επαφή. Σ΄ αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να οικοδομείται η συνεργασία των Τ.Ο. της ΕΔΟΝ με τους συλλόγους.

46. Στο χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από το προηγούμενο συνέδριο της Οργάνωσης έχουν γίνει θετικά βήματα σε σχέση με τη μορφωτική – ιδεολογική μας δουλειά. Η αναβάθμιση της μορφωτικής – ιδεολογικής δουλειάς της ΕΔΟΝ αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία ισχυρής βάσης στήριξης του αγώνα της ΕΔΟΝ και της προοπτικής του. Σε ένα κόσμο αντιφατικό και σύνθετο με την Παγκοσμιοποίηση και τη «Νέα Τάξη Πραγμάτων» να «γεννούν» εξελίξεις και φαινόμενα που χρίζουν επεξήγησης και ανάλυσης, με το να αντιμετωπίζουμε καθημερινές προκλήσεις στο κυπριακό και στην εσωτερική διακυβέρνηση, η ΕΔΟΝ καλείται να εξοπλίζει ιδεολογικά τα μέλη της με τη μορφωτική της δραστηριότητα, προσεγγίζοντας πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής ζωής μέσα από τη δική μας ιδεολογία. Οι ανάγκες για μορφωτική δουλειά αυξάνονται ακόμη περισσότερο σήμερα, όπου το καπιταλιστικό εποικοδόμημα καλλιεργεί συστηματικά την απαξίωση, τον αντικομματισμό, την απολιτικοποίηση και το βόλεμα, ιδιαίτερα ανάμεσα στη νέα γενιά.

 

47. Το Παγκύπριο Κίνημα των ΕΔΟΝόπουλων (Π.Κ.Ε.) μέσα από την πολύπλευρη δράση του, έχοντας κυρίως παιδαγωγικό χαρακτήρα, στοχεύει στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών με τα πανανθρώπινα ιδανικά της Αριστεράς, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της ελευθερίας. Στοχεύει στη καλλιέργεια των αισθημάτων της αλληλεγγύης και της φιλίας με τους λαούς όλου του κόσμου, αλλά κυρίως στη δημιουργία ατόμων με πολύπλευρη προσωπικότητα.

Όπως είναι αντιληπτό, είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος που διαδραματίζει το Π.Κ.Ε. στη διαμόρφωση σωστών χαρακτήρων. Προσφέρει στο παιδί τη θαυμάσια εμπειρία της συλλογικής δουλειάς. Μέσα από τη συμμετοχή στις δραστηριότητες του Π.Κ.Ε., το παιδί, πλουτίζει το συναισθηματικό του κόσμο και τις αισθητικές του εμπειρίες, διαμορφώνοντας ταυτόχρονα τις αξίες και τις ιδέες του, τις πολιτικές του αντιλήψεις και έννοιες. Το παιδί γίνεται τελικά «νεαρός /ή πολίτης».

Το Κίνημα των ΕΔΟΝόπουλων γίνεται η αφετηρία της επαφής των παιδιών με την Οργάνωση γενικότερα. Πολύ σημαντικός αριθμός ΕΔΟΝόπουλων διατηρεί επαφή και δραστηριοποιείται αργότερα μέσα από το μαθητικό τμήμα της ΕΔΟΝ.

Παρόλα αυτά δεν παύουν να υπάρχουν και βασικές αδυναμίες στη λειτουργία του Π.Κ.Ε. που καθηλώνουν τη δουλειά μας. Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί και καταβάλλεται προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα της Οργάνωσης για αναβάθμιση της δουλειάς μας στο Π.Κ.Ε. και για υπερπήδηση των όποιων προβλημάτων παρουσιάζονται.

 

48. Όπως τονίζεται και στις Θέσεις του 14ου Συνεδρίου της οργάνωσης  η παρουσία της ΕΔΟΝ στο παγκόσμιο αριστερό, προοδευτικό, δημοκρατικό κίνημα νεολαίας στηρίζεται σε δύο βασικές κατευθύνσεις πολιτικής της Οργάνωσης. Αφενός στον αγώνα που διεξάγει ο λαός μας για ειρηνική επίλυση του κυπριακού προβλήματος, σημαντικό στοιχείο του οποίου είναι η σωστή ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης. Αφετέρου στη διεθνιστική αλληλεγγύη η οποία πηγάζει από την ιδεολογική μας θεώρηση πως η Αριστερά,  πρέπει να πρωτοστατεί στην έμπρακτη στήριξη όλων των αγωνιζόμενων λαών για ελευθερία, ανεξαρτησία, κοινωνική ευημερία, πρόοδο και σοσιαλισμό. Επιπλέον, από το προηγούμενο συνέδριο η ΕΔΟΝ, ως μία από τις οργανώσεις που έχουν τέτοιες δυνατότητες, έχει αναπτύξει πιο έντονη δράση και στην κατεύθυνση της διοργάνωσης διεθνών συναντήσεων στην Κύπρο, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων, και κατανόηση των συνθηκών που αντιμετωπίζει η νεολαία στις διάφορες χώρες.

Προς την κατεύθυνση επίλυσης του κυπριακού προβλήματος η οργάνωση έχει μπορέσει να κρατήσει σωστά ενημερωμένες τις αδελφές οργανώσεις και τις διεθνής ή περιφερειακές δομές στις οποίες συμμετέχει, μέσα σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για το κυπριακό. Παράλληλα πέτυχε να συμπεριληφθούν σε αποφάσεις και διακηρύξεις της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών αλλά και του 16ου ΠΦΝΦ, οι θέσεις της οργάνωσης για επίλυση του κυπριακού.

Επιπρόσθετα αυτών, η οργάνωση συνέχισε να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ΠΟΔΝ, η οποία όχι μόνο η ίδια η Ομοσπονδία έχει επανέλθει ως η πρωτοπόρα δύναμη στο διεθνές, νεολαιίστικο, κομμουνιστικό, αριστερό, αντι -ιμπεριαλιστικό, προοδευτικό κίνημα και την ίδια στιγμή πολλές οργανώσεις μέλη της δείχνουν σημάδια ανάκαμψης παρά τις αφόρητες πιέσεις του νεοφιλελευθερισμού και επεμβάσεις του ιμπεριαλισμού. Θεωρούμε ως πολύ αισιόδοξο γεγονός το ότι η Ομοσπονδία παρά τις κάποιες οργανωτικές και αρκετές οικονομικές δυσκολίες που συνεχίζει να αντιμετωπίζει, έχει επανακτήσει σε σημαντικό βαθμό την αναγνώριση της από την νεολαία ως τον πραγματικό εκφραστή του προοδευτικού νεολαιίστικου κινήματος νεολαίας στον αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο, για δημοκρατία, ελευθερία, κοινωνική πρόοδο, ειρήνη και μια καινούρια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, για εθνική κυριαρχία και διεθνή αλληλεγγύη, όπως επίσης και στη συμβολή στην ανάπτυξη του αγώνα και την κατάκτηση των δικαιωμάτων των νέων ανθρώπων. Η ΠΟΔΝ, μόνη ανάμεσα στους διεθνής φορείς νεολαίας, αποτελεί σήμερα τον διεκδικητή και συμπαραστάτη των νέων στον αγώνα διατήρησης των κεκτημένων τους και των βασικών τους δικαιωμάτων.

49. Kάτω από τις δυσμενείς αυτές συνθήκες, η EΔON καλείται να διεξαγάγει τον δικό της αγώνα στον τομέα της ποιοτικής ενημέρωσης και επιμόρφωσης των νέων. Tον αγώνα αυτό καλείται να αναλάβει το έντυπο της οργάνωσης μας, η «Nεολαία». Ένα έντυπο το οποίο μπορεί να απευθύνεται και να εκφράζει τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες, τα οράματα των νέων της Kύπρου, αλλά και να μεταφέρει το λόγο, τις απόψεις, τις θέσεις της οργάνωσης και του κινήματος γενικότερα στη νέα γενιά.

H κυκλοφορία της εφημερίδας έχει για την οργάνωση εξαιρετικά μεγάλη πολιτική σημασία. H απόφαση για δωρεάν διακίνηση λήφθηκε αφού διασφαλίστηκε μέσα από τη διαφήμιση, σε οριακά επίπεδα, η οικονομική βιωσιμότητα της. Θα πρέπει ωστόσο να εξευρεθούν περαιτέρω τρόποι διασφάλισης της οικονομικής βιωσιμότητας του εντύπου, έτσι που να καταστεί σταδιακά δυνατή η αναβάθμιση της μορφής και της εμφάνισης του.

Kατά καιρούς δεν αγκαλιάσαμε τη «Nεολαία» στο βαθμό και στο επίπεδο που αρμόζει στο κύριο εκφραστικό όργανο της EΔON. Kύρια έγνοια μας πρέπει να είναι, σε πρώτο στάδιο, η αύξηση της κυκλοφορίας του εντύπου μας, και σε δεύτερο στάδιο η αναβάθμιση του, σε επίπεδο εμφάνισης, ποιότητας και περιεχομένου. Eκτός από την οικονομική πτυχή, για την EΔON έχει τεράστια πολιτική σημασία να καταλήγει η εφημερίδα στα χέρια όσο το δυνατό περισσότερων νέων. Aποτελεί, σ’ αυτό τον τόπο, μία από τις ελάχιστες φωνές που αντιπροτάσσουν στα διαβρωμένα Mέσα του σήμερα, τις δικές τους ποιοτικές προτάσεις, θέσεις και δράσεις.

50. Η λειτουργία της κατασκήνωσης της ΕΔΟΝ αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της ευρύτερής μας δραστηριότητας. Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες για δύο μεγάλα τμήματα της Οργάνωσης, το μαθητικό τμήμα και το κίνημα των ΕΔΟΝόπουλων. Η κατασκήνωση συνδράμει με τρόπο καθοριστικό στην ιδεολογικοπολιτική κατάρτιση των μαθητικών στελεχών μας, στη δημιουργία ευαισθησιών και συνείδησης στα ΕΔΟΝόπουλα, αλλά δυναμώνει ταυτόχρονα τους δεσμούς μεταξύ των ΕΔΟΝιτών από τη μια και των ΕΔΟΝιτών με την Οργάνωσή μας από την άλλη. Τέλος, η κατασκήνωση προσφέρει τη δυνατότητα στα ΕΔΟΝόπουλα και τους ΕΔΟΝίτες να αξιοποιήσουν δημιουργικά και παραγωγικά τον ελεύθερό τους χρόνο ερχόμενοι σε επαφή με ευρύτερες πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες.

51. Το 15ο Συνέδριο της Οργάνωσης αποτελεί πια σταθμό εκκίνησης προς τα μπρος. Μια αφετηρία για αναβάθμιση του αγώνα της προοδευτικής, της αριστερής νεολαίας της Κύπρου με στόχο την κατάκτηση των οραμάτων μας, την κατίσχυση των ιδανικών μας. Μέσα σε αυτά δένουν αρμονικά οι αγώνες για επανένωση της πατρίδας μας και για βελτίωση της ποιότητας ζωής της νέας γενιάς, με την προοπτική της οικοδόμησης της ανθρωποκεντρικής κοινωνίας της ισότητας και της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Της κοινωνίας του σοσιαλισμού. Γνωρίζουμε πολύ καλά πως τον «πόλεμο» για την κοινωνική αλλαγή θα τον κερδίσουμε μέσα από την πάλη για το σήμερα.

Σημαντικό σταθμό στην πάλη μας αυτή θα αποτελέσουν οι επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Η εκλογική επιτυχία του ΑΚΕΛ θα διαμορφώσει ακόμη πιο ευνοϊκές συνθήκες για την παραπέρα ανάπτυξη της δράσης μας και επίτευξη των επιδιώξεων μας με βασικό στόχο την κοινωνική πρόοδο και προοπτική και την επανένωση της πατρίδας και του λαού μας.

«Αλλάζουμε τη ζωή μας, αλλάζοντας τον κόσμο»