Του Χρίστου Μακρή
Υπεύθυνος Μορφωτικού Γραφείου Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Το κόμμα, σύμφωνα με τον Λένιν, πρέπει να είναι μονολιθικό, συσπειρωμένο και πειθαρχημένο. Να μπορεί να κατανοεί τη θεωρία του Μαρξισμού – Λενινισμού και να είναι ικανό να δίνει μάχες στο πολιτικό, οικονομικό και ιδεολογικό επίπεδο. Θα πρέπει να έχει ως προορισμό του την ριζική αλλαγή του κοινωνικό-οικονομικού συστήματος που ζούμε. Αναλύοντας διαλεκτικά τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη ο Λένιν έθεσε τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα για το «Κόμμα Νέου Τύπου».
Η αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού αποτελεί αναντικατάστατο, απαραβίαστο συστατικό στοιχείο στη λειτουργεία του κόμματος. Αποτελεί καθοδηγητική αρχή οργανωτικής συγκρότησης του μαρξιστικού – λενινιστικού κόμματος και εκφράζει τη διαλεκτική σχέση της ιδεολογίας και των οργανωτικών βάσεων του κόμματος. Είναι το σύνολο των κανονισμών και οι λειτουργείες που θα πρέπει να ακολουθούν τα κομμουνιστικά κόμματα, για να μπορούν αποτελεσματικά να καθοδηγούν την δράση των εργαζομένων στους αγώνες που διεξάγουν.
Η βασική αυτή αρχή, επιτρέπει την ανάπτυξη της εσωκομματικής δημοκρατίας - της συμμετοχής του κομματικού συνόλου, με την ελεύθερη έκφραση όλων των γνωμών, απόψεων και προτάσεων – γύρω από θέματα σχετικά με την πολιτική, την τακτική και τη στρατηγική του κόμματος (από τις ΚΟΒ μέχρι και το συνέδριο). Μετά τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης όλα τα μέλη υποχρεούνται να την υποστηρίξουν (δηλαδή η μειοψηφία υποτάσσεται στην απόφαση της πλειοψηφίας) και να δουλέψουν στο σύνολο τους για την υλοποίηση της.
Η ΕΔΟΝ πιστή στις αρχές του μαρξισμού – λενινισμού και καθοδηγούμενη από το κόμμα των εργαζομένων, το ΑΚΕΛ, λειτουργεί έχοντας ως βάση στο καταστατικό της, τις οργανωτικές αρχές και τη συγκρότηση που προκύπτει από τις αρχές του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Αυτό καταγράφεται και στο Κεφάλαιο 3 άρθρο 10 του καταστατικού της οργάνωσης:
«Η ΕΔΟΝ είναι συγκροτημένη και λειτουργεί στη βάση δημοκρατικών αρχών όπως αναφέρονται πιο κάτω:
Α) Τα μέλη της ΕΔΟΝ εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους και συμμετέχουν δραστήρια στον καθορισμό της πολιτικής της Οργάνωσης, στη λήψη και την εφαρμογή των αποφάσεων.
Β) Όλα τα καθοδηγητικά σώματα από την Τοπική Επιτροπή μέχρι το Κεντρικό Συμβούλιο είναι αιρετά, εκλέγονται με τη δραστήρια συμμετοχή των μελών της Οργάνωσης και λογοδοτούν στα σώματα που τα ανάδειξαν.
Γ) Η κριτική και η αυτοκριτική είναι συστατικό στοιχείο της δουλειάς της Οργάνωσης και στοχεύει στον έλεγχο και στην ανάπτυξη της, στη διόρθωση τυχόν λαθών, στη διαπαιδαγώγηση των μελών και των στελεχών, στη διαφύλαξη των δημοκρατικών αρχών και της συλλογικότητας. Η κριτική και αυτοκριτική γίνεται εποικοδομητικά, πάντα μέσα στα σώματα της ΕΔΟΝ με μοναδικό σκοπό το όφελος της οργάνωσης.
Δ) Συστατικό στοιχείο της οργανωτικής λειτουργίας της ΕΔΟΝ είναι η συλλογική καθοδήγηση που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη ορθών αποφάσεων, για την εφαρμογή τους στην πράξη, καθώς και τη σωστή διαπαιδαγώγηση και την ανάπτυξη της δραστηριότητας και της πρωτοβουλίας των μελών και των στελεχών της Οργάνωσης.
Ε) Οι αποφάσεις παίρνονται κατά πλειοψηφία και είναι δεσμευτικές για όλους ανεξάρτητα από την άποψη τους πριν τη λήψη της απόφασης. Οι αποφάσεις των ανώτερων καθοδηγητικών είναι δεσμευτικές για τα κατώτερα σώματα.»
Τα πιο πάνω στοιχεία αποτελούν τη δύναμη και το όπλο για την Οργάνωση μας. Διασφαλίζουν την ενότητα, τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα καθώς με την λήψη της απόφασης πλειοψηφικά, στα καθοδηγητικά σώματα της Οργάνωσης, γίνεται κτήμα ολόκληρου του οικοδομήματος. Γίνεται ενιαίος λόγος για όλα τα μέλη, έστω και αν διαφωνούσαν κατά τη συζήτηση και πριν από τη λήψη της απόφασης.
Η αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δέχεται συχνά τα πυρά από τα αστικά κόμματα και τις νεολαίες τους, αλλά και από διάφορους αριστερίστικους σχηματισμούς. Με προσχήματα δήθεν την απαγόρευση του διαφορετικού λόγου και την «έλλειψη» ελευθερίας, έχουν ως μοναδικό τους στόχο την προσπάθεια αποδιοργάνωσης του κόμματος και της νεολαίας του με τελικό τους στόχο τη διάλυση τους.
Την ίδια στιγμή, θεωρούν ότι η ύπαρξη διαφορετικών απόψεων – τάσεων, στη δημόσια συζήτηση αποτελεί πλεονέκτημα για τα κόμματα τους. Αυτή τους η πρακτική έχει ως σκοπό να αποπροσανατολίσει το λαό, αφού διάφορα στελέχη τους «εκφράζουν» διαφορετικές – προσωπικές απόψεις – για ένα ζήτημα, αλλά στα όργανα λήψεις αποφάσεων (Δημοτικά Συμβούλια – Βουλή κ.α.) προωθούν και ψηφίζουν με μια φωνή, πολιτικές που πλήττουν τη νεολαία και τον εργαζόμενο λαό. Ψηφίζουν δηλαδή την «επίσημη» θέση του κόμματος τους και όχι την «προσωπική» τους που ήταν αντίθετη με αυτή.
Όσο επικίνδυνη είναι η επίθεση στη θεμελιώδη αυτή αρχή από τα αστικά κόμματα και τους εκφραστές τους, άλλο τόσο και πολύ περισσότερο είναι αν παραβιάζεται από μέλη καθοδηγητικών σωμάτων (είτε κεντρικών είτε επαρχιακών). Θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα τόσο στη λειτουργία όσο και στην υλοποίηση των αποφάσεων. Μια πιθανή διαρροή συζητήσεων και απόψεων που διατυπώθηκαν εντός των καθοδηγητικών σωμάτων, αποτελεί το καλύτερο δώρο στους πολιτικούς μας αντιπάλους αλλά και στους πολέμιους αυτής της αρχής. Παράλληλα θα είναι ζημιογόνα και για τα ίδια τα μέλη των καθοδηγητικών σωμάτων καθώς δεν θα τοποθετούνται ελεύθερα, εκφράζοντας τις απόψεις τους γιατί μπορεί να «μαθευτεί». Οι συζητήσεις πρέπει να περιορίζονται εντός των καθοδηγητικών σωμάτων, προκειμένου να διαφυλάσσεται η πλέρια ελευθερία έκφρασης των μελών τους και να μπορούν να λαμβάνονται αποφάσεις που θα βελτιώνουν πολιτικά και οργανωτικά την οργάνωση μας, αλλά και για να αποτρέπεται η προσπάθεια αποδυνάμωσης και αποπροσανατολισμού από τα βασικά μας καθήκοντα.
Η αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού πρέπει να τηρείται πιστά και δεν πρέπει να υποχωρεί ποτέ. Έχουμε χρέος, όχι μόνο τα μέλη των καθοδηγητικών σωμάτων, αλλά το σύνολο των μελών τις Οργάνωσης να διαφυλάξουμε και να εφαρμόζουμε την οργανωτική αυτή αρχή. Να γίνουμε ακόμα πιο ισχυροί, αποφασιστικοί για να καθοδηγήσουμε ακόμα πιο αποτελεσματικά τους αγώνες της νεολαίας του τόπους μας.