Tου Μάριου Αντωνίου
Πρόεδρος Προοδευτικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Η κυπριακή κοινωνία βιώνει σήμερα τις συνέπειες της γενικευμένης καπιταλιστικής κρίσης που ξέσπασε τα τελευταία χρόνια σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η επίθεση στα κεκτημένα του λαού και τις κοινωνικές παροχές είναι συνεχής και ολομέτωπη. Στην κοινή λογική θα περίμενε κανείς ότι οι ευάλωτες ομάδες (συνταξιούχοι, άνεργοι, εργαζόμενοι με χαμηλά εισοδήματα, φοιτητές και μαθητές) θα πρέπει να εξαιρεθούν από τις πολιτικές λιτότητας, αλλά και να στηριχθούν. Δυστυχώς όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
Αυτό έγινε πολύ πιο έντονο μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Οι κοινωνικές παροχές στοχοποιήθηκαν ως υπεύθυνες για τα δημοσιονομικά προβλήματα των χωρών, οι λήπτες επιδομάτων στοχοποιήθηκαν ως άτομα που ζουν σε βάρος των φορολογουμένων∙ τα συνταξιοδοτικά συστήματα και τα συστήματα υγείας στοχοποιήθηκαν ως μέσα που προκαλούν υπέρμετρο βάρος στα δημόσια οικονομικά, η δωρεάν παιδεία ως μηχανισμός που καλλιεργεί επαγγελματίες φοιτητές. Αυτού του τύπου οι θεωρήσεις ήταν πολύ πιο έντονες στις χώρες που χρειάστηκαν οικονομική στήριξη από την Τρόικα, αφού προωθούνταν από τους δανειστές για να επιβάλλουν τις περικοπές και τον περιορισμό της κοινωνικής πολιτικής. Βέβαια, βρήκαν συμμάχους στις ντόπιες νεοφιλελεύθερες συντηρητικές δυνάμεις. Στην Κύπρο για παράδειγμα, βρήκαν σύμμαχο την κυβέρνηση Αναστασιάδη και τον Νικόλα Παπαδόπουλο στη Βουλή.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, η Κύπρος κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά στις κρατικές δαπάνες για την υγεία, ενώ είναι επίσης ουραγός στις δαπάνες για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, τους ανάπηρους και τις ευάλωτες ομάδες.
Με βάση τα στοιχεία, στην Κύπρο οι κρατικές δαπάνες για την υγεία ανέρχονται μόλις στο 2,6% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 7,2%. Επίσης οι δαπάνες που αφορούν τα άτομα της τρίτης ηλικίας ανέρχονται στο 5,8%, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 10,3%. Ακόμη οι κρατικές δαπάνες για ασθένειες και αναπηρία ανέρχονται στο 0,5%, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 2,8%.Συνολικά τα κονδύλια για κοινωνική προστασία στην Κύπρο ανέρχονται στο 12% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 19,2%.
Σε μια κοινωνία που πλήρωσε και πληρώνει βαρύ το τίμημα από τη λιτότητα, τις περικοπές, από τις πολιτικές της Τρόικα που είναι και ιδεολογικό μανιφέστο της απερχόμενης κυβέρνησης, το ερώτημα ποια κοινωνική πολιτική θέλουμε, δεν είναι θεωρητικό φιλοσοφικό ερώτημα. Είναι ερώτημα καθημερινό, υπαρκτό.
Η κυβέρνηση Αναστασιάδη με τα μέτρα και τα νομοσχέδια της έχει καταφέρει να ξηλώσει εντελώς το κοινωνικό κράτος το οποίο έκτισαν με αγώνες και θυσίες οι προηγούμενες γενιές. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η μόνη υποψηφιότητα που αντιστέκεται στα αντιλαϊκά μέτρα είναι αυτή του Σταύρου Μαλά, ο οποίος θα κάνει τα πάντα να αποκατασταθεί ένα βιώσιμο κοινωνικό κράτος, το οποίο πέρα από την επιδοματική πολιτική, θα δώσει έμφαση στις κοινωνικές δομές, υποδομές και υπηρεσίες που έχουν στο επίκεντρο τους τις ευάλωτες ομάδες.